“It's being here now that's important. There's no past and there's no future. Time is a very misleading thing. All there is ever, is the now. We can gain experience from the past, but we can't relive it; and we can hope for the future, but we don't know if there is one.”

― George Harrison

Ang kamusmusan daw ang pundasyon kung gusto mo’ng magkaroon ng matibay na kinabukasan. Dahil ang isipan daw ng isang paslit ay tulad sa Tabula Rasa (blank slate) na magandang sulatan ‘pagkat tiyak ang kalinisan. Nasa labi ng isang musmos ang katotohanan at nakikita nang kanyang mga mata ang malinaw na mga kaganapan at naririnig n’ya ang bawat katagang binibigkas dalisay man ito o masama nang walang halong alinlangan.

Subalit may mga paslit na hindi na makikita ang kanilang kinabukasan dahil maagang nawawala ang kanilang buhay. May mga paslit na sa muarang edad ay marami ng lamat ‘pagkat dangal nila’y hinapak ng mga hinayupak. Mga inosenteng paslit na dahil sa maling pagkonsenti nang mga hangal na magulang ay naging mga pasaway at salot sa lipunan. Naging sinungaling ang kanilang mga murang labi kaya’t natutong magtahi ng mga k’wentong mali. Naging mapurol at mabalasik na tulad sa isang asong ulol.

Nagsisiksikan sila sa mga madidilim na eskinita habang sumisinghot ng solvent at lumalaklak ng syrup. Nagumon sa bisyo at kalaswahan, binaon sila ng sistema. Naging mga dilingkwenti at walang kwenta. Nasayang na buhay, nasayang na panahon. Ang iba ay bigla na lang tumutumba kapag tinamaan ng bala o di kaya ay nahagip ng saksak sa tagiliran. Mga makabagong desaparecidos na bigla na lang naglalaho sa dilim ng gabi.

Hindi ko na mabilang ang mga eksena sa telibisyon na tulad nito: binatilyo nawawala, dinukot daw nang mga di-kilalang lalake makalipas ang ilang araw natagpuan na patay. Binaril, tinadtad ng saksak. Riot sa kanto mga kabataan nagsagupaan. Nagpaluan, nagsaksakan at may nagpaputok pa ng baril – patay bumulagta na lang bigla. Sabi ni Rizal ang kabataan ang pag-asa ng bayan; hindi mali ka Pepe, ang kabataan ay hindi pagasa ng bayan kundi sila na ang panlaban sa mga sagupaan. May mga pick-up girls na nahuli sa kalye, ilan taon daw ito? Disisyete anyos lang, putang-ina naman hija kabata-bata mo pa bakit naging pakantot kana? Grabe! May gatas ka pa sa labi puro kantutan na ang alam mo bwesit kang bata ka.

Mga kabataan na pag-asa sana ng inang bayan bakit kayo nagkaganyan? Hindi n’yo ba naiisip ang iyong magiging kinabukasan? Bakit kayo nagpapatangay sa mga tuksuhan at mga walang kwentang huntahan? Meron pa kayong mapupuntahan, ang kabiguan ay hindi isang hangganan. Umahon kayo sa pagkakalugmok habang meron pang paraan. H’wag n’yo sanang sayangin ang inyong buhay.

Kling Klang....  Kling.. Klang..

Tunog ng kampana'y sumisigaw ng kagalakan,
Amihan hanging sumisimbolo ng isang Banal na kaarawan.

Saanman pumaroo't-pumarito'y puno ng kasiglahan;
Mga hapag-kaina'y dinadagsa ng iba't-ibang kasaganaan,
Mumunting kislap sa bawat bahay ay pawang madadaanan,
At mga magigiliw na parol sa bawat poste'y isa-isang nagtitingkaran.

Habang ang lahat ay masiglang nagkakantahan,
Isang lalaki ang naglalakad sa makipot na eskinitang daanan,
Maruming damit, gusgusing katawan,
Balbasing mukhang mistulang mga puno sa isang mayabong na kabukiran.

Pasuray-suray n'yang tinahak ang kadiliman,
Dala ang isang boteng alak na kanyang nag-iisang kasamahan.
Mga lasing na hakbang ay pilit binibitawan,
Mumunting yapak patungong bahay na kubli sa kasayahan.

