Susugod na sa bilang ng tatlo
Isa… Dalawa… Tatlo…
Sugod

Ang giyera ay nagsimula
Ilabas na ang mga baril at sandata
Ilabas na ang mga kanyon at bomba
Ang mga tauhan at ang mga preda

Magsisimula na ang giyera

GIYERA
Na tungkol sa pagbabalik wikang filipino
Na minsan nang ipinagmalaki ng ating bansa
At ngayon ay ikinahihiya at itinatago na lamang
Na minsan nang ipinagmaybang at itinangkilik
At ngayon ay naiwan lang at tinangay na
Ninakaw ng mga dayuhan

Nang ito ay mawala ay bigla mo na lamang pinalitan
Humanap ng iba sa paligid
At sa katiyakan ay nakahanap ka nga

Nahanap mo ang ingles
Kaya’t ikaw ay humanap ng sabon na magpapaputi
Kinuskos ng kinuskos ng matagal ngunit di gumana
Kumuha ng puting pampintura
Kinulayan ang sarili
Hindi lang ang kulay ng buhok ang nagiging artipisyal
Pati na rin ang kulay ng sariling balat

Ngunit sa isang iglap ay ikaw ay nagsawa na
Sa mumunting kulay na lagi nang nakikita
Naisipan **** maglibot pa
At lumibot ka pa

Nahanap mo ang koreano na nagsasabi ng
“Hart Hart Saranghaeyo oppa”
Kaya’t ikaw ay kumuha ng papel
At nag-aral ng wikang banyaga
Ngayon ay napakanta ka na rin ng kantahin
Na kahit ikaw ay hindi makaintidi
Pero kinakanta mo dahil nakakatuwa
Hindi ba?

Hindi nagtagal ay nagsawa ka
Sa mga kantahang hindi mo rin maintindihan
Kaya’t naglakbay ka pa
Naglakbay ka hanggang sa wala
Naglakbay ka hanggang sa ang araw ay dumilim at unti-unting pinalitan ng tala

Napagod ka

Napagod ka sa kahahanap ng bagay na hindi naman mapapasaiyo
Nakahanap ka nga pero hindi naman ito sa dugo mo ay itinatanggap
Nabigyan ka ng sagot na ang hinahanap mo ay
Nasa’yo na mismo
Hindi mo na kailangan humanap ng iba pa
Dahil ang wikang hinahanap mo ay nakabihag lamang

Ibinihag ito ng mga espanyol sa dulo ng puso mo
Para mapigilan ang pagbabago
Pagbabago na makakasira ng kaisipang kolonyal na nagsasabing
Ako ang piliin mo dahil dayuhan ako
Itinatatak sa isip mo

Laging magiging sosyal ang banyaga
Laging magiging bulok ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang banyaga
Laging magiging bulok ang sariling wika

Nagtataka na ako sa iyo
Ang sarili **** wika ay nakabaon lamang sa puso **** nakakandado
Nasayo naman ang susi pero pilit **** isinasarado

Ano

nga ba ang pumipigil sa’yo

Handa na ako
Sa aking pagsuko

Pagsuko
Hindi dahil natalo ako
Pero dahil idinedeklara ko na ang aking pagkapanalo
Isusuko ko na ang mga sandata
Isusuko ko na ang giyera

Inaanyayaan kita
Sabay sabay tayo
Magkahawak ang kamay at hindi kakailanganing bumitaw at maghiwalay
Sama-samang baguhin ang mundo gamit ang sariling wika

Buksan ang nakakandadong puso
At doon ay makikita mo ang sedula

Hawak ko na ang sedula

Hawak ko na ang sedula
Ng pagkabilanggo ng wikang filipino
Handa na akong palayain ito at gamitin para sa pagbabago
Ang dating linya ay magbabago

Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika

Susuko na sa bilang ng tatlo
Isa. Dalawa. Tatlo.
Suko

Tapos na ang giyera

Siguro kahit minsan naranasan mo nang masaktan,maiwanan, at masugatan. Mag iisip ka ng posibleng dahilan o paraan para malimutan ang nakaraan. Ginawa kitang inspirasyon. Pag gising ko sa umaga ikaw agad ang naaalala, magmamadaling pumasok sa eskwela para makita ka. Oo, inspirasyon kita, iniisip kita sa buong magdamag, para akong tanga na umaasang magiging akin ka. Oo, inspirasyon kita, at alam kong hanggang dun lang ako. Alam kong may mahal kang iba. Gusto ko aminin na mahal kita pero ayokong sabihin. Paano ko sasabihin kung takot akong umamin. Gusto ko buksan ang isip at puso mo. Pero hindi ako handa makita ang totoo. Yung totoong mahal mo, yung iniisip mo, yung inspirasyon mo. Siguro dapat na akong tumigil kakaisip sayo o baka kailangan ko nang humanap ng bagong inspirasyon. Gusto ko nang itigil ang nararamdaman ko para sayo. Pero pano ko gagawin 'to kung pakiramdam ko nakatali na ako at hindi na makawala sa alindog na dala mo. Pakiramdam ko kailangan ko nang lumayo. Pero pano ko gagawin 'to kung ikaw ang inspirasyon ko. Gusto ko nang tumigil sa tulang ito, pero pano ko ititigil kung sa tuwing naiisip kita may bagong letra at salitang lumabas sa isip ko. Mahal kita at ayokong sumuko, insipirasyon kita at hindi yun magbabago. Sana maintindihan mo ako kahit na magulo itong ginagawa at sinasabi ko. Natutuwa ako pag kinukulit at hinahawakan ko ang buhok mo. Sa tuwing nahahawakan ko ang kamay mo na malambot, na masarap hawakan at ayoko nang bitawan. Sana parehas tayo nang nararamdaman at kung hindi man tayo pareho, umaasa akong pag inamin ko ang nararamdaman, sana hindi ka lumayo. Sana hindi ka lumayo sa piling ko. Ayokong mawala ka sa buhay ko. Sana ako nalang ang mahal mo. Umaasa akong magiging ako rin ang nilalaman ng puso mo. Tapos na ako. Salamat sa inspirasyon na binigay mo sa akin para masabi ko ang nararamdaman ko tungkol sa'yo sa pamamagitan ng tulang ito. Mahal kita at hindi iyo magbabago

Nalulungkot ako...

Nalulungkot ako kasi hindi kita nakasama
Nalulungkot ako kasi hindi kita nakita
Nalulungkot ako kasi namimiss kita..

Nalungkot ako nung nawala ka. Nung araw na iniwan mo ako at humanap ng iba.
Nalungkot ako nung nag sinungaling ka sakin kung san ka talaga nag *****.
Nalungkot ako nung hindi ka na nagpakita.

Minahal,pinasaya, at pinatawa kita. Pero bakit mo sakin 'to ginawa. May nagawa ba akong masama na hindi mo nagustuhan? Sana sinabi mo para naayos ko. Hindi yung bigla ka nalang mawawala at hindi na nagpakita. Masaya ako pero nalulungkot kasi namimiss ko ang mga yakap mo. Nalulungkot ako kasi naalala ko nung sinabi **** mahal mo ako.
Titiisin ko nalang ang lungkot at pipiliting ngumiti kapag kasama mo siya

Leron, leron sinta
Kay tagal kong hinanap
Sa lahat ng sulok, sa lahat ng kanto.
Bawat bulong, bawat banggit
Baka sakaling maituro sa akin
Ang pangalan mo.

Buko ng papaya
Natatangi sa 'king paningin
Ikaw ang dahilan
Kung bakit may kaba sa dibdib
May tamis ang ngiti
May kislap ang mga mata.

Dala-dala'y buslo
Nilalaman nito'y puso
Pusong minsan nang nabigo
Ngunit pinatibok **** muli
Tangan ng aking mga kamay
Nanganganib na ibigay
Sa 'yo.

Sisidlan ng bunga
Duyan ng mga pangarap
Mga alaalang ipipinta pa lamang
Sa hinaharap na sana'y
Sasalubungin ko
Na kasama ka.

