Sa paglipas ng panahon
Mundo ay tuluyan nang nabago,
Kabataa’y apektado
Sa bagong lipunang minulatan.

Kabataan noon ay respetado
Hindi matitigas ang mga ulo,
Laging magalang sa ama’t ina
At sa mga nakakatanda sa kanila.

Kabataan ngayon ay babad sa social media
Naaapektuhan na ng teknolohiya,
Sa gawaing bahay ay tamad na
Kung utusan mo ay sisigawan ka pa.

Kabataan noon ay naglalaro pa
Ng patentiro, tumbang preso at iba pa,
Kabataan ngayon ay puro gadgets na
Nilalaro at kanilang libangan.

Nalulungkot akong isipin
Pero ‘yan ay ating yayakapin,
Nakikita ko rin na hindi lahat
Pero karamiha’y nailamon na ng makamundong gawa.

Kahit sa paglipas ng panahon
Mundo ay nabago,
Malaki man ang agwat ng pagbabago
Natutuwa akong may ibang kabataan pa rin na may mithiin sa bayan.

Isang pinto ang nasa aking harapan.

Pintong gawa sa kahoy. Limang tao ang lapad ng pinto, at dalawan' tao ang taas nito. Dahan-dahan 'kong hinawakan ang nakausling parte.

Hinila ko. Ang bigat.

Isang engrandeng *ballroom ang itinatago ng pintong aking pinasok. Ang una talagang mapapansin ay ang magarang wallpaper na yumayakap sa pader. Sa pinakaharap, may hagdanan na tila hari't reyna lang ang maaring gumamit. Sa bawat dulo ng hagdanan, may mga nakapatong na gintong mga dekorasyon- mga anghel at mga hayop na makikita lamang sa panaginip. Pero, mapapatingala ka talaga sa larawan ng Diyos at mga anghel na sumasakop sa buong kaitaasan ng ballroom.

Ang amoy naman, amoy ng mamahaling pagkain.
May mga lamesa at mga plato para sa mga nais kumain

Ang unang yapak ko sa loob ay sinalubong ng mga tingin mula sa mga tao sa loob. Lahat sila'y magkamukha...

magkakambal kaya?

Nilapitan ako ng waiter. May dala-dalang alak.
"Ser, gusto niyo po ba ng-"
"Bakit magkamukha kayong lahat dito?"
Lumabas lang ang mga salita sa aking bibig. Di na ako nakapaghintay.

"Ah... ser, kung gusto niyo po ang kasagutan sa tanong niyo, sigurado akong may makakapagpaliwanag sayo nang mas maayos."

At sabay siyang umalis.

Inikot ko ang ballroom. Kinausap ko ang mga tao. May mga sumasayaw, may mga kumakanta, at mayroon pang mini magic show. May mga nakabarong, iba nama'y naka tuxedo.

Naging masaya ang mga usapan, hanggang itinanong ko ang tanong ukol sa kanilang pagiging magkamukha. Pinapasa-pasa lang nila ang tanong sa mga ibang nasa ballroom. Ika nga, "hindi nila mapapaliwanag nang mabuti."

Ano naman ang napakakumplikadong paliwanag na ito?

Lahat ba, naitanong ko na?

Nanlaki ang aking mga mata. May nakita akong nag-iisa sa dulo ng kwarto. Mukhang matalino. Nilapitan ko.

"Sarap ng pagkain."

Binigyan niya 'ko ng tingin ng pagkagulat.

Makalipas ang ilang segundo, nagsalita na rin siya.

"Ganyan ka ba talaga nagsisimula ng isang conversation?"

"Di eh. Pero masarap naman talaga. Kinailangan ko lang ilabas ang matinding damdamin ko para sa handa."

Tawanan. Pero desperado na 'ko. Gusto ko nang malaman kung bakit.

"Bakit magkamukha kayong lahat dito?"

"Ah.... ikaw ay tulog ngayon. Nananaginip ka lang. Ang bawat tao rito'y indibidwal na parte ng iyong sarili. Ang iba't-iba **** personalidad, nag anyong-tao."

"Ha?"
Ginagago ako nito, ah.

"Subukan '**** kurutin ang 'yong sarili. Di siya masakit, di ba?"

Tiningnan ko ang braso ko. Kinurot ko, yung masakit talaga.

Wala akong naramdaman.

"Gets? Ako ang parteng nais tumulong sa iba, sa kapwa-tao."

".... Maniniwala muna ako sayo, ngayon. Pero, ibig sabihin ba'y ang lahat ng personalidad ko'y pantay-pantay?"

"Hindi. Ang mga taong nasa itaas ng hagdan, sila ang pinakamalalaking parte ng 'yong sarili. Kaya sila ang mga pinakamakapangyarihan dito sa ballroom."

"At pwede akong umakyat doon?"
Gusto kong umakyat.

"Handa ka bang tanggapin ang iyong sarili? Pa'no kung puro mamamatay-tao pala ang mga nasa itaas? O magnanakaw? O sinungaling?"

"Edi ok, tanggap ko naman na di ako perpekto."

Pero sa isipan ko, natakot ako. Nakakatakot makita ang mga masasamang parte ng sarili mo, na naging sarili niyang tao.

"Edi umakyat ka. Panaginip mo 'to. 'Di akin."

"Sige, salamat pare."

"Geh."

Inakala ko na ang huli niyang sasabihin ay may relasyon sa pag-iingat, o pagkukumbinsi na 'wag na 'kong umakyat. Pero dahil sa isang "geh" na sagot niya, nahalata 'kong wala na akong makukuhang impormasyon kung di ako aakyat.

Nasa harap na ako ng hagdanan. Kung nakatayo ka pala rito, parang nakatitig ang mga gintong dekorasyon sa 'yo.

Isa-isa kong inakyat ang mga hagdan, at sa taas, may nakita akong apat na tao.
  
Yung tatlo, nakikinig at tumatawa sa biro ng isa.

"Hi...?"
Wala naman akong ibang masabi, e.

Bigla silang tumahimik at napatingin sa 'kin.
Alam na siguro nila kung sino ako, dahil nilapitan nila ako at nakipag-kamay.

"Alam mo na ba ang lugar na ito? May nagsabi na ba sa 'yo?"

"Oo. Sabi sa 'kin ng isa na kayo raw ang mga pinakamalaking parte ng aking personalidad."

"AHHH! Mali siya! Nasa impiyerno ka na ngayon. Masama ka kasi eh."

Napatingin lang ako sa kanya.

"Joke lang, 'wag naman masyadong seryoso. Edi madali na lang pala! Sige, pakilala tayo!"
Ngumiti naman ang apat.

Nauna yung tatlo.

"Ako ang parte **** responsable. Alam mo ang mga responsibilidad mo, at maaga mo tinatapos."

Wow. Responsable pala ako.

Ang pangalawa.
"Ako naman ang parte **** madasalin. Malakas ang tiwala mo sa Diyos, kaya mahilig ka magdasal."
Grabe, banal pala ako?

Ang pangatlo.
"Ako naman ang parte **** mahilig sa sports. Mapa-boxing man o swimming, o basketball. Lagi kang handa."
Parang yung bodybuilder ko lang na klasmeyt ah. Napatawa ako.

At ang pang-apat, at ang lider:
"Ako ang parte ng sarili mo na nais makatulong sa ibang tao. Handa kang magpatawa kung kailangan, pero kaya mo naman ring magseryoso. 'Di ka nang-iiwan. Tunay kang kaibigan."

Pero yung tao kanina yung nais makatulong sa ibang tao.... baka ito yung sinungaling. Bahala na.


"Kayo ang pinakamalaki? Natutuwa naman ako."
Nagtawanan lahat.

"Pero may isa pa. Ang pinakamalaki talaga sa lahat."

"Saan?"
Saan nga ba talaga?

"Dito. Halika. Bago ka magising. Para makilala mo."

Pumunta yung pang-apat sa isang dulo ng kwarto. May pinindot siya. May maliit na butas na nagpakita sa pader. Madilim. Nahirapan akong pumasok. 'Di na sumunod ang apat.

Sa gitna ng kwarto, may isang tao. Isa. Nag-iisa, kasama ng mga libro at papel.

"Ikaw ang pinakamalaking parte?"

Tumingin lang siya sa 'kin.

"Ikaw ba talaga? Ano naman sinisimbolo mo?"

"Ako ang katahimikan. Ang katahimikan sa iyong loob. Matatag ang puso mo, at kahit marami kang kinakatakutan, hindi ito nagiging hadlang sa 'yo. Ako ang nagbibigay buhay at enerhiya sa lahat ng mga personalidad mo."

*At ako'y napatahimik. Katahimikan pala ang pinakamalaking parte.