Pagdating sa bukana, bote'y itinapon sa pintuan.
Nagsusumigaw at pilit humihiyaw na siya'y agad na pagbuksan.
Isang babaeng puno ng pasa't sugat ang kanyang naalinagan;
Mayuming mukhang naging busangot ng dahil sa kahirapan.

Ilang minuto pa'ng nakakaraan,
Isang nakakakilabot na sigaw ang pumagitna sa masasayahang kantahan,
Iyak na pilit tinatago, pinipigilan ngunit sa huli'y sumuko't mabilis na nagsilabasan.

Ang katanungan, ano nga ba ang dahilan ng kasuklam-suklam na sigaw na nasaksihan?

Mistulang iyak ng pagkahabag ng kalangitan
Ang unti-unting nagsipatakan.
Ulang nakisabay sa nakakakilabot na kalagayan -
Binubugbog ng lalaki ang asawa; ang kanyang pinangakuan ng pag-iibigan,
Isang taon pa lamang ang nakakaraan!

Dugo'y nag-unahan sa pagpatak,
Nagsimula sa kanyang kaibuturan binaybay hanggang sa kanyang talampakan.
Babae'y nanghina't nagsumamo
Na tigilan na ng kabiyak ang pambababoy dito at sa *anghel sa tiyan nito.

Ngunit ang tainga niya'y nagmistulang sungay;
Walang bahid ng pag-aalinlangang pinagpatuloy ang maling labanan.
Tengang-kawali't pinag-igihan pa'ng pagsipa't pagsuntok sa tinuturing n'yang kalaban.

Dala ng matinding droga, ang haligi ng kabahayan ay naging sundalo't kaaway sa sarili niyang tahanan.
Mistulang militar na naging ispeya't traydor sa dapat sana niyang pinagsisilbihang kaharian.

Ilang araw pa'ng nakalipas, isang nakakabangungot na kaganapan,
Ang naging usap-usapan sa pamayanan.
Isang inang nilapastangan ang nakitang walang malay, duguan at butas ang sinapupunan.

Sa gitna ng pighati't panlulumo,
Ang kampana'y muling umiyak ng pakikiramay.
Tunog ng madamdaming dalamhati.
Musikang malumanay,
.......dahan-dahang naghahatid sa inosenteng sumakabilang buhay.


*Kling Klang... Kling.. Klang..

Lumaki akong namulat na may pagkakaisa,
Pagkakaisang hindi dapat ipinagsasawalang bahala.
Kahit mailap man noong pagbubuklurin ang kapwa,
Nananaig pa rin ito kasama ang pagkakawang-gawa.


Isang simpleng salita, malalim naman ang kahulugan.
Maihahalintulad sa bigkis ng laksa ng magigiting na sandatahan.
Sama-samang lumalaban para sa kapakanan ng bayan,
Upang maisulong ang kabutihan, hatid ay kapayapaan.


Ngunit bakit ngayon, pagkakaisa ay kay ilap?
Parang ilaw sa kabaret, bihira **** mahapuhap.
Takot na ang iba, kinalimutan pang mahagilap,
Dahil nakaharang ang mga buwaya, tinakpan ang pangarap.


Huwag nating hayaang ito ay tuluyang maglaho.
Alisin ang pangamba, buhayin ang karapatang pantao.
Magkaisa sa isang diwa ng maka-masang pagbabago,
Nang mailigtas pati ang mga inosenteng bilanggo.

Pag-asa, tayo daw ang pag-asa
Kabataan ang pag-asa ng bayan sabi nila
Pag-asa, pag-asa sa pagbabago
Pero nasaan ang pag-asa,
Kung mismo tayo'y nababalisa
Nababalisa sa paikot-ikot na problema.
Droga,patayan,droga,patayan droga
Paikot-ikot nalang nakakapagod na.
Laman ng balita'y paulit-ulit nalang
At ang mga buhay, mga inosenteng buhay
Ay nasasayang, paulit-ulit nalang.
Pag-asa, nasaan na ang pag-asa
Kung mismo ang ugali natin ay nagbago na.
Ang respeto sa lahat ay nababalewala,
Ang pagpapahalaga sa damdamin ng iba' nawawala na.
Pag-asa, nasaan ang pag-asa kung
Ang ating lipunan ay nagdudusa na?
Nasaan ang pangako ng pagbabago,
Eto ba ay nawala, naglaho o napako?
Mistulang lasing ang mga tao
Nagbubulagbulagan sa sinasabing pagbabago.
Pero nasaan ang pagbabago kung mismo tayo'y di natututo?
Na parang alak ang ating lipunan,
Sa una'y walang epekto, walang pakiramdam
Pero habang tumatagal ika'y mababaliw,
Matutuwa, malulungkot, samu't-saring emosyon.
Pero habang tumatagal ikaw ay mapapaisip
Kung para saan nga ba ito.
Itong paglaklak ng napapakong pangako.
Nasaan na angand nasabing pag-asa at pangako,
Kung tayo ay uhaw sa alak na walang pagbabago?