Pagdating sa dulo
Matapos ang lahat ng dasal
Pananalangin sa Maykapal
Nakabitin sa gilid ng bangin
Handa nang mahulog
O matagal nang nahulog?

Nabali ang sanga
Pumutok ang bula
Natunaw ang tuwa
Nabasag ang pag-asang
Pinanghawakan
At iningat-ingatan.

Kapos kapalaran
Minalas lang ba
O sadyang malas na talaga?
Malupit ang tadhana.
Sa gulong ng palad
Parang laging nasa ibaba.

Humanap ng iba*
Hindi ngayon, hindi bukas
O kahit sa susunod na linggo
Pero balang araw
Magtatapos din
Sa masayang wakas.

Bilang na ang aking maliligayang araw.
dalawa na lang. Kung isasama yung pangakong panlilibre ng lomi
ng mga kasamahan sa pabrika sa unang restday matapos ang endo-
tatlo. At ganito pala ang feeling ng may taning.
Para kang nasa nilulumot na aquarium na walang oxygen
at goldfish kang kasama ng dalawang golden arowana.
Hindi ka makahinga.
Sa a kinse, matuloy man o hindi ang balitang super-bagyo
Tapos na ang limang buwang kontrata.

Matatapos na rin ba ang hindi naumpisahang pagsinta?
Tulad ng paghahanap ng mga skater sa kanilang skate park,
matatagpuan ko rin ba ang lakas loob at habambuhay na hindi na?

Kaya naman kaninang tanghalian, wala akong kwentong maihain sa iyo.
Parang habambuhay ko ngang uubusin yung inorder kong BBQ
kanin at RC.
Paano ko ba sasabihing baka isa na ito sa huling dalawang tanghalian na sabay tayong kakain?
Paano ko ba sasabihin na sa maraming pagkakataon na sabay tayong kumakain,
nagtitipid ako at hindi naman talaga ako nagugutom.
Gusto lang kita makasama kasi parang gusto na kita.
Pero tulad ng inililihim kong pagtatapos ng aking kontrata

Hindi mo alam.

Hindi mo alam na ikaw ang dahilan kung bakit masarap ang simoy ng hangin sa loob ng pabrika
kahit wala naman talagang bintana at inuubong industrial fan lang ang meron tayo.
Hindi mo alam kung anong kapanatagang nararamdaman ko
tuwing sinasabihan mo akong mag-iingat ako
tuwing uwian kahit ang totoo, hindi natin kakilala ang kaligtasan
at kapanatagan sa pabrikang walang fire exit
at benefits.

Yun talaga yun, hindi mo alam.
Pero alam mo naman sigurong salot talaga ang kontraktwalisasyon?

At maramot talaga sa mga lovestory nating mga below-minimum-wage-earners
at contractual workers ang sistema ng paggawa sa Pilipinas.
Sa mga susunod na bukas, ikaw naman ang mag-e-endo.
Baka mapunta ka sa Savemore na tadtad din ng kontraktwal.
At masnatch ang numero mo at hindi na kita matatawagan.
At ako, baka sa hirap humanap ng trabaho maisangla ko ang aking telepono.
At isang monumentong singlaki ng Mall of Asia ang itatayo sa pagitan nating dalawa.

Kasalanan ito ni Ernesto Hererra.

032317

Sinubukan kong intindihin
ang bawat salitang sinasabi mo
Hinabi gamit ang iba't ibang lenggwaheng
Bago lang sa paningin at pandinig ko.

Natakot ako pagkat hindi ko maintindihan
At dumating na nga sa puntong
hindi na  rin kita maintindihan.
Kaya sumubok akong humanap ng ibang kahulugan
Nagbaka sakaling sa "doon"
ay may mapupuntahan.

Pero mali pala yung takot
na namuo saking pagkatao.
Lahat ng sabi kong iintindihin ko'y
bigla na ring naglaho.
Lumapit ako sayo
pagkat kinakain ako ng emosyon ko,
Ng takot, duda at kakulangan sa tiwala sayo.