Sa aking lupang tinubuan
Na sinakop ng mga dayuhan noon pa man
Ang una'y mga espanyol na mananakop
Dala daw nila'y kristiyanismo
Upang ipakilala sa ating mga katutubo
Ngunit ang tanging hangarin pala'y manakop at gawing kolonyanismo
Kaya ilang daan taon tayong hawak ng mga ito
Ating mga katutubo walang nagawa kundi ang sumunod at magsawalang-kibo
May ilan ding nagsisipag aklas upang makalaya
Ngunit sa kalauna'y sila'y bigo sapagkat pawang malalakas at makapangyarihan silang mga nilalang
Nariyang si Gat. Jose Rizal na kinulong at binaril sa bagong-bayan
Na tinatawag na natin ngayong (LUNETA/RIZAL PARK)
At si Gat. Andres Bonifacio na hanggang ngayo'y hindi alam kung sino ang pumatay
Ang tanging alam natin sa kanya'y siya ang "Ang Ama ng himagsikan"
Sa kabilang banda'y hindi nagpatinag ang ating mga katutubo
Nagbuo ng mga samahan upang mapag-aralan kung kailan ang tamang panahon para lumaban
Kaya nung dumating na ang tamang panahon upang sila'y magsipag-aklas
Marami ang sa kanila'y naghimaksik upang ang kalayaa'y makamtan
Kaya noong taong Hunyo labing dalawa, isang libo't walong daan, siyam na pu't walo
Nakamtan ng ating mga katutubo ang kalayaan na kanilang pinaglalaban
Sa bahay ni Hen. Emilio Aguinaldo sa Kawit, Kabite
Kanyang iwinagayway ang ating watawat
Sagisag ito ng ating kalayaan sa kamay ng mga mananakop na espanyol
Sa mga nakalipas na taon, tayo'y naging malaya na
Ngunit, ano ba ang kahulugan ng isang malaya?
''Ito ay ang pag-gawa sa isang partikular na bagay ng walang humahadlang o kumokontra sayo at may kakayahan kang kumilos batay sa kung ano ang iyong gusto o nais''
Oo nga't malaya kang gawin ang iyong gusto
Subalit, labag naman ito sa karapatang pantao
At nakapapanakit ka na ng kapwa mo
Marami ang sa ati'y nakakalimot na sa mga paglapastangang ginawa sa ating mga katutubo
Marapat nating pagkatandaan na ang ating kalayaa'y utang natin sa ating mga bayaning nakipaglaban
At ang kalayaa'y dapat igawad sa lahat
Magkaroon ng pantay-pantay na karapatan ang bawat nilalang
Mapa mayaman o mahirap man
Mapa babae o lalaki man
Mapa bata o matanda man
Maging tunay sanang malaya tayong mga pilipino
Hindi lamang sa salita, kundi sa isip at sa ating mga gawa.

balikan natin ang panahon noong tayo'y mga bata pa.
naalala mo pa ba
noong tayo'y nagtagpo sa gitna ng mapunong gubat,
sa may malinaw at malinis na sapa?
ang mga kamay natin ay hasang-hasa sa paglikha,
pagtupi ng mga obra:
mga bangkang gawa sa papel, na
ating pinapanood ang pag-anod sa tubig
na banayad na dumadaloy;
nagpapadala lang sa agos.
at hindi,
hindi ito isang paligsahan o karera.
ang tanging pakay ay
malibang at magsaya.
kung lumubog o masira man ang ating mga bangka,
ayos lang,
gumawa na lang ng iba.

pero ngayon,
tayo ay lumaki at tumanda.
pati lunan natin ay nag-iba.
sa ating pagtingala,
hindi na yung mapunong gubat ang ating nakikita,
kundi ang bughaw na langit
na walang anuman ang makakadaig
sa lawak at laya.
at siyempre,
ang ating malinaw na sapa
ay humantong na sa
karagatan.
di matalos ang hangganan,
di matalos ang lalim.
maraming tinatagong lihim.
nalusaw na sa tubig ang mga bangkang gawa sa papel.
at dito sa dagat,  
nararapat lang na maglayag sa mga galyon kasi
araw-araw may digmaan sa laot.
kalaban natin
ang mabagsik na hangin,
mga higanteng alon,
mga piratang nananamantala,
pati na rin ang uhaw, gutom, at pagod.
pero bago pa man magsimula ang digmaan,
tayo na ang panalo.
walang sinabi ang lupit ng dagat sa bagsik ng ating puso.

sa ating paglingon
mapapagtanto na
hindi masukat ang layo
ng narating na pala
at mararating pa natin.
matagal nang wala ang gubat at sapa,
napalitan na rin ang mga mumunting bangka.
ngunit ako,
ay nandito pa
at patuloy na mananatili
kahit na
magkaiba at magkalayo
ang sinasakyan **** barko sa sinasakyan ko.
'di bale
iisa lang naman ang Kapitan,
iisa lamang ang kayamanan na hinahanap,
iisa lamang ang lupain na tinutungo.

hindi talaga
matiwasay at madali ang paglalayag
dito sa malawak na dagat na ating tinatahak. kaya
kung dumanas man ng sindak at lungkot,
huwag maniwala sa lawak at lalim
na natatanaw sa mga alon; kasi
kahit saan man mapadpad,
kahit saan man ihatid ng tadhaha,
**nandito lang ako.

Tama na. ilang beses ko pa bang uulitin sa sarili ko ang tama na. Tama na sa pag-asa na maaaring mahalin rin niya ako. Tama na na lagging ako lang ang nagmamalasakit pero sa huli’y masasaktan ka lang. Tama na na lagi akong nagbibigay at siya’y kuha nang kuha lang. Tama na na lagi akong talunan sa bawat paglundag. Tama na na lagi akong umiibig at sa dulo’y sasabihing “kaibigan lang kita”.
Tama na siguro na marami nang beses na lagi akong nagpakatanga para sa’yo. Tama na siguro na lagi na lang akong umaasa na darating ka sa pintuan at sasabihing iba na ang iyong nararamdaman. Tama na rin siguro ang lagi kong pag-aalala kung “nasaan ka na?”, “kumain ka ba?”, “may payong ka bang dala bilang pananggalang sa malakas na ulan?”. Tama na siguro na lagi akong naging yaya, ina o alalay mo sa bawat bagay. Tama na siguro yung ginawa kong paninilbihan sa among ‘di naman ako sinuklian ng kahit ano. Tama na siguro na tigilan ko na itong ambisyon na ipinaiiral ko, ilusyon na maaaring maging tayo.
Naaalala ko, oo naaaalala ko ang mga bagay na pinagsaluhan natin. Naaalala ko noong una kitang nakilala, naaalala ko kung papaanong wala kang takot na sumama sa akin upang tuklasin ang isang lugar na ‘di ka pa pamilyar at ‘di mo pa alam. Naaalala ko ang pagtataya mo at tiwala na totoo ang mga pinagsasabi ko at dadalhin kita sa tamang lugar na ipinangako ko. Naaalala ko kung papaanong naloko ako sa kakatawa sa mga corny **** jokes. Naaalala ko yung panonood natin ng pelikula nang sabay at tititigan mo ako at tititigan din kita nang palihim. Oo naaalala ko pa ‘yun, at oo tinititigan kita kasi nabihag ako ng mga mata **** mapungaw, tila humihingi ng atensyon at pagmamahal. At oo, naaalala ko pa yung araw na tinext mo ako at agaran kang pumunta kung nasaan ako kahit malakas ang buhos ng ulan at dumating kang basang-basa. Naalala ko kung paano ako tuluyang nahulog sa’yo sa ginawa **** sakripisyo na maaari ka namang pumunta sa iba, ngunit pinili mo akong makasama.
Pero kung akala kong masaya at wala nang makakapigil sa ating dalawa, nagising ako mula sa isang realidad. Nagising akong ‘di pala totoo ang mga nakita ko. Nagising ako na wala ka sa piling ko. Nagising ako na ang lahat ng iyon pala ay isang malaking ilusyon. Nagising ako, masakit ang damdamin at namamaga ang mga mata mula sa paghimbing dahil sa kaiiyak. Nagising akong ‘di pala totoo ang panaginip na pinaniwalaan kong totoo. Nagising ako na ‘di mo pala mahal ako. Nagising ako sa tinig ng boses **** nagsasabing “mahal kita, pero kaibigan lang”.
Kaya ganun, wala akong magawa kun’di ang magmukmok sa sulok ng kuwartong dating puno ng saya at tawanan nating dalawa. Nanatili ako sa lugar kung saan tayo nanood at nagtabing dal’wa. Nanatili ako sa lugar kung saan mo ako pinuntahan kahit napakalakas ng ulan. Nanatili ako at nag-isip bakit kaya at bakit ikaw pa. nananatili at mananatili ako rito hangga’t ‘di pa rin malinaw sa akin ang lahat.
Bakit ba ng hilig kong magmahal? Bakit ba mahilig akong tumaya o sumugal? Bakit ba lagi ko na lang napagkakamalian ang galaw ng iba bilang isang mas malalim pa? Bakit ako nabibihag sa mga salita at gawa na ilusyon lamang pala? O baka naman sadya lang akong tanga. Baka sadya talagang kaibigan lang ang ipinakikita mo noong una, pero mali ang pagkakaintindi ko dahil ‘di ko pa nararanasan ang umibig nang mas higit pa.
Pasensya na sa mali kong pagbasa. Pasensya na at nagawa kitang mahalin bilang kaibigan. Pasensya dahil inakala kong mamahalin mo rin ako tulad ng pagmamahal ko sa’yo. Pasensya na sa aking damdaming tila mahilig lang talagang magmahal nang lubusan. Patawad na ‘di nabasa ang nais mo. Patawad na ‘di ko pa rin matanggap na hanggang magkaibigan lang tayo. Patawad marahil dahil ang sinasabi ng puso ko’y hanggang “magKA-ibigan” lang tayo.

Sa bawat oras na kayakap kita,
Piling mo'y palagi kong ina-alaala.
Sa bawat oras na nagsasalita ka,
Mga ibinibigkas mo'y pawang musika sa aking tenga.

