Mahigit pitumpu't limang porsyento
Niyurak ng matinding alon
Walang awa ang haplos
Ang yapos na nakagigimbal
Kinitil hindi lamang ang buhay
Gayundin ang hanapbuhay.

Ni hindi masisid ang perlas
Na ngayong may takip sa ibabaw
Nabibilang ang lumalangoy
Kaawa-awang gambalain
At hablutin sa laot nang walang muang
Ngunit anong siyang magiging sapit?
Kung sila'y hahayaang hindi nakagapos?
At doon sa lambat ay patitiwarakin.

Tinaguriang "No Build Zone"
Ngunit naroon nakatirik ang bawat pundasyon
Walang opsyon, pagkat ang gobyerno
Kaytagal din nang pag-aksyon.

Mula sa libu-libong tirahan sa Tent City
Sila'y lilisan patungong Bunk House
Transitional Shelter kuno
Hanggang sa malipat
At magkaroon ng panibagong tirahan.

Doon sa Tacloban,
May dalawang daan at apatnapu't anim na tirahan
Bagkus ang nakalilim, apat na libong pamilya naman.

Salamat sa mga NGOs
Sa 9181 na Bunk House
Sa gobyernong dapat na kikilos
Kailan ba sisimulan ang pagbabago?

Walong libong pabahay raw ang ginagawa
167 bilyon ang budget,
Saan nga ba napunta?
Ito ba'y binulsa?

Comprehensive Rehabilitation Plan kung tinagurian
Kay bango ng ngalan
Bagkus umaalingasaw ang baho
Ang kasiraan, ang kawalan ng aksyon
Para sa bawat mamamayan.

Sa dakong Guian, Eastern Samar
Tatlong daang permanenteng pabahay raw
Ngunit ni isang pundasyon ng naturang pabahay
Tila naglaho pa rin ni Yolanda
At walang bakas na pasisimulan.

Sabi ni Pnoy, malinaw raw ang target
Pero hanggang target na mga lang ba?
Kailan ba sisimulan ang tuwid na daan?
Baka naman baku-bako na
Wala man lang pasabi sa kinauukulan.

Kung ang hustisya'y hindi matugunan
Sana ang kalamnan ng bawat biktima'y
Syang agapang mapunan
Kaawa-awa silang naghihikahos.

Ang laki ng tulong ng mga karatig-bansa
Ba't tila walang pakialam?
Kayong mga nasa trono,
Tayuan ang posisyon
At serbisyo'y gawin nang totoo.

Gusto mo ba 'yun"

Gusto mo ba 'yun, lagi ka na lang pampalipas oras?
Gusto mo ba 'yun, kahit ilang beses ka na niloko bumabalik ka pa rin sa kanya?
Gusto mo ba 'yun, pinaglalaruan ka nang paulit-ulit?
Gusto mo ba 'yun, lagi ka na lang niya sinasaktan?
Gusto mo ba 'yun, nagmumukha ka nang kaawa-awa?
Gusto mo ba 'yun, wala na nga siyang oras sa'yo, nagpapakatanga ka pa rin?
Gusto mo ba 'yun, 'pag galit ka, galit rin siya sa'yo?
Gusto mo ba 'yun, bumibitaw na siya, kumakapit ka pa rin?
Gusto mo ba 'yun, kahit pagod na pagod ka na?
Gusto mo ba 'yun, kahit hindi ka na pinapahalagahan?
Gusto mo ba 'yun, pangako niya laging napapako?
Gusto mo ba 'yun, kahit pagod na pagod ka na?


*Oo, gusto ko 'yun, mas masaya 'pag ganun.