Sinambit mo sa aking tumigil na ako --
Sa pag-aalala sa mga bagay
na ikaw mismo ang aareglo.
Dagdag mo pa'y ikaw ang aakay
sa mga walang katapusang kahinaan ko
At doon ako natutong:
wag ka nang ipilit ang kakayahan ko.

Nilinis mo ako at ginawa mo pa ring bago
At sabi mo pa nga'y aabahin mo ako
Hanggang sa makarating tayo sa simulang dulo.
Ama, sa aking pagpapasakop,
Pwede bang yung buong ako
Yung yakapin **** may pagkalinga?

Napagod na kasi akong mag-isa
Gusto ko nang sumilong --
Sumilong sa tangi **** presensya.

I.
Sinong mag-aakalang matatapos ang lahat sa atin?
Naalala mo ba na halos boto ang lahat sa atin?
Akala nang iba, ‘di tayo magpaghihiwalay,
Akala nang iba, tayo'y walang humpay.

II.
Noon 'yun, at hanggang akala nalang 'yun.
Ang sabi nga nila, “Mahirap tumama ang mga akala”
Maraming nadismaya at nalungkot nung malaman nila.
Na ang dating hindi mapaghiwalay
Ay may bago na ulit buhay.

III.
Bakit nga ba nawala ang dagitab sa'ting dalawa?
Ahh, naalala ko na!Nagloko ka nga pala.
Humanap ng iba, Samantalang ako tiwalang-tiwala
Na ako na ako lang ang iyong sinta.

IV.
Ako naman 'tong si tanga, tiwalang-tiwala naman
Na hindi mo lolokohin ang isang tulad ko,
Tanda mo pa ba? Halos lahat ng sikreto ko alam mo.
Pati nga numero ko sa ATM pinagkatiwala ko sa'yo.

V.
Ang tagal na natin, magli-limang taon na sana,
Ang dami kong masasayang ala-ala na mababalewala.
Pero aanhin ko naman ang mahabang pagsasama,
Kung araw-araw may kahati ako sa'king sinta?

VI.
Siguro nga'y tapos na ang ating istorya,
Nabasa na nila ang bawat pahina,
Natuldukan na ang kwento nating dalawa.
At nalaman na nila kung ano ka ba talaga.

VII.
Mas mabuti pa ngang punitin na ang bawat pahina,
O kaya sunugin nalang, para mas madali, 'di ba?
Pero salamat sa'yo ha. Dahil kahit paano may natutunan ako
Na hindi sa tagal ang sukatan ng pagmamahal, sa tiwala!

Ang puso ng nakaraan ay unti-unting nasusugatan
Di mo napapansin ang tahi ay unti-unting nabubuksan
Sa paglipas ng araw ang hapdi ay lalong tumitindi
Parang apoy ang init sa katawan ay dumadampi

Nasasanay na sa ganitong sistema
Wala ng usapan magpanggap na lang di nagkakitaan
Sanayin ang sarili sa pagkawala ng isa
Ang luha ay pigilan balewala lang kung dumungaw

Sa iba ibaling, paningin at isipan
Humanap ng kakampi sa ibang tao kung maaari
Sandamakmak na galit subuking maiwaglit
Ang tropeo nito sa dulo ng laro makikita.

Ang bawat salitang bibitawa’y
Mistulang mga butil ng ulan.
Dahan-dahang tutuksuhin ang damdaming
Hindi mawari kung saan nga ba lulugar.

At unti-unting magtatago at maglalaho,
Gaya ng mga imahe sa panaginip
Na minsa’y nagigising na lamang --
Kupas na ang mga alaala.

Naglaho at nagbago,
Tulad ng gabing mapanlinlang.
Tulad ng pag-aalinlangan
Kung bubuhos na ba ang unang patak ng ulan
O mananatili’t makapaghihintay
Kung sino ang taya; kung sino ang handa na.

Hindi ko lubos maisip
Na ang tadhana pala ay may katapusan,
At ito’y matagal nang dumaong
Sa kawalan ng tiwala.

