sa may dagliang liko
abot ng aking ligaw na sulyap ang
sabungan. matatas ang kanyang
ngalan.

"Cockfighter's Rendezvous" kaunting
lakad lamang pabalikwas sa
MERALCO kung saan isang mahabang
karagatan ng tao ang pilit
na inaalon ng bayarin, kaltas
sa sahod, bulag sa paroroonan.

ayon sa mga akda ay mayroong
Kristo sa sabungan. siya ang
nangangasiwa sa aliwan ng mga
drayber. ang matalas na tari
ng kanilang hagikgikan
ay lumulubog sa haba ng
pantimpalak

naroon daw si Kristo
habang
ang dagundong ng batingaw
ay tulog sa tore.
pitikan ng pitikan ng yosi
kung saan na lamang maisipan
ng pagod na kamay na may samyo
ng dala nitong lansa,
at matapos ay papasok ng muli
sa simbahan kung saan
kasabay ng pag-danak ng dugo
ang pag-kubra ng nag-wagi.

hawak ni Kristo ang patay
na manok,
nasusulat sa tari ang
linya ng dugo.
alam ko naroon si Kristo.

hawak ni Kristo
ang mga baryang kumakalansing.
ilang pirasong pag-asa
para sa pawisang drayber,
para sa parokyanong lasinggero,
para sa baguhan sa aliwan,
para sa llamado.

hawak ni Kristo ang lahat,
at siya ang panuto
sa pagsusulit ng ganid.

pauwi na ako. wala na ang
alingawngaw ng sigawan.
Lunes nanaman at ramdam
ng lahat ang bigat
ng parating na mga araw.

ang pangalan niya ay jesus.
oo, ang pangalan mismo ng kaibigan ko ay jesus.
seryoso ako.

si jesus
ay siyang dalaga,
morena, kulot ang buhok.
ang lalim ng mga dimples at
may mga pisngi na kay sarap kurotin.

parang musika ang himig ng kanyang tawa
at hindi kumpleto ang kanyang mga bati
kung walang kasamang yakap na kay higpit.
hindi ko gets kung bakit
hindi siya kumakain ng tinapay ng walang asukal.
at nakakatawa lang kung paano
lagi siyang may baon na sachet ng bear brand
na pinapapak niya kapag siya ay naiinip.

si jesus
ay isang iskolar,
magna *** laude standing,
bise presidente ng kanilang organisasyon.
balak mag law school pero may tumanggap na
nakumpanya sa kanya sa bgc.
meron din siyang mayamang boyfriend na
hinhatid siya pauwi sa taytay, rizal gabi-gabi.

huwebes ng nakaraang linggo,
bandang alas dyis:
si jesus
ay natagpuan sa labas ng kanilang bahay
walang malay
nakahandusay sa kalye.
sinugod sa ospital para kalagayan ay masuri.
ano kaya ang nangyari kay kawawang jesus?
heat stroke, stress, fatigue, high blood, food poisoning?
kulang lang ba sa tulog o pagkain?
walang natagpuang hindi pangkaraniwan kay jesus.
normal lang daw ang kanyang kalagayan
maliban lang sa paghinga niya na
tila humihikbi pero walang luha.
ilang oras din ang nagdaan bago si jesus
ay tuluyang nagising.
ang sabi ng doktor tungkol sa kanya:
depresyon, malubhang pagkalungkot
ang tunay at nag-iisang sanhi.

dahil kay jesus,
napagtanto ko na
hindi porket nakangiti,
masaya.
hindi porket bakas ang ligaya sa kanyang labi,
wala nang lungkot at lumbay na namamayani sa kanyang mga mata.
hindi porket ang lakas humalakhak kapag nandyan ka,
hindi na siya humihikbi, humahagulgol kapag wala siyang kasama.
hindi porket parang musika ang kanyang tawa,
hindi na siya umiiiyak nang umiiyak nang paulit-ulit-ulit na parang sirang plaka.
kasi
hindi porket masigla,
hindi na napapagod.
hindi porket matapang at palaban,
hindi na nasasaktan.
hindi porket laging nagbibigay, nag-aalay,
wala nang mga sariling pangangailangan.
hindi porket matalino,
ay may alam.