Kunin ang litrato sa sulok na nag-iisa
Pakinggan ang himutok
sa kwadradong kahoy nakapatong
ng bangkay na  nangangapa pa

Buuin ang palaisipan
Kung may itsura ay hugutin
ang kasagutan sa bugtong
Tulungan mabatid ito, iwasan ang pagkalito
Nababalisa ang gabi at di makatulog

Munting daliri ay igalaw
Ngunit nanatiling tamad ang mga braso
Sa pagkabog ng dibdib
Ang halinghing ay maririnig
Sa kalaunan ay parang di na humihinga

Kinakalawang sa silid
Nakahandusay sa silyang rektanggulo
Tiisin ang katahimikan
Magdurusa sa kaawa-awang mga oras na di pa umaga
Malayo ang araw at mga bituin ay pinagkait pa

Tagpi-tagping tela ang lulan ay hinala
Magbuntong-hininga ito makipag-usap
Isinalaysay ang pagdaralita
Nakatikom ang bibig
Maghihilom din bagkus di makatawa

Magmumukmok sa loob
ang walang saysay na uwak
Idagit ang kabuluhan
Ang pakikipagsapalaran ay sakuna

042416

Pumipiglas sa kadena,
Nagwawalang may pagbubusina.
Walang-wala siya sa datus
Ng iskandalong panglaman-tiyan.

Kilay ay naagnas
Bunsod ng galit na mapagmataas.
Mag-iiskandalo ang ugat sa magaspang na balat,
Siyang bulkan pala ng naghihimutok na alamat.

Lambat ng kahapon, isasaboy sa dagat
Huli'y kaawa-awa sa dinamitang kagat-kagat.
Sisisid kahit di akma ang tono ng tubig,
Lulusong muli't paghihiganti'y bukambibig.

Gamit ang sinulid ng tinapyas na bungangkahoy,
Matutukso ng talim, siya nga palang abuloy.
Istoryang tigang, nginuyang may malasakit,
Paru-paro't bulaklak sa kutsilyo ang kapit.

Kalawang ang uubos sa kadena,
Sa ilang pagpihit ng litratong may ordinansa.
Patay-sindi kaya't pondido ang ilaw,
Pipihitin ang kable't ahas ang tutuklaw.

Ang trono'y walang manggas at naantala,
Pinilihan ng mga oportunistang kanya ring katiwala.
Sapilitang makikipagniig sa kaharian,
Batas ay iluluklok, pantawid sa katuwiran.

Siya'y naghihimagsik sa haliging walang sabit,
Langis ay tagas ng sikmurang kumakalabit.
Gaya ng kahapong titulado ng dilim,
Babagsik ang leong minsang karima-rimarim.

Ilang dekada na
Lumaban ka raw para sa amin
Hindi ko man lamang naabutan
Patungo raw iyon sa demokrasya.

Tingnan mo kami ngayon
Ang daang matuwid ay putikan
Ganito pala ang lasa ng imoralidad
Na kayo-kayo rin ang nagtimpla.

Marami nang nakatikim
Ng pait at kakunatan ng inyong hain
Ilan pa ba ang papalasapin?
Kaawa-awang mga dila
Mapapaso't kikirot
Dulot ng sarili ninyong mantika.

Katulad ng ibang baboy,
Ilalabas ka sa hawla
Nakalilihi ba doon?
Kaya nanlumo kayo sa taba
Tabang walang kainaman
Hindi magamit panggisa ng kamalian.

Sandamakmak pala kayo
Nagsanib-puwersa sa looban
Pinakakain nang tama, pinagsisilbihan
Bagkus tambay sa kurapsyon
Sa kulungang may posisyon.

Bakal ang tali nyo
Kaya't sumuko na't wag pumiglas
Pagkat sa putikan ang  ruta
Yang putikang kayo rin ang may gawa.

Sa mga tala hihingi ako ng paunawa
Mga bagay na di ko na dapat ginawa
Pero sabi nga
Baka naman daw masyado lang akong walang tiwala
Sa sarili kong balisang balisa
Mga bagay na di ko na maipaliwanag
Kaya bang linawin ng ng mga talang aking laging tinatawag?
Sabi ko gusto ko nang lumayo ngunit sabi ko din "wag"
Di ko lubos maintindihan
Kung ano ang dahilan
Paano na ba iyan?                                
Maipaliliwanag mo ba kung bakit ngayon wala nang laman?
Kasi nung huli kong tinignan
Lahat tayo'y masaya laging nandyan
Ngayon... bakit?
Bakit wala nang laman???            
Pati puso ko di ko na maramdaman
Sobrang sakit na hindi maipaliliwanag nino man
Ayokong umalis nang hindi ito ayos
Pero di ko talaga alam kung anong gagawin kong kilos        
Dahil sa tuwing ika'y kaharap na
Lahat ng aking mga tanong ay biglang nawawala nang parang bula
Di ko alam kung paano ka kakausapin tungkol dyan sa sitwasyong di kaunaunawa
Kalagayan natin ngayo'y kaawa awa...