Sa bawat oras na tinitigan kita,
Para akong nasa langit nakatulala.
Pero lahat na ito, totoo nga ba?
Hindi ba tayo nilalaro ni tadhana?

Gugustuhin ko man maniwala,
Ano pama'y aking magagawa?
Kung lahat na ito'y isang panaginip na gawa-gawa?
Nagmamaka-awa ako ****-usap ko'y dinggin niyo na.

Sa bawat oras na kasama kita,
Palagi kong itinatanong sa Maykapal,
Ito na ba talaga?
Ikaw na ba talaga iyan?

Ngunit noong hinawakan ko ang kamay mo,
Bigla akong nagising sa katotohanan.
Lahat lang pala iyon ay isang panaginip lamang.
Ah, tama ang hinala ko.

Hindi nga talaga pwede na maging tayo.
Kase alam ko na ang ikaw at ako.
Ay isang kalokohan na gawa-gawa ko.
Isang walang kwentang kathang-isip na gawa ko.

Ah, kaya pala nagising akong luhaan.
Dahil binigyan ako ng isang magandang kasinungalingan.
At sa pagmulat ng aking mata,
Binigyan ako ng isang mapait na katotohanan.

Bakit ko pa ba napaniginipan iyon?
Kung alam ko na sakit lamang ng puso ang makukuha ko.
Hay naku! Ang sakit ko namang managinip.
Isang napakasakit na mapag-isang panaginip.

Minsan sa mundo,
akala mo ikaw lang ang malas,
lahat hinahanapan mo ng butas.
Pero ang totoo,
Gusto mo lang tumakas. . .
'Yan! 'Yan ang labing may gatas!

Kinukutya mo ang gobyerno,
dahil di sila patas,
eh, sino nga b'ang nag-atas?
Paano tayo kakalas,
Kung wala naman tayong lakas?

Nagdedesisyon ka nga
ng di alam ang konstitusyon,
paano mo nalaman ang tamang solusyon?
Nilagay natin sila sa posisyon,
dahil nagbigay sila ng maraming kondisyon,
na lahat naman, ilusyon!

Eh, sino nga ba ang iboboto?
Kung halos lahat sila,
ang hanap, deboto!
Ano sila santo?
Oh, tingnan mo ko,
kung makapagsalita,
akala mo kung sino. . .
Sorry sa mga kritisismo . . .
Pero sa totoo lang yung gobyerno,
pinapadami lang yung mapupunta
sa impyerno.

Di ko nilalahat,
pero pano nga ba tumukoy?

Binigyan ng kapangyarihan,
para manindigan,
manilbihan sa bayan,
pero anong ginawa?
Pinabayaan.

Kaya yan,
dahil sa kahirapan,
lahat sabik sa pangako. . .
Kalaunan. . .pag pinaglaban mo,
ikaw pa ang matatakot!
Magsasaka nga, sariling ani,
iba ang humahakot. .

Ibang nagmatapang,
sila pang dinambangan!

Kaya ako, di nalang boboto. .
Di basta basta makiki-uso.
Dahil ang totoo,
wala akong makitang seryoso.
Puro sila, sariling negosyo.
Gawa ng gawa ng imperyo!

Makita mo ang gobyerno,
andaming benepisyo.
Kadalasan, si chief puro pa reklamo!
Eh, milyon naman ang komisyon
Sa sariling institusyon!
Kulang pa daw!
Wow, napaka-halimaw!

Pero ang tingin nila sa kalsada
yung mga bata, perwisyo?!
Kaya ba nila tinago, sa malayo
nang dumating ang mga dayo?!
Oh, di mo alam no?
Kasi nga tinago!

Sana yung susunod na uupo,
yung taong, totoo.
Yung kahit malaya,
di mandadaya.  .  .

Gawing tama ang pagboto. .
Di ka na si toto,
Di ka si nene,
Wag madala sa mga ugong ng hele!

Meron at meron yan!
Di lang natin makita,
kaya ang payo ko:

WAG KANG MANGHULA. .

-PARAAN

Gusto ko ang paraan kung pano mo ko halikan
Kung pano mo ako alagaan
Gusto ko ang paraan na akin ka lang
Na kahit sino walang makakadlang

Gusto ko ang paraan na hawakan
Hawakan na tila walang bitawan
Gusto ko ang paraan na kayakap ka lang
Habang nakapikit ang ating mata.

Gusto ko ang paraan na pinagdamot mo
Na para bang ako ay pag mamay ari mo
Gusto ko ang paraan na nagmamahalan
nagmamahalan na walang sawaan.

Madami akong gusto na paraan
Paraan na pinapangarap na maranasan
Paraan na nais sayong maramdaman
Paraan na kahit sino magugustuhan

Ngunit ang lahat ng ito ay isang katang isip lamang
Gawa gawa ng aking isip at kalooban
Gawa gawa ko na ako lang ang nakakaalam
Dahil ito lang ang tanging paraan..

Lumaki akong namulat na may pagkakaisa,
Pagkakaisang hindi dapat ipinagsasawalang bahala.
Kahit mailap man noong pagbubuklurin ang kapwa,
Nananaig pa rin ito kasama ang pagkakawang-gawa.


Isang simpleng salita, malalim naman ang kahulugan.
Maihahalintulad sa bigkis ng laksa ng magigiting na sandatahan.
Sama-samang lumalaban para sa kapakanan ng bayan,
Upang maisulong ang kabutihan, hatid ay kapayapaan.


Ngunit bakit ngayon, pagkakaisa ay kay ilap?
Parang ilaw sa kabaret, bihira **** mahapuhap.
Takot na ang iba, kinalimutan pang mahagilap,
Dahil nakaharang ang mga buwaya, tinakpan ang pangarap.


Huwag nating hayaang ito ay tuluyang maglaho.
Alisin ang pangamba, buhayin ang karapatang pantao.
Magkaisa sa isang diwa ng maka-masang pagbabago,
Nang mailigtas pati ang mga inosenteng bilanggo.

Kay tuling lumipas ang isang taon at ngayon ay panibagong buwan na naman ng Enero.

Isang hamon para sa akin ang baguhin ang nakasanayan ko tatlong dekada na ang nakalilipas -- ang maging masaya para sa sarili ko.

At sisimulan ko ito sa paggawa ng saranggola. Kasama ko sa paggawa at pagpapalipad nito ay ang aking nakababatang kapatid na ngayon ay labingtatlong taong gulang na.

"Ang galing mo namang gumawa. Ang laki na nang ipinagbago mo a! Dati ang tamad mo, ngayon masipag ka na sa paggawa ng saranggola," napahagikgik pa ako nang tuksuhin ko siya.

"Kuya, ang pagbabago ay hindi lamang sa isang laruan o bagay nagsisimula. Dapat sa sarili rin. Kaya kung may mga bagay kang baguhin sa sarili mo, simulan mo sa libangan gaya nitong paggawa ng saranggola. Kung saan nais ng puso **** maging maligaya ay doon ka," malalim ang kaniyang tinuran pero natuwa ako dahil may katuturan ang kaniyang mga salita.

Nang matapos naming gawin ito ay umakyat na kami sa pinakamataas na parte ng aming bukid dahil doon ay malakas ang hangin.

"Isa. Dalawa. Tatlo. Takbo na kuya! Takbo!" ngiting-nigiti ako habang tumatakbo paakyat ng bukid upang paliparin ang saranggolang hugis bituing gawa naming. Nang nakakalipad na ito ay hindi pa rin mawala sa aking mga labi ang ngiti.

Nasabi ko na lamang sa aking sarili ang mga katagang, "Simula pa lamang ito ng pagbabago sa aking sarili. Sisikapin ko at paninindigan ko ang panata ko na maging masaya hanggang sa huling hininga ng aking buhay. Gaya ng saranggolang matayog ang lipad ay magagawa ko ring lumipad paitaas maabot lamang ang tunay na pinapangarap ko at tunay na maging maligaya habambuhay."

Jebs na jebs na ako.

Dumudungaw na siya na parang isang taong kagigising lang umaga,

gustong buksan ang mga bintana,

para lumanghap ng hanging bukang liwayway

Malapit na siyang lumabas,

unti uting tumitigas sa paglipas,

Ng bawat, segundo, menuto,

kung babae ako, dysmenorrhea na ito.


Pero sabi ng mga kaibigan ko,

wag ko daw pilitin ito,

baka naman daw kase

na imbis na ito ay tae,

mauwi lang sa utot.

At pinagmukha ko lang ang sarili kong  tanga.

Umasa, nasapag upo ko sa inidoro na lahat ng pagtiis ko, ang piling ko ay giginhawa.

Pero wala.

Para lang siyang damdamin ko, ang tagal kong kinimkim, ng taimtim sa pag-asang pag ito ay pinakawalan ko, na sasabihin mo na ikaw rin.

Na ang nararamdaman mo ay pareho din sa akin.

Lahat naman tayo dito nag huhugas ng pwet gamit ang tabo at tubig hindi ba?

Pwera nalang kung galing ka sa mataas na estado ng pamumuhay. Ikay gumagamet ng tissue paper o bidet.

Pero ako hinuhugasan ko ang puwet ko, kase ito ang turo saakin ng nanay ko.

Pero.

Bago ko natutunan ito, ang nanay ko ang nag hugas ng pwet ko.

Para saatin, wala namang espesyal dito,

Pero ngayon ko lang napagtanto, na ang pag hugas ng puwet ko ng nanay ko, ay puno ng pagmamal.