Mahal.
Paulit ulit na binibigkas ng mga labing di napapagod sa pag satsat.
Mga labing hindi nagsasawang ikaw ay halikan.
Halikan ang bawat sugat sa puso mo na matagal ng tinatago ng benda.

Mahal.
Saan man tayo umabot, saan man tayo matapos, kahit na mapudpod ang swelas ng ating mga sapatos.

Mahal,
Patuloy kitang mamahalin.
Huminto man tayo.
Sabi nga nila Normal naman ang mapagod.
Magkasabay man o hindi. May mauna o mahuli.
Patuloy nating aakyatin ang tugatok ng mundo.  
Ang mundong iniiukutan ng mga puso nating patuloy tayong pinag tatagpo.

Mahal.
Humihingi ako ng pabor.
Hawakan mo ako.
Higpitan ang kapit sa aking mga braso.
Wag mo ako hayaang makatakbo.
Dahil darating ang araw na bigla nalang luluwag ang iyong kapit.
At hindi ko mapapansin na mag isa nalang akong nag lalakbay papunta sa hangganan ng ating pagmamahalan.

Mahal,
Hindi man ito ang tamang panahon.
Sinusubok man tayo ng kalupitan ng mundo.

Mahal,
Balikan mo ako.
Ibalik mo ako sa higpit ng yakap mo.
Ibalik mo ako sa mga inosenteng halik ng iyong labi.
Ibalik mo ako.
Ibalik mo ako sa pag kakakulong sa iyong puso.

Mahal,
Mahirapan ka man.
Nakikiusap ako.
Mahalin mo akong muli.

May sanggol na buhat-buhat ng isang babae
Naka teletubbies na T shirt
Maikli ang buhok, maputi ang mukha
Mataba ang mga braso

Ang dalawang anyo ay nakaupo
Sa isang silid
Nakangiti ang babae
Ang sanggol ay nakatingin sa kawalan
Buka ang bibig ngunit
Walang boses na lumalabas

Ano ang kanilang patutunguhan?
Alam ko kung saan.

Ano ang kanilang mga kasalanan?
Alam ko kung ano.

Ano ang kanilang mga pangalan?
Alam ko kung ano.

May masamang pakiramdam
Sa aking dibdib
Sa pagitan ng mga nangyari
At maaring mangyari
Hindi ko maalis ang aking tingin
Kahit na ako'y nasasaktan
Kahit na gusto kong mawala

Inosenteng bata
Inosenteng bata
Ano nangyari sa iyong pagka-inosente?
Bakit ka lumaki?
Bakit ka nagkasala?
Bakit mo iniwan ang iyong panginoon?
Bakit hindi ka pa magpatiwakal?

Bata, madami kang pagdadaanan
Naaawa ako sa iyo
Mabuti at nakayanan mo
Ngumiti ka, umiyak ka
Ligtas ka dito
Hindi kita pababayaan
Naaawa ako sa iyo

Itinago ko ang letrato
Masyado nang ginugulo ang aking isipan
Theodora, wala kang kasalanan.
Theodora, wala kang kasalanan.

Sa paraang iyan nila kami pinatatahimik, pinapatay, at tinatapos.
Baril ang kanilang sagot sa aming sigaw,
Sigaw para sa karapatan at bayan,
Bayang aming pinaglilingkuran.

Hindi pa ba kayo naalarma?
Na mismong makabagong bayani na ang pinapatay nila,
Mga bayaning halos walang pahinga,
Mapagaling lang nila tayo mula sa pandemya.