dahil kay Jesus,
ako'y namulat
na ang dami palang mga walang hiyang tao sa paligid ko
na nagsusuot ng mga maskarang pantago
sa kanilang mga kahinaan, takot, at sakit.
sa kabila pala ng kanilang mga yaman, tagumpay, talino, at
kung ano-ano pa mang sukatan ng galing
kung saan kinukumpara natin ng ating sarili
may isa palang
nabubulok, naagnas
na kaluluwa.

dahil kay jesus,
ako'y nalulungkot.
mata ko ay naluluha,
puso ko ay kumikirot
na may mga tao palang katulad niyang
naglalakbay nang di alam kung saan pupunta.
nangangarap na huwag na lang magising sa umaga.
nakuntento na lang sa wala.

dahil kay jesus,
ako'y naiilang
na ang nagaganap sa aking harapan
sa loob ng paaralan, bahay, o opisina
ay hindi tama.
maling-mali na
ang mga tao sa aking paligid ay nakakulong
sa selda ng anino at lamig.
hindi ito ang kanilang nararapat na tadhana.
hindi ka ba naiinis?

dahil kay jesus,
may apoy na nagpapaalab sa aking galit
nagtutulak sa akin na tumakbo
hangga't hindi natatama ang mali.

at lahat 'yan ay
sapagkat alam ko sa aking isip at puso na
dahil kay Hesus
lahat ng kahinaan at takot ay hindi na kailangan ikubli.
ilalapag na lang sa harap Niya
ang anumang alinlangan o mabigat na karamdaman.
wala nang pagpapanggap.
buong tapang na ipagmamalaki na
ito ay ako.
kasi ano man ang mangyari at kung sino man ako maging
ang tunay na dilag, dangal, at tagumpay
ay tanging
sa Kanya nakasalalay.

dahil kay Hesus
may ligaya at kapayapaan na hindi kaya matalos ng isip.
banayad ang layag
anumang dumaan na bagyo.
matatag nakakatindig
kahit yumanig pa ang lupa at magunaw man ang buong mundo.
dito sa dagat na kay lawak at lalim
hindi lalangoy,
kundi maglalakad, tatakbo,
lilipad pa nga sa ibabaw ng mga alon.

kay Hesus
may liwanag na pinapanatiling dilat
ang aking mga mata.
ano mang karumaldumal na karahasan ang masilayan,
hindi ako napapagod o nawawalan ng pag-asa.
hindi makukuntento at matatahimik.
hindi tatablan ng antok.
araw-gabi,
ako ay gising.

dalangin ko na sana puso mo rin ay hindi magmamanhid
na kailanman hindi mo masisikmura at matatanggap
ang kanilang sakit.
tulad ng dalagang si jesus
gusto nila ng pampahid para maibsan ang hapdi.
pero ang mayroon tayo
ay ang lunas, ang gamot,
ang sagot mismo.
tagos sa balat, sa puso diretso.
ang gamot ay ang dugo
na dumaloy sa mga palad Niya.
ang pangalan Niya ay Hesus.
*Hesu Kristo.

Sabungan                                              Cockfight

­Sa pula!                                                  For the red!
Sa puti!                                                   For the white!
Anopaman dumating                          However they come
piliin ang magiting                              choose the valiant
tumaya sa tindig                                   gamble on their carriage
pagpaboran                                           and consider
bawat katunggali.                                 each competitor.

Sumiping sa dilim                                Make love with the dark
at sumigaw                                            and cry
Kristo! Kristo!                                        Christ! Christ!

Panoorin ang laban                              Watch closely the battle
sarsuelang mapanganib                      this dangerous sarsuela
kawatang sumasanib                           a thief takes over
sa aking piling                                      inside.

