PAG-ASA/ISKOLAR NG BAYANG DUKHA
Madilim na sulok,
Kung san nagdurugo ang mga palad habang rosaryo’y hawak
Gunita’y lumipad habang likod’y dumaranak
Naalala ko pa no'y si Inang ingat na ingat sa isang batang mataba,
Matabang pitakang puno ng libo-libong kwarta
Sahod nilang mag-asawa na sa akin lang ginagasta
Para sa tuition ko, para sa pagkain, pamasahe't libro
O inang minamahal ako nang labis
Kung ang buwaya pa kayang tumatangis
Di maantig sa iyo’t tumalilis?
Sa pagligo sa likod ay laging may langis
Langis ng niyog na kinayod ng ‘yong nginig at mapupula nang kamay
Kung sa gabi’y rinig na rinig ko ang iyong pusong lukso nang lukso
Sa ilalim ng kulambong dinusta na ng panahon
Di mo magawang umalis kung dapuan ako ng sipon
Mga lamok na dumadapo di ligtas sa kanyang paglilitis
Sa loob ng tahanan di makitaan itlog ng ipis

Ako ang pasakit ng aba ninyong buhay
Pakiusap, pilitin **** lumakad parin gamit ang 'yong saklay
Hintayin **** mabigyan rin kita ng magandang buhay
Kung pagiging matiwasay ay dahil sa pagkakawalay
Tila di narin kaya ng loob kong patpatin
Sa ideya lamang nito’y tiyak na lalagnatin
O inay! Patawad kung pagod nang tumaas-baba pa aking baga
O Lubid sa inaanay na dingding  na tinitingala
Sa halip ng makikinang at mala diyamanteng mga tala
Huwag mo akong paglawayin sa iyong panlilinlang
Di magagawang sakupin ng depresyon ang tino kong nawawala
Ni ihulog ako nang tuluyan sa mahabaging grasya
Dahil kung sa pag buhos ng kamalasan ay patakan ang huling pasensya
Sa baha na isang pagtaas na lamang ay lulunurin na
At saka lamang ako sa huli'y makakahinga

Isa na akong kawalan na nilagyan ng katawan
Saksakin man, wala na akong maramdaman
Walang kikirot na laman
Walang dugong dadaloy nang luhaan
Sundalong natuyot na ng labanan
Binalot na ng kahihiyan at pagtataka kung mayroon ba akong kakayahan?
Biningi na nga ako ng mga sigaw sa aking isipan

Mas dukha pa akong di makakita pa ng liwanag
Liwanag na sa Bilibid natitikaman miski mga nag-aagawan
May hangin ngunit ako lang ang nalulunod
May dagat at ako lang ang di makalangoy
Mas preso pa akong walang makain nang di hamak
Mata kong bagsak at pula na, tighiyawat na parang sunog at di na maapula
Kakapalan lang ang ipakita ang mukha sa labas
Dahil kailan ba ang mundo'y naging patas sa batas?
Batas ng pag-iral ng matibay na loob
Ito na ang mga taong noo'y tinawag kong ungas
Bumubuhay na ng pamilya't may pambili na ng bigas

Sa loob ng maliit na kwadro
Sapat ang isang upua't mesa at isang kabayo
Sabit pati ang yabang kong diploma sa taas ng orocan
Lukot na resumé sa aking harapan nagmuka nang basahan
Mas tanggap pa sa trabahong pamunas ng puwitan
Ngunit mas higit pa ba ang munting papel kung nasaan aking larawan?
Bakas ng ilang buwang puyat at thesis na pinaghirapan
Salamin ng ninakaw na kabataan, ng inuman at kasiyahan
Repleksyon ng mga desisyong sa nakaraa'y napagpasiyahan