Pandemyang naglabas ng baho nilang mga nasa itaas,
At kanilang mga hindi pagiging patas,
Mga taong lantarang lumalabag sa batas,
Malaya pa rin at nakikinabang sa ating kaban.

Kaban na pinagnanakawan,
Bilyong utang,
Na tayong simpleng mamamayan ang magbabayad,
Magbabayad sa inutang na hindi naman natin napakinabangan.

Ilang inosenteng buhay pa ba ang mawawala,
Bago ka tumigil sa pagsuporta sa tuta ng Tsina,
Sa mga tangang namamahala,
Sa mga taong walang hiya.

Gising mga bulag!

Hihintayin pa ba natin
Na ang langit ay matakpan ng mga kulay abo na alapaap
Na pinaghalong mga usok ng bomba
At mga ulap na nagdadala ng mabigat na bagyo?

Hihitayin pa ba natin
Na mawala ang buhay ng isang inosenteng sibilyan
Sa ngalan ng isang lalake sa kataas-taasan ng kalawakan
Na hindi naman natin tiyak kung tayo ba’y binabantayan pa?

Hihintayin pa ba natin
Ang pag-hiyaw ng milyong-milyong mga mamayanan
Ang hiyaw na nagdadala ng kanilang takot
Na tila ba’y parang kampana ng simbahan
Pinipilit tayong tumayo at bumangon na

Hihitayin pa ba natin
Ang pagmamakaawa ng isang burgis na artista
Na ang tingin lang sa atin ay mga tseke at barya?

Hihintayin pa ba natin
Ang pag-tahimik sa atin ng mga lalakeng naka-itim
Sumisigaw at nananakot
Sa ngalan ng maitim na propaganda?

O hihintayin na lang natin
Na gawing tayong manhid
Sa bilang ng tatlo
Habang tayo’y tinututukan ng kailbre kwarenta y kwatro?

Paano ka magiging kalmado?
Kung kapulisan mismo ang delikado,
Paano ka matutulog nang mahimbing?
Kung hindi ligtas sa iyong paggising.

Sinabi niyo sainyo kami ay protektado?
Pero bakit sa isang iglap may buhay na naglaho?
Mga inosenteng tao namamatay,
Walang awang pinapatay; anak, ina man o tatay.

Paano mo masasabi wag mabahala?
Kung sila mismo ang may sala,
Paano ka mabubuhay sa mundo?
Kung hindi ka na ligtas at sigurado.

Sabay nating binili ang pula
Na doon siya namang nagmula
Ng pagkulay ng aking puso't mundo
Noong sinabi nilang couple shirt tayo

Dama ko namang
Sinama mo lang
Kaibigan natin
Para di siya iwan.

Dama ko namang
May nararamdaman
Ang inosenteng puso mo
Na ako namang tinanggap ito

Lubos akong natuwa
Sa kadahilanang inalay mo
Ang puso mo
Sa isang nilalang na katulad ko

Kaya sa araw na pula
Papangitiin ka hanggang mamula mula
Mga pisngi **** kay ganda
Sa tuwing ngingiti ka

Ano ka ba
Bakit mo ito ginagawa sakin
Akoy lalong nahuhulog
Sa tuwing nakikita kang nakangiti

Kaya sa araw na pula
Papangitiin kita lalo
Hanggang pisngi mo'y mamula mula
Kahit hindi ko na sabihin sayo ako'y lalong nabibihag mo.

Kaya puso ko'y kulay pula
Dahil sayo binigyan **** kulay
Ang puso kong dating patay na
Kaya namang nasulat ang tulang pula
Dahil namula narin ang puso kong dati namang hindi kulay pula.