Sa bawat kong hiyaw,                          Every shriek
ang kada tuka, laslas                            each peck, a slash
nagmula sa dahas                                of ruthlessness and

lumilipana ang daing                           cries all around
dumadaginding ang bagsik                echo ferociousness
bawat laban pilit.                                  of this stilted struggle

Kristo! Kristo!                                       Christ! Christ!
sigaw ng sabungero                             screamed the sabungero
at ako'y tumigil.                                   I stop.

Sa pagpanaw                                        When all is gone
manalo                                                   win
matalo                                                    los­e
walang pareho tumingin                    no one sees evenly
sa aking balahibong                            my feathers
pula at puti                                           of red and white

sa alabok                                               on the surface dust
kumalat                                                 they lay

lumipad                                                 they fly

lumahong taimtim.                             and vanish without a thought.

012917

Naisip kong magpatangay sa hanging kumot sa aking paggising. Naisip kong hamunin ang araw ng mga talatang pasalaysay at huminto gamit ang panalangin.

Isa, dalawa, tatlo: oo, ito na ang ikatlong araw nang tayong ipinalipad sa iba't ibang dako -- patungo sa bawat sulok ng mga pangarap at doo'y sabay-sabay nating maitataas ang Kanyang Ngalan.

Di ko kayang amuhin ang bawat petsa sa kalendaryo para lang maggising tayo't muling mabuo. Di ko kayang sipulan ang ulap na kukumpas sa kalangitang hindi naman nagbabago.

Sa bawat pangarap na minsang natabunan ng ating mga mapapait na nakaraan -- mga pangarap na ni minsa'y di sumagi sa isipang mabubuo natin nang sabay; oo, posible palang maitagpi-tagpi ang bawat istorya para sa mas malaki pang larawang ni minsa'y di natin nasilayang mag-isa.

Marahil napuno tayo ng takot na muling humakbang sa bukas pagkat nahihila tayo ng dilim. Marahil kinain tayo ng sakit, kirot at alalahanin kaya naman tila kayhirap nang lakaran ang tubig ng pagpapala. Pero kahit na -- kahit na lumubog pa tayo sa kumunoy ng distansya't walang kasiguraduha'y may iisa pa rin tayong di dapat na bitiwan -- na patuloy tayong kumapit sa iisang Ngalang titingalain natin hanggang sa Kanyang pagdating.

Siguro nga mapapagod tayo pagkat taksil ang landas o ang pagkakataon pero hindi pa ba ito sapat na dahilan para muling masubok at tayo't tuluyang magpasakop? Kung ang lupa nga'y kayang sakupin ng mga dayuhan lang; ano pa't ang puso't buhay nating tanging hiram lang? Kakatok hindi ang pangarap bagkus ang may dala ng mga ito; ilapit mo ang mga kamay sa puso at doo'y mabubuksan ang pintong may sagot sa mga hiling at dasal mo. Mabuhay si Kristo! Buhay Siya sa iyo!

Paunawa sa babasa:

Hiniling ng isa kong kaibigan na relihiyoso na gawan ko daw s'ya ng tula tungkol sa ikalimang wika ni Kristo noong nagdaang Mahal na Araw kaya kahit Atheist ako ay ginawa ko ang Free Verse (Malayang Taludturan) na ito.



“Nauuhaw ako”

Malalim ang baon ng mga pako sa kanyang mga kamay at paa. Mahigpit din ang pagkakatali ng lubid sa kanyang mga braso. Napapalibutan siya ng mga kaaway, nagsusugal at nag-iinuman ang mga sundalong Romano habang nililibak siya ng mga Pariseo. Tiyak na wala s’yang kawala. Naghahalo ang dugo at pawis magkasabay itong umaagos palabas mula sa kanyang katawan; hindi na rin n’ya maalala kung ilan ng sampal, suntok, sipa at palo ang kanyang natanggap. Sa gitna ng kanyang paghihirap binigkas ni Hesus ang kanyang ikalimang wika:

“Nauuhaw ako”

Kagabi lang bago s’ya dakpin ng mga tampalasan ay nagmakaawa s’ya sa hardin ng Getsemane at taimtim na hiniling sa kanyang Ama na kung maaari sana ay huwag na n’yang danasin ang paghihirap na ito. Subalit hindi s’ya dininig nito.