Sino ba naman ang gustong mag hugas ng labas ng butas kung saan lumalabas ang pinagtunawan pagkain.

Kaya kung sasabihin **** hindi ka mahal ng nanay mo, tignan mo lang ang sarili na nakatalikod sa salamin. At sariwain ang mga alala ng mga sandaling hindi mo kayang linisin.

Pero bago iyon, kung sa tingin mo na ang tula na ito, ay hugot lang, nag kakamali ka... Well actually, medjo lang.

Puwera biro.

Kung tutuusin, di' malayo ang pinag kaiba natin sa Jebs.
Kung iisipin, ang mga ginagawa natin araw araw ay mas masahol pa sa jebs.

Kung ipipinta ko ang isang imahe, makikita mo na ang jebs ay nakapahid ang tae sa buong kasuluksulukan, at kasingitsingitan ng katawan natin.

Pero may Isang tao na gusto padin yumakap at humalik sa pisngi natin.

Sino siya?

Siya ay ang Pagibig.

Araw araw lang siyang nagihintay, na ikay' lumapit sa kanya, magpalinis.
Ang gamit niya, na pang hugas ay mga kamay at dugo, dugo na ang tanging nakakapag linis ng katawan at ng kaluluwa mo.

Mula ulo hangang hangang sa talampakan ng iyong mga paa.

At sa kabila ng lahat gusto niya pa din tawagin mo siyang Ama.

At sa imbis na pangdidiri ang kaniyan nadarama,
Pag mamahal ang kaniya sayo ay pinadama.

Siya ay pinako sa mga kamay na ginagamit sa pag linis saiyo. Sa mga dumi na mas madumi pa sa jebs.

Ang iyong mga kasalanan.

Siya ay isinakripesiyo para ay ikay manatiling malinis, at iligtas ka sa lugar kung saan umaapaw ang jebs. At dalhin kung saan ang kalsada ay gawa sa ginto, at makasama ka magpakaylanman.

Minsa’y nadako ako sa Kalye Pag-ibig
Marahil walang karatula
Ang mayroon lamang ay iilang linyang puti
Salungat sa kalsada
Siya rin palang tulay sa’ting tagpuan.

Bawat butil ng Kanyang mukha’y
Kumakapit at humihilik sa balat
Sa’king palad, umaapaw ang mga ito
Hihinto pa ba?
Pagkat hindi handa
Ang yerong gawa sa plastik
Na syang bihis-bihis ng kabilang palad.

Maraming yapak, aking naririnig
Ngunit alam kong ang berdeng kulay
Pawang hindi para sakin at sayo.
Ang bawat kasuotan nila’y
Tila pustura lang, ako’y nanatiling walang kibo.

Unti-unti kong binagtas ang eskinita
Makitid doon ngunit alam kong ito’y tama
Tila kayrami pa ring paninda
Ngunit ang lahat, hindi naman kabili-bili
Pagkat minsanan lang ang pag-ibig na totoo
Ni hindi ito kinakalakal.

Hindi ko man mabili ang nais ko ngayon
Masilayan man kita, bagkus likod lamang
Ni hindi ko nga matanto ang itsura
Basta’t sigurado ako
Sa paglingon mo’y parehas na tayong handa.

Malayo pa ang lalakbayin
Ng pawang minanhid na mga paa
Pagkat ang direksyon nati’y
Sa ngayo’y alam kong
Hindi pa para sa isa’t isa.

Ikaw na siyang iniirog
Aking hihintayin
Hanggang ang oras ay tumiklop
At umusbong ang panibagong bulaklak
Saka natin pagmasdan
Mga paru paro’t iilang kulisap, maging alitaptap.

Tatandaan ko ang ating tagpuan
Kung saan ihihimlay natin ang kinabukasan
Buksan mo ang pusong minsang winarak
Bubuuohin muna iyan ng Nasa Itaas
At saka na natin isulat ang makabagong alamat.

Sa Kalye Pag-ibig, tandaan mo, irog
Tayo’y babalik at muling mangangarap
Bubuo na panibagong larawan
Na may tunay na ngiting
Hahalimuyak sa mas Nakatataas.

Sa Kalye Pag-ibig,
Doon tayo magkita.

Naulit na naman ang paalam
(poetman_24)

Ayaw ko mang sabihang hugot sa tulang ito
ngunit pagkatao ko'y laging ganito,
namutawi na naman ang paalam sa aking puso
bakit pag-ibig kayhirap **** matamo?

Muli na namang nagtitipon ang ulap sa taas
nagbabadya nang pagpatak na walang wakas,
wala akong magawa-gawa't hindi rin makatakas
napiit na naman ako sa lungkot nang ulit ulit na landas.

Bakit naman ganyan ang pagsubok
mga tinta'y naghihimutok,
ano ba ako sa pintig nang pagtibok
ako ba'y sawi sa bawat paglunok?

Hindi pala sapat ang likha kong tula
kaya lulukutin ko na lamang ang talata,
mauuwi na naman ang aking bigong diwa
sa 'di matatawarang luha.

Pag-aalay ko pala'y naiipon sa buhangin
nasasayang lamang ang taglay na damdamin,
nais kong isuko ang pagkatha sa hangin
sana masagot pa ang aking panalangin.

Makatang walang taglay na panulat
mga tinta'y mantsa sa'king balat,
nasasawi ako nang hindi ko alam
isa ba akong tampalasan?

Kung masasaktan ka sa aking piling
layuan mo na lamang ako giliw,
itanim mo na sa akin ang pasakit
tatanggapin ko kahit anong pait.

Isilid mo na lamang ang sandaling ala-ala
at alalahanin na ikaw ay may halaga,
kalimutan mo na lamang ako sinta
kung 'yan ang palagay **** tama.

Babalik na muna ako sa sa karimlan
itatago sa dilim ang katotohanan na ako ay luhaan,
ililibing ko na lamang sa diwang hagap
na ako ay sawi at talunang makatang hindi katanggap-tanggap.

Hindi mo siguro alam, pero matagal na akong nagagandahan sa iyo.
Hindi mo siguro alam, pero noong nagko-code ako,
lagi akong umaasa na ikaw ang titingin sa gawa ko.

Hindi ko gusto pumorma.
Gusto ko lang ipakita na tama ang aking gawa
kasi iniisip ko na kapag wala akong mali
matutuwa at magpapaunlak ka ng pagkatamis **** ngiti (yihee).

Kaso hindi ko alam kung bakit,
pero lagi ka na lang may nakikitang putik.
Kahit ilang lampaso ng tingin ang ginawa ko sa code ko
bago ko ipasa sa iyo,
may maisusulat ka pa rin na mali!

Anong klaseng mata ba ang mayroon ka?
Gusto ko magpakitang-gilas pero lagi mo akong natatabla.
“Labag sa standards ang code mo”,
“magdagdag ka pa ng test scenario”
kulang na lang yata ay sabihin mo sa akin
“sino ba ang nagturo sa iyo?”

May mga pagkakataon na gusto ko nang umuwi.
Pinapackage ko na ang mga code dahil ang lalim na ng gabi.
Kaso may makikita ka sa testing, “hmm, parang may mali”
Babagsak na lang ang balikat ko, sabay sabi, “ano?! uli?!”

Siyempre, may magagawa pa ba ako
kapag binanatan mo na ako ng ganito:
“pasensya na, pero abswelto sana tayo
“kung hindi ko lang sana napansin ang maling ito”.

WOW. EH, ‘DI. OKAY.

Pero hindi ko magawang magalit sa iyo.
Kasi alam ko gusto mo lang ay halos perpekto.
Ginagawa mo lang ang trabaho mo.
Pero utang na loob, pwede bang bukas na natin tapusin ito?

Ngayon, magsasampung taon na ako.
Matagal ka nang lumisan, pero ako pa rin ay nandito.
Naiintindihan ko na kung bakit sa trabaho nating ito,
kailangan matalim ang mga mata mo.

Dahil sa bandang huli..
Ang batik sa isang dahon,
ay batik sa buong puno.

Isang republika na gawa sa pangarap,
Pangarap na walang kasing sarap,
Pangulo na karapatdapat sana'y mahanap,
Upang pangangarap ay makita kahit isang sulyap.

Pero pano natin ito magagawa kung tayo'y nakakulong,
Ang nakaraan na kinulong tayo sa isang selyadong kabaong,
Na hanngang ngayo'y tayo'y nakalibing,
Dahil produktong banyaga'y ating laging hinihiling,

May pag-asa pa ba tayong lumaya?
May pag-asa pa ba tayong umiwas sa hiya?
Kung lagi tayong kumokopya,
Kailan pa ba tayo tunay na liligaya?

Tama nga ang sinabi ni heneral Luna na "hindi natin kalaban ang amerikano o ang espanyol dahil ang tunay nating kalaban ay sarili natin",
Paano tayo tatayo sa sarili nating paa kung tayo'y nagpapaalipin,
Ang sugat ng kolonisayon ay ating gamutin,
Wag hayaang tayo'y lamunin.

Produktong pilipino'y mahalin,
Hindi ang produkto ng banyaga ang tangkilikin,
Sariling wika ang aralin,
Hindi ang wikang tayo'y paiiyakin.

Pero ang mga hiling ko'y napakahirap makamit,
Dahil tayo'y isa paring yagit,
At nagpapagamit,
At masasabi kung tayong mga pilipino ay punit.