Bakit ako tatanggap ng trabahong mababa pa sa aking kakayahan
Bakit call center lang ang aking babagsakan?
O maging alila sa mga sinliit rin nila ang pinag-aralan?
Piso lang ba  halaga ng lahat ng aking pagsisikap?
Ito ba ang direksyon ng matamis na buhay na sa huli'y inalat?
Madali pa pala ang unibersidad
May kalayaan, oo tao'y mga mulat
Marami umano  ang buhok ng oportunidad
Hatakin man ay nasa harap ang bagsak

Kahapon itlog at pancit canton,
Dala ni nanay noon pang huling dalaw sa aking kahon
Inakalang sa tren isa akong bagon
Sa bilis ng oras ay papadayon
Isang buwan nang matapos na ako
Inakalang ito na ang hudyat ng aking pag ahon
Totoong mundong ganito pala ang paghamak at paghamon
Interbyu sa opisinang may pagka-amoy baygon
Ugali sa trabaho’y ako raw ay patapon
Kaklase sa hayskul aking nakasalubong
Nagsimula sa wala, ngayo’y umuusbong
Eh ilang beses ba ‘yong umulit ng ikatlong taon?!
Di maatim ng sikmura sila'y yumayabong
Habang ako rito sa kumot ay nakatalukbong

Hawak ko ang kwintas na mistulang ahas sa aking leeg
Nawalang pag-asa ng bayang tinakasan
Sasablay ako hanggang sa huling sandali
Kagitingan at kagalingan ang aking pasan pasan
Taas ang kamao habang dama ang gasgas ng tali sa aking lalamunan
Hinding hindi ninyo ako magiging utusan

Ito na ang mga huling salita sa aking talaarawan
Sinimulan kong isulat nang matapakan bukana ng Diliman
Bitbit ang banig at walang pag-alinlangan sa kinabukasan
Tilapiang pinilit sumagupa sa tubig-alat
Hinayaang lamunin ng mga pating na nagkalat
Nag-iisang makakaalis sa aming bayan
Dukhang nakita ang yaman ng Kamaynilaan
Dustang panliliit ang aking naging kalaban
Gabi-gabing basa aking banig sa malamig na sahig
Paulit-ulit sa aking pandinig ang salitang isang kahig!
Sa huli'y ano bang idinayo ko sa pamantasan?
Oo! Oo! Kaaalaman at pag-ahon sa kahirapan
Sa agendang ito ako pala ay tumaliwas
Sa mumurahin ako’y umiwas
Anupa’t sa aking kabataan, naging mapangahas
Ginamit nang ginamit pag-iisip kong nawalan na ng lakas
Sumama sa lahat ng lakara’t laging nasa labas
Tinapos agad-agad mabalanse lang ang lahat
Gabi-gabing sunog kilay pati balat
Waldas dito waldas doon, yan lang ang katapat
Sa huli’y doon na nga natapos ang lahat

Singsing ng pangako sa kanya,
Sa pamantasang sinisinta
Sa kahirapan di niya ako makikita
Bayang yayapusin mala linta

Ako raw ang pag-asa, isang iskolar ng bayang nais maglingkod sa bayan
Oo, naghikaos ang pamilya makalusot lang
Taas ng pinag-aralan, kung sa ibang bayan, sahod lang ng bayaran?
Mamamatay akong may dangal at pagmamataas sa aking kinatatayuan
Tatalon sa bangko't idududyan sariling katawan
Inyo na ang thirteenth month pay ninyong tinamuran!
Patawad sa bayan kong di na mapaglilingkuran!
Paalam sa bayang di pa rin alam ang kahulugan ng kalayaan!