At gaya ng mapanuksong dahong
Sumasalo sa luha ng langit,
Siya rin pala'y bibigay at mapapagod --
Mapapagod at lilihis hanggang pangako'y mapako.

Naubusan ang bawat katauhan
Ng sandatang  mas masakit pa sa ligaw na bala.
Hindi na rin nila naggawang humanap ng paraan
Para likumin ang minsang mga butil
Na ngayo'y karagatan na.

Naubusan na rin ng mga salitang maibibigkas
Pero minsan din naman nilang sinambit,
Na “ako’y handa na."
Nagtuturuan at nagtutulakan,
Kung sino ba ang may sala.
Ang rosas na alaala, ngayo'y tinik na sinusuka.

Humahampas ang agos ng nakaraan
Sa mga pusong nanamlay habang naghihintay.
Marahil, napagod nga sila
O talagang naubos na ang alas
Sa kani-kanilang mga baraha.

Naulit nga lang ba ang nakaraan?
O ito ang katapusan ng kanilang sumpaan?
Pagkat minsan na ring nalumbay
Buhat sa distansyang pumagitan sa kanila
Ngunit sa pagitan ng “oo” at “hindi,”
Hindi na nila nagawang sumabay.

Ang bigat na kargo ng isa’y
Hindi na kinayang pasanin ng isa pa.
At sa sabay na pagtalikod
Ay namutawi ang poot at tampo.

Hanggang sa dulo ng sinasabi nilang “simula”
Ay naging hangganan na.
At naputol ang pulang lasong itinali nang sabay.
Sabay nga silang nangarap,
Ngunit sabay din silang naubos.

Ako'y humakbang, bitbit ang damdaming puno ng kalituhan
Nilakbay ko ito kasama ng aking mga paang nabibigatan
Binibilang kung ilang tao ang nadaratnan
Kagaya ko rin kaya sila?

Mahirap tumakas sa mga bagay na pilit na humahabol sa'yo
Mahirap maghanap sa mga bagay na nakatago
Hindi ko nga alam kung ano na tong ginagawa ko
Tatakas ba ako? O mananatili sa di mawaring yugto.

Tumahak uli ang aking mga paa
Rinig ang bawat tunog na likha
Ngunit hindi ito tulad ng dati
Hindi ko na kabisado ang mga tandaan
Tinatapakan ko na rin ang mga nadaraanang linya sa daan

Oo, hindi ito tulad ng dati
Pero eto na, nandito na ako
Sa wakas nakarating na rin ako

Humanap ako ng angkop na puwesto
Ako'y umupo at minasdan ang paligid na gulong-gulo
Hinanap ko ang bakas sa mga silid
Ikaw pa rin ang naiisip
Litong-litong-lito na ako.

Pilit kong tinatakasan ang gulo
Pumunta ako sa ibang lugar, nag ibayo
Ngunit isang malaking kamalian pala ang lahat
Hindi ko pala to matatakasan sa simpleng pag ibayo lamang
Dahil ito'y kasama ko
Kasama ko ang aking tinatakasan
Ang sarili ko
Dahil ika'y nakatira pa rin sa aking puso

At ngayon ako'y nasa kawalan, pilit pa ring kinakalimutan ang nakaraan

may mag araw na hindi ko maiwasan mag isip at malumbay.
mag isip na baka mapagod ka na at ako ay hindi na   hintayin.
malumbay at sa iba ay humanap ng kalinga.
na baka sa tagal ang puso't isip mo ay mahulog sa iba.
bakit hindi ko maiwasan ang takot ay maramdaman?
kahit madalas mo namang iparamdam na ako sayo ay mahalaga.
kalooba'y nababagabag sapagkat sayong tabi hindi ako ang katabi.
nakakapanlumo mag isip ng mag isip,na baka isang umaga hindi na ako ang nais makatabi.
hindi na ako ang nais makausap
hindi na ako ang nais makakulitan
hindi na boses ko ang nais naririnig
hindi na mensahi ko ang inaabangan,
langyan pag-ibig yan bakit sa taong nag mamahal laging may agam-agam.