Sa kulay-kape **** mga mata,
nakita niya ang kanyang halaga.
Ang iyong ngiti ang silbing niyang liwanag,
nagbigay sa diwa niya ng tatag.
Yakap mo'y kanyang tahanan,
siyang nagbibigay ng gaan.
Hindi man mabigkas ng bibig ang salita,
siya'y kuntento na sa iyong gawa.
Ika'y isang wikang walang tinig,
ngunit sa kanya'y isang magandang himig.

*-Steph Dionisio, September 09, 2015

Paanong napapasaya niya ako?
Kahit ang ginagawa niya lang naman ay mag exist sa mundo
Sa usapang hindi tumatagal ng tatlumpung segundo
Madalas ay "hi" o "hello" lang ang nasasabi ko
Ang tatlumpung segundo ay naging ilang minuto
Ang "hi" o "hello" ay naging maikling kuwento
Samahan mo pa ng ngiti niyang nakakatunaw
At mga mata niyang bubuo ng iyong araw
Dati ay nangungupahan lang siya sa isip ko
Ngayon ay malapit na ata siyang manatili ng permanente dito
Kapag nagtagal pa siya bahay na ito
Posibleng i-offer ko sa kanya ang mas magandang bahay sa aking puso
Sa loob ng bahay sa aking puso
Ay may hagdan na gawa sa aking binti patungo sa alapaap
Mga silya na may sandalang gawa sa aking balikat
At kama na gawa sa aking mahigpit na yakap

Sabi mo sa akin tumingala ako sa langit
At tingnan ang mga talang kaakit akit
Nang ako'y tumingin sa kalangitan
Ni isang ningning ay wala akong namataan
Nasan ang sinasabi mo?
Bakit ang labo mo?

Sabi sa isang dyaryong aking nadampot
Ang mundo'y puno na ng poot
Simoy ng hangi'y hindi na presko
Pagsasa walang bahala, eto ang epekto

Puro nalang kasi AKO AKO AKO
Wala manlang SILA SILA SILA
Paano na nga ba ang iba?
Parati nalang sila ang taya
Kelan ba sila makakalaya
Tila ang tadhana'y maramot at madaya

Mga walang kamalay malay
parati nalang nadadamay
sa mga bagay bagay na tayo ang may gawa
Tila hindi na nagsawa
Sa ilang ulit nang pagmamaka awa

Sila ang nagbigay,
bumuhay
and nagpalago
sa ating ekonomiyang nagduduwal ng daan daang salapi
at nagbibigay sa atin ng gatas na naiiwan pa sa ating mga labi

Tayo? Kelan kaya tayo makapagbibigay?
Kanilang pangangailangan
parati nalang "mamaya na yan"
Kung kelan huli na ang lahat
Kung kelan tayo na'y salat
Saka lang mapapansin
na malapit na tayong mag dildil ng asin

Hindi ba pwedeng baliktarin?
Baliktarin ang pamamaraan natin
Sila naman ang pagbigyan
Uhaw na sila sa kalayaan

Tahimik at tila nawalan na ng ganang huminga ang mundo
Nakasarado ang mga labing to pero alam kong punong puno
ng mga sigaw
ng mga hagulgol
ng mga mura
na pinipilit na hindi makawala
Dahil alam ko na kahit ang boses ay maubos
hanggang sa tuluyan nang mapaos
Hindi mo pa rin pakikinggan
Dinadaan nalang ang mga sakit na naipon
sa pagsulat sa basang pahinang pinipilit mang pagtagpiin
ay tuluyan nang napupunit
Gawa ng mga luhang kumakawala sa mga matang bulag
Marahang pinapahid dahil sa namamagang pisngi
Katulad ng pag-iibigan natin
Sa pahinang ito
Tuluyan nang nawasak at paunti unti nang naglalaho
Nabura na ang tinta at naging malabo na
ang mga salitang Mahal na mahal kita
Ipipikit nalang ang mga mata para tumigil na
Kasabay ang paghaplos sa nanlalamig na espasyo
Sa bandang kaliwa ng ating kama
Dito dating nakahimlay ang isang nilalang na nagbigay halaga sa kalawakan
Ang nagparamdam ng tunay na kahulugan ng buhay at pagmamahal
Pinapaniwalang ang pag-iibigan ay tunay at magtatagal
Pero mahal
Bakit ang mga halik ay napalitan ng mga mura
Ang mga yakap ay napalitan ng mga sampal
At ang mga matamis na ngiti ay napalitan na ng matalim na mata
Nasaan na ang pinangakong walang hanggan?
Alam ko kung gaano kasakit ang mawalan
Alam ko kung paano mawasak ang mundo ng isang iniwan
Pero alam mo ba kung ano yung pinakamasakit?
Magkatabi tayo at magkadikit ang mga balikat
Walang matitirang espasyo sa gitna dahil sa liit ng higaan
Pero hindi ko maramdaman na nariyan ka
Mali..
Alam kong andiyan ka pero alam ko rin na ang pagmamahal mo ay naglaho na
Sabi nila masakit makita ang mahal **** may kasamang iba
o hanggang kaibigan lang ang tingin niya
o wala na siyang ibang nabanggit kundi ang isang taong ayaw sa kanya
Putang ina
Hindi nila alam na mas masakit ang nararamdaman ng isang tangang katulad ko
Na pinipilit pinapaniwala ang sariling mahal mo pa ako
Mas masakit yun
Mahal hindi mo ba nakikita ang mga mapuputlang labi na minsan mo nang nahagkan?
Hindi mo ba naririnig ang mga hikbi na pinipilit kong itago pero hinihila pa rin palabas ng pighati?
Hindi mo ba nararamdaman kung gaano kita kamahal, kung gaano ako kahangal?
Gusto ko lang naman pakinggan mo ako
Gusto kong malaman mo na ayoko na
Na kahit ayoko na ay ayoko pa
Ayoko pang bumitaw
Dahil natatakot akong maligaw
Sa paniniwalang ang iyong palad ang gabay sa mundo kong minsan nang naging bughaw
Ayoko pang mawalay sayo
Ayoko pang ako’y iwan mo
Tawagin mo na akong tanga, gaga, boba
Pero Mahal kita
Pero Ayoko na
Ayoko na sana
Sana pigilan mo ako sa pagtangka kong pagbitaw
Pigilan mo sa pagsulat muli sa mga basang pahina dahil huli na to
Halikan ang mga nakasaradong labi nang mapalitan ang mga mura ng mahal
Mahal kita
Oo na hanggang sa huli
Kahit matagal nang sinasabi ng mga mata, labi at puso ko
At nakasulat sa huling basang pahina na ito
Na Ayoko pa, mahal ayoko na.

Matsuo Basho Translations



My Personal Favorites

The first soft snow:
leaves of the awed jonquil
bow low
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Come, investigate loneliness:
a solitary leaf
clings to the Kiri tree
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The cheerful-chirping cricket
contends gray autumn's gay,
contemptuous of frost
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Whistle on, twilight whippoorwill,
solemn evangelist
of loneliness
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The sea darkening,
the voices of the wild geese:
my mysterious companions!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The first chill rain:
poor monkey, you too could use
a woven cape of straw
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

This snowy morning:
cries of the crow I despise
(ah, but so beautiful!)
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

I wish I could wash
this perishing earth
in its shimmering dew
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Dabbed with morning dew
and splashed with mud,
the melon looks wonderfully cool.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's Butterflies

The butterfly
perfuming its wings
fans the orchid
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Will we remain parted forever?
Here at your grave:
two flowerlike butterflies!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Air ballet:
twin butterflies, twice white,
meet, match & mate.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Ballet in the air! ―
two butterflies, twice white,
meet, mate, unite.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A spring wind
stirs willow leaves
as a butterfly hovers unsteadily.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

As autumn deepens,
a butterfly sips
chrysanthemum dew.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
aki o hete / cho mo nameru ya / kiku no tsuyu

Come, butterfly,
it's late
and we've a long way to go!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Dusk-gliding swallow,
please spare my small friends
flitting among the flowers!
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's Famous Frog Poem

An ancient pond,
the frog leaps:
the silver plop and gurgle of water
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

An ancient pond sleeps...
untroubled by sound or movement...until...
suddenly a frog leaps!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Explosion!
The frog returns
to its lily pad.
—Michael R. Burch original haiku



Basho's Heron

Lightning
shatters the darkness—
the night heron's shriek
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Lightning―
the night heron's shriek
severs the darkness
― Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A flash of lightning―
the night heron's shriek
splits the void
― Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's Flowers

Let us arrange
these lovely flowers in the bowl
since there's no rice
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Like a heavy fragrance
snowflakes settle:
lilies on rocks
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

High-altitude rose petals
falling
falling
falling:
the melody of a waterfall.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Revered figure!
I bow low
to the rabbit-eared Iris.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Cold white azalea—
a lone nun
in her thatched straw hut.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Glimpsed on this high mountain trail,
delighting my heart—
wild violets
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Disdaining grass,
the firefly nibbles nettles—
this is who I am.
—Takarai Kikaku translation by Michael R. Burch

A simple man,
content to breakfast with the morning glories—
this is who I am.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
This is Basho's response to the Takarai Kikaku haiku above
asagao ni / ware wa meshi kû / otoko kana

Ah me,
I waste my meager breakfast
morning glory gazing!
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Morning glories blossom,
reinforcing the old fence gate.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The morning glories, alas,
also turned out
not to embrace me
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Morning glories bloom,
mending chinks
in the old fence
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Morning glories,
however poorly painted,
still engage us
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
asagao wa / heta no kaku sae / aware nari