“Nauuhaw ako”

Siya ba ang kailangan na magdusa, obligado ba s’ya na bayaran ang kasalanan ng iba? Bakit s’ya ang inutusan ng kanyang Ama para akuin ang sala ng sangkatauhan? Masyadong mabigat ang pasanin na ito para sa isang hamak na karpintero na gaya n’ya.

“Nauuhaw ako”

Ito ba ang kapalit ng pagiging masunurin at mabuting anak ang masadlak sa laksang dusa at malagim na paghihirap? Nasasabik na s’yang umupo sa tabi ng kanyang ama; hinahanaphanap n’ya na ang papuring awit ng mga Anghel sa langit.

“Nauuhaw ako”

Nilikha ba ang sanlibutan at ang mga tao upang sa bandang huli ay maging mapaghimagsik sila at walang galang sa kanilang lumalang? Bakit punong-puno ng kalupitan at karahasan ang mundo?

“Nauuhaw ako”

Hindi sapat ang tubig o ano mang inumin para mawala ang kanyang uhaw na nagmumula sa puso; ang pag-ibig ng sangkatauhan ang kanyang inaasam.

i ventured out to visit a church in the far northern Nova
and to visit a farther church in the newborn Bagong Silang

and later i would return to my home
the lowly pub of Tacio
in the ruthless, wondrous Cubao

pero nakakagago ang trapik
isang oras sa quirino
lima sa perbyu
isang milyong mga naghihintay
sa ilang milyong mga vios

but who am i to complain
i had a good seat on an airconditioned bus
and a front seat on a jeepney

kung di lang mabaho sa harap
perpekto na sana
isang paa ako sa kalye
handa nang tumalon at makalimutan ng drayber

the whole country was in cold rain
colder than any winter
anyone could've imagined
the foreigners would agree with me;
the ones in the malls didn't have red skin
and they looked like they were glad to finally wear the clothing they were destined to wear

pati si ate nagbebenta ng basahan
naka pang ski
akala mo bakasyon sa estados

i didn't have a good prior week
medicine failed me
i had an itch in my head
i couldn't write anything
i felt my angry filipino palaboy scream out passionately for beer and conquest

kung beer lang pala
sa expo nalang ako nanatili
pero 85 para sa serbesa negra
walang coaster walang mani
mas mura pang pumunta ng nova
at maghanap ng beer dun
may extra pa pambili ng pang sigang

i am not particularly religious
but i loved the old church
inside the market
and all of it's ironies

ingay ng power drill
budots at kpop
presyong divisoria
sampu sampu
bente trenta
at iba pa

it emanated all around such a holy place
and as much as it saddened me
i had nostalgia for the sound of the busy city
echoing inside a cathedral

pina alis ni kristo ang mga nagbebenta sa loob ng tahanan ng kanyang itay
pero nanatili ang kanilang mga boses
mga sigaw

diretso ako sa sakayan papuntang Philcoa
sa harap ulit ng jeep
naisipan kong umuwi nalang
ngayong nabisita ko na ang talipapa
hindi pa puno ang mga upuan pero diretso na rin si kuya drayber
pagkat mahina pa ang ulan at trapik

i often think during the noisy silence of rain
and this time i thought
about the lengths i would go to
just for escape
for inspiration

beer and conquest i thought

bakit ko nga pala ginawa to?
sa tingin ko'y tinamad na kong magdusa sa loob ng bahay
mas nasipagan pa kong mamasyal sa ulan
naghihintay ng kaginhawahan sa kalye

sa tingin ko'y naintindihan ako ng jeep
at ang kanyang pagkinig ay ala masahe sa aking likod

the jeep understood me
and so did the ride
there was little traffic
and the rain was softer than before

and in that massage i received from the seat of a rumbling jeepney
was meditation

sa lahat ng byahe ko
ang aking isip ay palaging sa labas ng bintana
madalas natin ginugugol ang ating dilat sa pagdaan ng mundo
sa kapaligiran ng ulan
sa lamig ng ating balat