Di ko na talaga alam...
Sa tingin ko'y ako na'y naging mangmang
Kaya isang kudos na lamang
Para sa ating lahat

1 Mayroong isang liblib na lambak
Na kung tutunguhin ay ikapapahamak

2 Ng mga sawing-palad na kalalakihan
Kahit lamang mapadaan

3 Kalupaang sa punungkahoy mayabong
Naglipana ang mga patibong

4 Gawa ng mga binibini
Upang manghuli ng mga lalaki

5 “Amazona” sila kung tawagin
Dapat silang katakutan at galangin

6 Sinumang magtangkang mangahas
Ibubuhos ng mga Amazona bangis at dahas

7 Kaawa-awa kang lalaki ka
Kung padadakip ka sa kanila.

-07/22/2012
*Gintong Lupa Series

WAG NA DI NA KAILANGAN NG RASON
WAG NANG MAGPANGGAP NA KAKAYANIN MO HANGGANG NGAYON
DI KANAMAN PINAPAHALGAHAN NG NASA PALIGID MO
WALA NA DIN NAMAN PAKE ANG BAWAT KAIBIGAN MO
SO PARA SAAN PA ANG PAKIKIPAG TUNGALI SA SARILI MO ?
WAG KANG UMASTA NA IKAW ANG NASAKTAN
DAHIL UNANG UNA IKAW ANG TALAGANG DAHILAN.
NANG PROBLEMA SA LOOB AT LABAS NG  ISKWELAHAN
WALANG MAY GUSTO SAYONG MAKASAMA KA
NI KAHIT SINO ATA AY PINANDIDIRIHAN KA
WALA KANG RESPETO AT PANAY KANALANG PATAWA
PERO MAS MADALAS NA WALA KA SA TAMANG ORAS KUNG UMASINTA
WALA KANG SILBE.
YAN ANG SUSUNOD NA KANILANG SINASABE
MASKI KAUNTING GALAW MO PALANG LAHAT WALANG PAKE
KAHIT NA TUMANDA KA JAN O MAMATAY. WALANG MAY PAKE

MANHID KA BA ?
PANSININ MO YUNG TINGIN NILA
TINGIN NA MAGDIDIKTA SA BAWAT GALAW MO SA MADLA
ISANG KURAP ISANG NGISI LAHAT SILA AY MAGDIDIKTA
WALA KANG SILBE WAG KANANG MAG MARUNONG
WAG KA MAG MAKAAWANG MAY MAAWA SAYO NGAYON
TANGGAPIN MO ANG BAWAT SAKIT NG PINAPARANAS MO NOON
AT HAYAAN KANG MAGISA NG WALANG SASALUBONG SAYO ROON
DAHIL HINDI KA MAHALAGA.
WALANG MAGPAPAHALAGA SAYO
MASKI SINO SIGUROY LALAYUAN KA SA UGALI MO
MAMATAY KA NA
ISA KANG IRESPONSABLENG KAAWA AWANG WALANG MAY PAKE.
DAHIL IKAW AY MAKASARILE.

Enero Diez y Siete, Dos mil Kinse
Kahit may bagyo, tumuloy sa Leyte
Unang tinungo lungsod ng Tacloban
Muling nilipad skull cap pagbukas ng pintuan
Talagang maulan at mahangin
Subalit milyong tao sumalubong parin
Kanyang idinaos Banal na Misa
Kasama ang mga biktima ni Yolanda
Huling tinungo ang pook ng Palo
Nananghalian sa tuluyan ng Arsobispo
Doon din nakasalo mga nasalanta ng Yolanda
Mas malapitang nakisalamuha sa kanya
Mga pinaslang ni Yolly puntod binasbasan
Iba pang kaawa-awa hinandugan ng tirahan
Suot ang dilaw na kapote
Biniyayaang material at ispiritwal ang Leyte.

-01/18/2015
(Dumarao)
*Pope Francis Fever Collection