I too
have been accused
of morning glory gazing...
—original haiku by by Michael R. Burch

Curious flower,
watching us approach:
meet Death, our famished donkey.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's Poems about Spring, Summer, Autumn and Winter

Spring has come:
the nameless hill
lies shrouded in mist
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Spring!
A nameless hill
stands shrouded in mist.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The legs of the cranes
have been shortened
by the summer rains.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

These brown summer grasses?
The only remains
of "invincible" warriors...
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

An empty road
lonelier than abandonment:
this autumn evening
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Autumn darkness
descends
on this road I travel alone
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Taming the rage
of an unrelenting sun—
autumn breeze.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
aka aka to / hi wa tsurenaku mo / aki no kaze

The sun sets,
relentlessly red,
yet autumn's in the wind.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
aka aka to / hi wa tsurenaku mo / aki no kaze

As autumn draws near,
so too our hearts
in this small tea room.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
aki chikaki / kokoro no yoru ya / yo jo han

Late autumn:
my neighbor,
how does he continue?
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Winter in the air:
my neighbor,
how does he fare?
― Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Winter solitude:
a world awash in white,
the sound of the wind
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The year's first day...
thoughts come, and with them, loneliness;
dusk approaches.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's Temple Poems

Graven images of long-departed gods,
dry spiritless leaves:
companions of the temple porch
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The temple bells grow silent
but the blossoms provide their incense―
A perfect evening!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

See: whose surviving sons
visit the ancestral graves
white-bearded, with trembling canes?
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Like a glorious shrine—
on these green, budding leaves,
the sun's intense radiance.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
ara toto / aoba wakaba no / hi no hikar



Basho's Birds

A raven settles
on a leafless branch:
autumn nightfall
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A crow has settled
on a naked branch—
autumn nightfall
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A solitary crow
clings to a leafless branch:
autumn twilight
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A solitary crow
clings to a leafless branch:
phantom autumn
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

A crow roosts
on a leafless branch:
autumn nightmare
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

NOTE: There has been a debate about the meaning of aki-no kure, which may mean one of the following: autumn evening, autumn dusk, the end of autumn. Or it seems possible that Basho may have intentionally invoked the ideas of both the end of an autumn day and the end of the season as well. In my translations I have tried to create an image of solitary crow clinging to a branch that seems like a harbinger of approaching winter and death. In the first translation I went with the least light possible: autumn twilight. In the second translation, I attempted something more ghostly. Phrases I considered include: spectral autumn, skeletal autumn, autumnal skeleton, phantom autumn, autumn nocturne, autumn nightfall, autumn nightmare, dismal autumn. In the third and fourth translations I focused on the color of the bird and its resemblance to night falling. While literalists will no doubt object, my goal is to create an image and a feeling that convey in English what I take Basho to have been trying to convey in Japanese. Readers will have to decide whether they prefer my translations to the many others that exist, but mine are trying to convey the eeriness of the scene in English.

Except for a woodpecker
tapping at a post,
the house is silent.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Swallow flitting in the dusk,
please spare my small friends
buzzing among the flowers!
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch




Basho's Insects

A bee emerging
from deep within the peony's hairy recesses
flies off heavily, sated
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

That dying cricket,
how he goes on about his life!
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The cicada's cry
contains no hint
of how soon it must die.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Nothing in the cicada's cry
hints that it knows
how soon it must die.
—Basho translation by Michael R. Burch

The cicada's cry
contains no hint
of how soon it must die.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch




Basho's Moon and Stars

Pausing between clouds
the moon rests
in the eyes of its beholders
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The moon: glorious its illumination!
Therefore, we give thanks.
Dark clouds cast their shadows on our necks.
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

The surging sea crests around Sado...
and above her?
An ocean of stars.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
ara umi ya / Sado ni yokotau / Ama-no-gawa



Basho's Companions

Fire levitating ashes:
my companion's shadow
animates the wall...
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Among the graffiti
one illuminated name:
Yours.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Scrawny tomcat!
Are you starving for fish and mice
or pining away for love?
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



Basho's End of Life and Death Poems

Nothing happened!
Yesterday simply vanished
like the blowfish soup.
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch
ara nantomo na ya / kino wa sugite / fukuto-jiru

Fever-felled mid-path
my dreams resurrect, to trek
into a hollow land
—Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Sick of its autumn migration
my spirit drifts
over wilted fields...
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

Sick of this autumn migration
in dreams I drift
over flowerless fields...
―Matsuo Basho translation by Michael R. Burch

NOTE: While literalists will no doubt object to "flowerless" in the translation above ― along with other word choices in my other translations ― this is my preferred version. I think Basho's meaning still comes through. But "wilted" is probably closer to what he meant. If only we could consult him, to ask whether he preferred strictly literal prose translations of his poems, or more poetic interpretations! My guess is that most poets would prefer for their poems to remain poetry in the second language. In my opinion the differences are minor and astute readers will grok both Basho's meaning and his emotion.

Too ill to travel,
now only my autumn dreams
survey these withering fields
― Matsuo Basho translation by Michael R. Burch



New Haiku Translations, Added 10/6/2020

Air ballet:
twin butterflies, twice white,
meet, match & mate
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Denied transformation
into a butterfly,
autumn worsens for the worm
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Dusk-gliding swallow,
please spare my small friends
flitting among the flowers!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Up and at ’em! The sky goes bright!
Let’***** the road again,
Companion Butterfly!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Higher than a skylark,
resting on the breast of heaven:
mountain pass.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Farewell,
my cloud-parting friend!
Wild goose migrating.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

A crow settles
on a leafless branch:
autumn nightfall.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

An exciting struggle
with such a sad ending:
cormorant fishing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Secretly,
by the light of the moon,
a worm bores into a chestnut.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

This strange flower
investigated by butterflies and birds:
the autumn sky
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Where’s the moon tonight?
Like the temple bell:
lost at sea.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Spring departs;
birds wail;
the pale eyes of fish moisten.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon still appears,
though far from home:
summer vagrant.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Cooling the pitiless sun’s
bright red flames:
autumn wind.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Saying farewell to others
while being told farewell:
departing autumn.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  
Traveling this road alone:
autumn evening.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Thin from its journey
and not yet recovered:
late harvest moon.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Occasional clouds
bless tired eyes with rest
from moon-viewing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The farmboy
rests from husking rice
to reach for the moon.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon aside,
no one here
has such a lovely face.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon having set,
all that remains
are the four corners of his desk.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon so bright
a wandering monk carries it
lightly on his shoulder.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The Festival of Souls
is obscured
by smoke from the crematory.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The Festival of Souls!
Smoke from the crematory?
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Family reunion:
those with white hair and canes
visiting graves.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

One who is no more
left embroidered clothes
for a summer airing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

What am I doing,
writing haiku on the threshold of death?
Hush, a bird’s song!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Fallen ill on a final tour,
in dreams I go roving
earth’s flowerless moor.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch

Stricken ill on a senseless tour,
still in dreams I go roving
earth’s withered moor.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch

Stricken ill on a journey,
in dreams I go wandering
withered moors.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch


New Haiku Translations, Added 10/6/2020

Air ballet:
twin butterflies, twice white,
meet, match & mate
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Denied transformation
into a butterfly,
autumn worsens for the worm
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Dusk-gliding swallow,
please spare my small friends
flitting among the flowers!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Up and at ’em! The sky goes bright!
Let’***** the road again,
Companion Butterfly!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Higher than a skylark,
resting on the breast of heaven:
mountain pass.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Farewell,
my cloud-parting friend!
Wild goose migrating.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

A crow settles
on a leafless branch:
autumn nightfall.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

An exciting struggle
with such a sad ending:
cormorant fishing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch

Secretly,
by the light of the moon,
a worm bores into a chestnut.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

This strange flower
investigated by butterflies and birds:
the autumn sky
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Where’s the moon tonight?
Like the temple bell:
lost at sea.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Spring departs;
birds wail;
the pale eyes of fish moisten.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon still appears,
though far from home:
summer vagrant.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Cooling the pitiless sun’s
bright red flames:
autumn wind.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Saying farewell to others
while being told farewell:
departing autumn.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  
Traveling this road alone:
autumn evening.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Thin from its journey
and not yet recovered:
late harvest moon.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Occasional clouds
bless tired eyes with rest
from moon-viewing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The farmboy
rests from husking rice
to reach for the moon.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon aside,
no one here
has such a lovely face.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon having set,
all that remains
are the four corners of his desk.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The moon so bright
a wandering monk carries it
lightly on his shoulder.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The Festival of Souls
is obscured
by smoke from the crematory.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

The Festival of Souls!
Smoke from the crematory?
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Family reunion:
those with white hair and canes
visiting graves.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

One who is no more
left embroidered clothes
for a summer airing.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

What am I doing,
writing haiku on the threshold of death?
Hush, a bird’s song!
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation by Michael R. Burch  

Fallen ill on a final tour,
in dreams I go roving
earth’s flowerless moor.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch

Striken ill on a senseless tour,
still in dreams I go roving
earth’s withered moor.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch

Stricken ill on a journey,
in dreams I go wandering
withered moors.
—Matsuo Basho, loose translation/interpretation of his jisei (death poem) by Michael R. Burch

OTHER POETS

Observe:
see how the wild violets bloom
within the forbidden fences!
—Shida Yaba (1663-1740), loose translation/interpretation by Michael R. Burch