Isa,dalawa,tatlo.Binibilang ni Renren ang bawat segundong lumilipas habang siya ay tumatakbo.Kung papaanong binibilang niya ang oras noong kabataan nila habang naglalaro ng taya-tayaan.Ngunit iba na ngayon.Hindi na mga maiingay na paslit ang humahabol sa kaniya.Bagkus,hinahabol siya ng mga nagsisigawang naka-itim.Nakaitim sila ngayon ngunit alam niyang sila ay talagang dapat naka-asul.Ngayong gabi,sila ay nakaitim at walang mga plakang ginto o pilak ang nagniningning sa kanilang mga dibdib.
     Isa,dalawa,tatlo.Sunod-sunod silang nagsusulputan mula sa likod ni Renren.Nariyan na sila.Pagod na siya.Kapos na siya sa hininga at manhid na ang kaniyang mga paa.Ngunit hindi siya maaring tumigil dahil paparating na ang mga anino ng baluktot na hustisya.Alam ni Renren na wala siyang ibang magagawa kung hindi tumakbo.
     Isa,dalawa,tatlo.Ilang iskinita na ba ang sinuot ni Renren upang magtago?Pilit niyang sinisiksik ang sarili sa bawat sulok upang matakasan ang kapahamakang dulot ng mga aninong dapat naka-asul,mga aninong dapat sa kaniya ay naniniwala’t nagtatanggol at hindi humahabol nang hindi nagtatanong o nakikinig.Nagtatago siya dahil alam niyang wala siyang iba pang mapaparoonan o mahihingian ng saklolo.Tulog ang batas ngayong gabi,wala siyang mapupuntahan.Kaya’t heto si Renren,hindi mapakali sa sulok at basa ng malamig na pawis.Nanginginig ang kaniyang laman sa takot at awa sa sarili.Sana bata na lamang siya uli at ito ay isang normal na laro lamang ng tagu-taguan ngunit hindi.Nagulantang siya nang may isang malakas na sipa ang sumira sa pinto ng kaniyang pinatataguan.Nanigas siya sa kaniyang puwesto.Ayaw pa niyang mataya.
    Isa,dalawa,tatlo.Ilang mura ang binitawan ng isa sa mga anino.Ngayon ay papalapit na sila kay Renren.Agad nilang hinila ang mga braso nito sabay sabunot sa ulo ng lalaki upang patingalain at ipamalas ang panggagalaiti’t pakiramdam ng kapangyarihang mababakas sa kanilang mga mukha dahil ngayon sila ang mga hari,sila ang batas.Bagama’t napapalibutan,nagpupumiglas pa rin si Renren.Sana larong bata na lamang ito.Sana pwede siyang magsabing,“Saglit!Taympers.Pagod na ako.“Ngunit hindi maari dahil iba na ang laro na ito.Ang larong ito ay walang ibang pinapanigan o pinapakinggan kung hindi ang mga nakauniporme’t ang matandang lalaki sa upuan.Umiiyak na si Renren.Ayaw pa niyang mataya."Wag po!Wag po!Hindi po ako.Sir,maawa po kayo.Inosente po ako—”
     Isa,dalawa,tatlo.Tatlong magkakasunod na putok ng baril ang umalingawngaw sa parte ng lungsod na iyon.Taya na si Renren.At sa mga huling segundo ng kaniyang buhay inisip niya na sana tulad nung bata siya,kapag pagod o nasasaktan sa siya sa paglalaro ay iuuwi siya sa kanilang bahay,siya ay tutulungan.Subalit sa larong ito,palaging ang mga tulad ni Renren ang talo.
      Sa pagsapit ng umaga,uuwi ang mga anino at magsusuot muli ng asul,hahalik sa kanilang mga naglalarong batang anak o kapatid,nangangakong ipagtatanggol nila ang mga inosenteng inaalipusta’t inuusig—isang pangakong hindi natutupad. At walang Renren na uuwi sa tahanan nila,bagkus ay may bagong malamig na bangkay ang ipapakita sa telebisyon,tatanungin ang matanda sa upuan kung bakit ganoon ang sinapit ni Renren.Ngunit wala siyang ibibigay na tama at maayos na sagot dahil sa larong ito,siya ang Diyos,ang mga aninong dapat naka-asul ang instrumento,ang bansa ang palaruan at mga buhay nila Renren ang isinusugal.

Mali ang ginawa mo
Diumano . . .
Nambihag ka ng mga inosenteng tao
Hinusgahan ka agad na isang sanggano

Sa likod ng lahat ng ito
Ang nanunulak sa mga tao
sa sulok na laging talo
Ang mga abusadong amo
Ang sistemang malupit at lilo
Ang pagturing sa manggagawa'y abo
Ang mga kawani'y putik - di p'wedeng magreklamo

Ang totoong nambibihag ay abswelto
Ang taong nagsakripisyo
at ang sanlaksang biktima ng mapang-abuso
- kalakaran sa paggawa'y kalaboso

Ay! Ay! hanggang kailan magiging ganito?