"in all of my travels
my mind is always outside of the windows
we often spend our sights on the passing of the world
the presence of rain
the cold on our skin"

i haven't thought of that before

di ko pa naisip yun ah

masulat nga

and i took a piece of receipt paper out of my coat pocket
and the rain did not tamper it

the rain is soft
the wind is brisk
the traveler feels the world once again

and he wrote down
for the first time
in weeks

masahe sa harap ng jeep

matiyaga kang pinapasan ng
mamang nangumpisal sa salamin,
umami't umako ng karnal na
pagkakamali. habang ang karamiha'y

mga miron sa silong ng tirik na araw,
namamanata sa ritwal ng pag-ulit,
pagpako't pagpapasakit sa huling
Adan na nabayubay. upang ang

kapirasong kahoy ay maging kahulugan,
upang ang kahuluga'y maging ehemplo.
templo at tiyempo ng mga himno ng
mga epokrito't espasyo ng hunghang na

pagsamba.

ang balikat ay hudyong Kristo, ang kamay ay
romano. paano kaya kung ang idolo
ng impostor ay sa silya elektrika hinatulan,
papasanin din kaya ito ng walang alinlangan?

Ang bawat tao may kai-kaibigan,
Palaging magkasama at nagtutulungan,
Handang makinig sa bawat problema,
Hanggang sa ikulong nila tayo sa selda.

Sa isang grupo o magkakaibigan,
May isang maiiba at galing sa kadiliman,
Kagaya ni Hudas na tuluyang nadulas,
Hinalik si Kristo para kay Caiaphas.

Kung sino pa ang iyong malapit na kaibigan,
Sa huli, hindi ka rin niya matutulungan,
Siya pa ang tutulak sayo sa bangin,
At hahayaan nalang idakip ng hangin.

Sa huli, laking galit mararamdaman,
Pagkat ika'y kanyang sinaktan,
Unti-unting may balak makawasak,
Hanggang sa mukha ng ahas masapak.

Kanina habang kumakain ako sa Jollibe ng spaghetti at yum burger, naka dungaw ako sa bintanang pader,
tinatanaw ko ang labas at mga tao at motoristang dumadaan.
Nang biglang bumuhos ang malakas na ulan,
Dala ng madilim dilim na ulap sa langit,
Bigla bigla nalang magbubuhos ng pait yung langit.
Hay....habang bumubuhos ang malakas na ulan,
tanaw ko ang malayo na parang nalulusaw na imahe.
Ang lalim ng iniisip ko, siguro ganito talaga kapag umuulan,
Hindi lang naman siguro ako yung ganito.
Gayun pa man di ko napag tantong tulala na pala ako,
Yung tipong hawak hawak ko nalang ang yum burger
Tapos nakalimutan ko narin nguyain ang nasa bunganga ko,
Sampung segundo ang lumipas wala akong imik,
Dalawampung segundo ang lumipas,
Ganun parin ako, tumatanaw sa malayong walang imik,
Tatlong pung segundo ang nakalipas,
Bigla akong napaiyak,
Yung luha ko ay sumasabay sa pag buhos ng ulan.
Wala akong pakialam kung may naka tingin sa akin o wala,
Ang alam ko lang gusto kong umiyak.....
Kaya pwede niyo akong pag-bintangang baliw,
Sapagkat umiiyak ako, akala ko dahil marami akong problema,
Hindi lang pala dahil may problema ako,
Ang alam ko umiiyak rin ako
Sapagkat sa kabila ng lahat ng problema ko,
Andiyan ang Panginoon sa Buhay ko.
At yun ang lubos na ikinagagalak ng puso ko.



PS. Ang malayang tula na ito ay gawang imahinasyon, pero literal na umiiyak ako habang isinusulat ito...  Sa mga may pinagdaraanan ngayon, Kaya natin ito. Kapit lang kay Kristo.

Hindi mo kailangan nang pagmamahal galing sa  iba,
Para makompleto ka,
Para mabuo ang puso mo.
Dahil
Ang kailangan mo
Ang totoong pagmamahal ni Kristo.  
Na hindi nagbabago.  :)