When no wind at all
ruffles the Kiri tree
leaves fall of their own free will.
—Nozawa Boncho (1640-1714), loose translation/interpretation by Michael R. Burch



Keywords/Tags: Basho, haiku, translation, Japan, Japanese, Oriental, Orient Occident, nature, season, seasons, waka, tanka, life and death, compassion, empathy, mrbhaiku, mrbbasho

Nakikita niyo akung naka ngiti
Mga ngiting to kay dami nang ikinubli
Mga damdaming di na masabi
Siguro habang buhay na itong mananatili

Naririnig niyo ang malakas kong tawa
Sa likod nito ay may malaking problema
Na sa tuwing ako'y mag isa
Hindi tawa kundi patak nang mga luha

Ngiti, kahit labis nang nasasaktan
Ngiti kahit wala nang matatakbuhan
Ito lang ang naiisip kong paraan
Upang di mapansin ang aking pinagdaraanan

Ngiti, kahit luha mo'y pumapatak na
Ngiti, kahit di mo na kaya
Huwag mo nang ipakita sa kanila
Ang iyong pusong sugatan na

Ngiti para sayo aking Sinta
Ngiti upang lahat ay maging masaya
Kahit damdamin ay kumikirot na
Di bale na, napasaya naman kita

Ang mga ngiti ay marami nang naitago
Isa na ang mga damdaming di na mag lalaho
Ang nararamdaman ko sayo'y di pa nagbabago
Mahal parin kita nang buong buo Vanessa Alba  

Pinilit mang sukuan at kalimutan ka
Ngunit di ko magawa-gawa aking sinta
Para bang ako'y nakakulong sa silda
Sa pag ibig ko sayo'y hindi makawala

Hanggang ngayo'y ngiti ang aking Sandata
Pilit nilalabanan ang kirot na nadarama
Umaasa na ikay muling makasama
Ipagpatuloy ang Pangarap na binuo nating dalawa ❤

Ngiti hanggang sa mapawi ang aking Pighati
Ikaw lang magpapabalik ng Tamis na Ngiti sa aking mg Labi.
#NgitiKahitMayPighati

wala naman makapagsasabi, kung kelan matutupad ang tunay na pangarap
    nalalaman mo pa ba kung ano ang binubulong ng puso?
    hinde pa ba ito natatabunan
    ng alaala ng kahapong pinagmulan?

    nais kong umangat mula sa putik na aking minana:
    ambisyon ang umuudyok
    pagkatotoohanin ng kasiyahan, ang bawat layaw ng laman
    na tulak ng mundo
    pabilis nang pabilis ang ikot
    habulin man
    unahan man
    kelangan pagbayarin

    bawat hubog sa atin ng tinaguriang
    collective consciousness
    nang kung sino man matalinong tumawag dyan,
    dyan! mapangahas na pangngalang marangal!

    sino ba ako pag humiwalay ako sa collective consciousness na yan?
    anong napala ko dyan, itinulak ako
    (di kayat, nagpatuak ako?)
    patungo sa isang kanto nyan
    dahil kelangan kong sundin
    ang moralidad
    ang paniniwalang
    gawa-gawa rin lang
    ng aking kapwa

    hinde ko tinatakbuhan
    ang aking
    social responsibility
    na syang dinikta na lipunan
    na dapat akong kumayod at tuparin
    ang oblgasyon ko sa kanya

    no.

    ang tinutukoy ko
    ay ang binubulong
    ng bawat saloobin

    natabunan na ito
    ng sigaw ng damdamin

    sinong makakapagsabi
    kung kelan matutupad ang pangarap?

    ito ba'y aking hahabulin
    pipilitin
    paglalabanan
    sa hilaw na panahon?
    (tulad ng sigaw ng damdamin
    na tumilapon sa akin?)

    ang bulong ng saloobin
    hinuhukay ko pa
    ito'y nasa ilang
    lantang lanta na ako
    binging bingi
    ngunit naririnig ko pa
    sinasakop nya ako
    umaasang bubuhayin ko muli.

Maganda ka oo maganda ka
Ang ganda mo  parang bituin sa madilim na  langit ,
Na natakpan ng ulap na tila ba’y hindi Mahagip
Ngunit kapag ang ulap ay unti unting umalis,
Para kang bituin sa sobrang ganda ikay’ nagniningning.

Maganda ka..  katulad ng isang bituin sa langit
Wag kang maignggit sa iba dahil ang ganda mo
Hindi tulad ng iba ,Dahil para sakin ikaw ay kakaiba.
Hindi ka man kaputian hindi man makinis tulad nila.

Wag kang mainggit sakanila…
Ang puso mo’y Puno ng Hiya takot sa sasabihin ng iba
Laging humaharap sa salamin tila sinasabi sana ako nalang sya
Wag **** padudahan ang sariling **** kagandahan.
Mahalin mo ang iyong sarili dahil iyon walang katumbas sa
tunay na kagandahan. Dahil meron kang mabuting kalooban

Alagaan mo ang iyong sarili Ngumiti ka dahil deserve **** maging masaya
ipakita mo ang ang maganda **** ngiti at mala siopao **** pisngi.
Ngayon haharap ka sa salamin at sasabihing MAGANDA KA
OO MAGANDA KA DAHIL GAWA NG DIYOS AT WAG KANANG MAINGGIT SA IBA.

Isang malayang tula.. 
-CLN

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
tatlo ang maglalakad nang napakalayo,
mula pinakamasikip na eskinita sa Valenzuela
hanggang pabrika para makatipid sa tricycle.

Sayang din kasi.

Dalawa siguro sa tatlong yun, babae,
may tig-isang anak na dumedede pa
at hindi pa talaga maiwan pero kailangan nang iwanan
kahit mahigpit ang pagkakakapit sa tuwing paalamanan
dahil mas mahigpit ang pangangailangan.

Sa sampung rin sigurong manggagawa ng Kentex
siyam yung nagbabaon ng kaning tinipid nung hapunan
at ulam para hindi na bumili sa kainan.
Yung isa siguro kakain na lang ng biskwit at tubig.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
siyam yung hindi na magbebreaktime para magmeryenda.
Sayang ang bawat minutong titigil sa paggawa ng tsinelas,
baka hindi umabot sa quota, baka mawalan ng trabaho bukas.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
dalawa lang ang nagpapansinan sa oras ng trabaho-
yung magkaedad at magkatabi.
Sayang ang bawat minutong tatakas ang atensyon
sa ginagawa, baka mareject ang gawa, baka tuluyan nang tumunganga.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
labing-isa yung hindi pa nakaranas ng fire drill.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
labing-isa yung walang benepisyo.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
labing-isa yung mababa ang sweldo.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
labing-isa yung inaasahan ng pamilya.

Sa sampu sigurong manggagawa ng Kentex
labing-isa ang hindi mo kilala
kaya wala kang pakialam
mabigyan man sila o hindi ng hustisya.

sa araw-araw na pagpapaalala ko sa kanya
hindi ko nakakalimutan sabihin ang mga linyang ‘to: “ikaw ang pahinga ko”

pahinga ko pagtapos ng mahabang araw makipagsapalaran sa buhay at para makahabol sa liga
pahinga ko habang naglalakbay mula timog hanggang hilaga
pahinga ko upang mapaalala na ang bawat pagkakataon na makasama siya ay mahalaga
pahinga ko dahil napapakalma niya puso’t isipan ko nang walang bahala

sa araw-araw na pagpapaalala ko sa kanya,
na siya ang pahinga ko,
ako pala yung unang kakapusin ng hininga,
boses ko’y di na madinig sa sobrang hina,
mag-isa tuwing gabi at ang tanging katabi ay pangamba,
habang nakatitig sa sapot sa kisame na gawa ng gagamba


ngayon,
napagtanto ko na sa mga panahong kinailangan ko siya para maging kalakasan ko,
siya din pala ang magiging dahilan ng kahinaan ko

sa araw-araw na pagpapaalala ko sa kanya,
na siya ang pahinga ko,
hindi ko namalayan na pa kunti-konti na akong hinihingal,
bumabagal,
na-uutal,
umaangal,
nawawalan ng tamang asal,
nakakalimutan ko na nga din ata mag-dasal.


nakakapagod din pala ‘no?
magpaalala palagi,
kahit na hindi ka maalala,
kaya pahinga muna ako,
kahit ngayon lang,
hihiga muna magpapahinga upang makahinga.

The mists rise over
The waters at Asuka;
Memory does not
Pass away so easily.

~~
Asuka gawa
Kawa yodo sarazu
Tatsu kiri no
Omoi sugu beki
Koi ni aranuku ni

Palutang-lutang sa gitna ng dagat
Gawa ng luha kong
sinubukang saluhin sa tasa
ngunit hindi nagkasya
Sinong sasagip
sa pusong takot malunod?
Hahayaan na lamang bang magpaanod
sa tulirong mga alon
Wari'y sila ring nalilito
Saan nga ba patutungo?
Ngunit ang damdamin,
Sa iyo pa rin gustong dumaong
Umaasang sa dalampasigan,
Sa mga bisig mo, ako sisilong



Parola, Margaret Austin Go

Kasabay ng aking pagpikit
Ang pagsilip ko sa panaginip sa aking isipan.
Namumukod tangi ang Iyong kagandahan
At Ikaw ang nag-iisang kumikinang sa aking paningin.

Napapasilip ako
Sa likod ng lahat ng napakagandang palamuti,
Pagkat nariyan pala ang tunay na may-akda ng lahat.
Pagkat sa kabila ng naghihiyawang palakpakan,
Sa kabila ng mga ngiting bumabandera sa aking harapan --
Ang dahilan ng aking kalakasan.

Pagdilat ko'y tila bukang-liwayway na,
Hindi kumupas ang Iyong kagandahan.
Muli kong kinapa ang aking bulsa,
At muling naghagilap ng anumang umiingay sa aking kalupi.
Dahan-dahan kong pinakiramdaman
Ang magaspang na katauhang gawa sa pilak.
At buhat sa pagkakamulat,
Ay dahan-dahan akong pumikit
Na tila ba sumasabay sa unang pagpatak ng ulan.

Nangungusap sa aking konsensya
Ang tinig **** matagal ko nang hanap-hanap.
At sa naudlot na istorya sa entablado'y
Nagpatuloy ang aking paghahanap.
Hinahanap ko kung saan nagmumula
Ang tinig **** humihele sa akin
At nagbibigay galak sa puso kong
Uhaw sa malasakit at pag-ibig na tunay.

Nasaksihan ko ang paglisan ng bawat katauhang
Kailan lamang ay nasa akin ang pagtingin,
Ngunit ang lahat pala sa kanila'y
Syang palamuti at hindi tunay na kabahagi
Ng aking istorya.

Patuloy silang nalusaw
Gaya ng krayolang nilalaro ko sa apoy
Noong ako'y paslit pa lamang.
Na ang akala kong bubuhay sa pinipinta kong larawan
Ay hindi pala sapat sa magandang imaheng
Aking nasasaklawan sa aking imahinasyon.

Kusa silang naglaho na tila ako'y tinakbuhan lamang
At marahan akong napaluhod buhat sa aking kinatatayuan.
Gusto kong magsalita, gusto kong may masambit..
Gusto ko silang pigilan sa paglisan
Pagkat hindi ko ninais na mapag-isa
At patuloy na mangulila sa pagmamahal.

Kung pwede lang na sa gitna ng katahimikang ito'y
Kaya kong marinig ang sarili kong boses.
Kung pwede lang sa gitna ng aking paghihintay at pagsusumamo'y
Wag muna silang kumilos at aking mahanap
Ang tinig na akala kong susundo sa akin
Buhat sa paglimot ko sa aking sarili..

Namukod-tangi ang boses na aking hinahanap,
Naririnig ko na ang Kanyang mga yapak
Na tila ba patungo at palapit na sa akin.
Ngunit hindi ako makagalaw buhat sa pagkakayuko.
Ni hindi ko na masilayan pa kung sino ba ang paparating.
At dahan-dahan pa rin ang pagpadyak
Ng Kanyang sandalyas patungo sa akin.

At habang Siya'y lumalakad,
Ay dahan-dahan ding nagbago ang senaryo
Na aking kinalalagyan.
Narinig ko ang napakalakas na pagpaubaya ng alon,
Ang tunog ng kampanang magaan sa aking pakiramdam,
At ang mga humiheleng tila mga anghel
Na naging mitsa ng pagtatayo ng aking balahibo.

"Nasaan na nga ba ako?" Tanong ko sa aking sarili.
At muli kong narinig ang mga nagpupuring anghel
Na tila ba walang katapusan ang kanilang galak
At ako'y nadadala kung saan.

Hindi ko pa rin mabuksan ang aking mga mata
At wala akong masilayan maliban sa dilim
Na pilit kong nilalabanan at alisan.
Hinahanap ko pa rin ang tinig Nya
At nais kong tanggapin ang bawat salita mula sa Kanyang bibig.

Maya-maya pa'y narinig ko
Ang isang pamilyar na boses na tumawag sa aking, "Anak."
Habang ang aking kamay ay hawak-hawak pa rin
Ang pilak na muli ko sanang itatapon sa balon..

"Anak, halika na.. sabi ng doktor, may donor ka na raw.."
Sambit ng aking ina habang ako'y akap-akap
Sa kanyang mga maiinit na mga bisig.
Kusang tumulo ang aking mga luha
At sya nama'y humagulgol sa saya.

Walang salita ang sinambit naming dalawa,
Ngunit ang kanyang yakap ay humigpit.
At naramdaman ko ang kanyang mga luhang
Dumadampi sa aking balikat at sa aking damit.

At sa mga oras na iyo'y
Ang kanyang yakap ay higit pa sa lahat ng yakap sa mundo
Ang luha nya'y tila ba binabalot ng isang hiwagang
Nagpapakalma sa aking paghihirap.
Ang gaan ng aking pakiramdam,
Ang saya ng aking kalooban.

At doon ko natagpuan ang aking hinahanap,
At sa aking muling pagmulat
Kung saan may liwanag nang maaaninag,
Alam ko kung kanino na ako muling lalapit pa..
Alam ko, hindi ko man nasilayan ang lahat
Ngunit ang pakiramdam na iyo'y
Habambuhay kong nanaisin
At pasasalamatan.

akoy isang lalaking hindi madasalin
hiniling sa diyos na ikay mapasakin
handa sa ano mang ating tahakin
pangako na ang lahat ay ating kakayanin

tulang puno ng pagmamahal nililikha
nagmula sa puso lahat ng mga salita
ngunit kaakibat ng salita ang gawa
kahit ano mangyari hindi magsasawa

handang magbago ang tulad kong tarantado
patunayan lang na hindi isang gago
sadyang mamahalin ka ng buong buo
mula nang ikay mahalin handang magbago

isang binibining kumbagay mala-sining
minimithing mapapunta sa aking piling
mapaano ibibigay lahat ng hiling
pangarap ikay katabi sa bawat gising

sa bawat kwento mo na puno ng pighati
gagawin ang lahat para ikay ngumiti
mga kwentuhan na umaabot ng gabi
ang pag-ibig sayo ay lalong tumitindi

marapatin na bigyan ng pagkakataon
pag-ibig sayo aabot habang panahon
akoy nagbago at handa ng patunayan
ikaw ang mahal mula noon hanggang ngayon

marami man kontra sa ating pagsasama
handa ng patunayan na ito ang tama
ang kasiyahan ay laging ipapadama
papalitan ng saya lahat ng drama

siguradong sayo ay hindi nagkamali
ikaw talaga ang minahal at pinili
mga oras na kasama ka di mapakali
akoy handang mag-antay sayo basta palli

tutuparin ang pangakong di ka sasaktan
ano man ang mangyari di kita iiwan
siguradong ikaw lang ang paglalaanan
ng tunay na pagmamahal magpakailanman

ibibigay lahat ng iyong pangangailangan
mapa gamit o prutas maliban sa pakwan
susuportahan ka kahit anong larangan
ipaparamdam tunay na pagmamahalan

pinakaminahal marahil ay ikaw
kagandahan tilay mga perlas na hikaw
pagmasdan at marahil ikay masisilaw
iyong kausapin paniguradong siya'y
sabaw

marahil ito na ang aking huling saknong
handang maghintay sa sagot mo sa aking tanong
paumanhin sa tula kong usad pagong
paninidigan ko lahat hanggang sa kabaong

ilang beses na akong naniwala,
naniwala sa mga mapanlinlang na salita,
naniwala sa mga mapagpanggap na gawa,
ngunit sa bandang huli'y trinato na parang wala.

ilang beses na rin akong pinangakuan,
pinangakuan na hindi ako sasaktan,
pinangakuan na ako'y aalagaan,
ngunit sa bandang huli ako pala'y iiwan.

kaya ako'y may gustong hilingin,
sana ito'y iyong dinggin,
sa bawat salitang aking babanggitin,
sana ito'y iyong tuparin.

dahil sayo ako'y susubok muli,
sana ika'y manatili sa aking tabi,
kung maaari sana'y 'wag akong isantabi,
'wag tratuhin na isang pagkakamali.

simple lamang ang hiling ko aking sinta,
mahalin mo ako ng tapat at walang pagdududa,
sa bawat salita ay sana maging totoo ka,
'pagkat mahal kita at sa akin ay mahalaga ka.

nang dumating ako sa kalyeng puno ng alaala
pinagmasdan ang kalsadang bagong gawa
bakas pa rito ang pagdaan ng mga pison na pilit na pinapantay ang baku-bakong landas ng aking kinabukasan

'di pa gaanong tuyo ang itim na aspaltong kalalagay lang
at sinusubukang takpan ang sementong 'di man lang nakatikim ng liwanag tulad ng aking puso
ang aking pusong sa bawat tibok ay binubuhusan ng malagkit na aspalto ng pagkalimot

at ang sementong balot na balot ng matigas at malutong na aspalto'y paulit-ulit na dinadaanan na tila walang pakialam sa kung gaano ba kasakit masagasaan nang paulit-ulit, paulit-ulit, paulit-ulit

hanggang sa magkawatak-watak ang aspaltong kalasag ng semento mula sa liwanag

at kung ito'y mangyari ay susubukan muling ayusin
at bubuhusan ng mainit na aspalto upang takpan ang mga sugat at butas na sumisilip sa liwanag

ngunit tulad ng pagdidilig sa patay na halaman o sa pagpilit na malimot ang minahal
ay imposible at walang katuturan
dahil ang nagagawa lamang ay baku-bakong kalsadang puno ng alaala
at kung pagmamasdan ang kalyeng bagong gawa
ay bakas ang paghihirap at pagpilit na ikubli ang itinatagong nakaraan