Gaya ng pagtapos sa isang pangungusap
Nilagyan mo rin ng tuldok ang ating kwento
Ako'y nakiusap
Sana'y huwag sumuko

Naalala ko ang iyong mga sinabi
"Kailangan nating tapusin ito
Upang makapag- umpisa tayong muli
Kahit hindi na ako maging parte ng iyo"

Ngayon ay nauunawaan ko na
Salamat sa pagligtas sa akin sa mga luha
Nahanap ko na ang tamang tao para sa akin
Na hanggang dulo ako'y mamahalin

May mga bagay na ating hinango mula sa makikinis na tela,
Nilagyan ng mga sariwa't  kakaibang mga pabango,
Pinuno ng ginintuang mga pilak at diyamante.
Tapos hinabi mula sa sapot ng nakalalasong gagamba,
Habang dinidikitan ng mga perlas na mutya

Ngunit maniwala ka sa aking sasabihin

Na bawat telang makinis ay gagaspang rin.
Ang iyong mga pabango't ginto ay nanakawin.
Ang iyong hinabi ay maluluma rin,
Kasama ng mga perlas na kailanman ay magniningning.
Ito'y kung wala kang gagawin...

Umalingawngaw
ang huni ng mga ibon
sa bukang liwayway.
Ilang minuto rin akong naghintay
hanggang sa kumulo na
ang tubig;
at nagsalin ako
sa baso,
nilagyan ng kape't asukal
saka maingat na kinutaw
gamit ang malamig na kutsara
saka hinipan ang pinakaunang nasandok
at nang aking malasahan
ay unti-unting nagbalik
sa akin ang nakaraan
kasama si amang nabubuhay pa't
tanaw kong umiinom
ng kape...
sa lilingkuran.

"A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S T U V W X Y Z"

A- anhin ang pag-ibig mo kung mag-isa ka nalang lumalaban?
B- initiwan na niya ang pangako ng walang hanggan.
C- are, meron ba siya nito? Pinaramdam ba niya ito sa'yo?
D- arating sa puntong makakamoveon ka rin.
E- wan ko sa'yo ba't ka pa nagpapakatanga.
F- unny, dahil sa sense of humor niya nahulog ka.
G- inawa mo na ang lahat pero hindi pa rin sapat.
H- inigit na niya ng tuluyan ang pagmamahal na itinarak niya sa puso mo kaya masyadong masakit ang nadarama mo.
I- iwan ka man ng lahat sa mundo, subalit ang Panginoon ay laging nariyan para sa'yo.
J- ust cry. Dapat **** ilabas yan at huwag kimkimin.
K- ahit anong mangyari may nagmamahal sa'yo; pamilya mo at si Lord.
L- ahat ng sakit at hapdi na iyong natatamasa ay may hangganan.
M- aging matatag kang harapin ang pagsubok ng pag-ibig.
N- aisin **** huwag tangayin sa baha na gawa ng iyong emosyon. Lumaban ka.\
O- nly you. Wag kang maniwala. Hindi ka nag-iisa.
P- atunayan mo na hindi siya kawalan. Na kaya mo kahit wala siya sa tabi mo.
Q- ueen, ikaw raw kasi ang reyna ng mundo niya pero salawahan siya. May Emperatress pa palang nauna na mas mataas pa sa'yo at mas mahalaga.
R- espeto, kung meron siya nito, seryoso siya sa iyo.
S- a tingin mo minahal ka talaga niya?
T- iwala lang, wag umasa.
U- nawain mo sana na pag pumasok ka sa isang relasyon hindi ka naglalaro lamang. Unawain mo na sa pagmamahal hindi puro ligaya lamang.
V- ase, yan ang turing niya sa iyo. Nilagyan ka lang ng bulaklak pero hindi pinapalitan ng tubig hanggang sa nalanta ka sa puso niya, in short sa simula ka lang niya minahal pero kalaunan wala na siyang pakialam.
W- ag ka nang magpakatanga next time. Wag paulit-ulit kasi pag nasaktan ka nakakasawa na rin minsan pakinggan ang salitang "ayoko na" pero ang totoo, tanga ka pa rin sa susunod na pag-ibig mo.
X- ylophone. Parang paulit-ulit na pinatugtog ang puso mo at pinupokpok kaya masyadong masakit para sa'yo at paulit-ulit **** mararamdaman ang tugtog ng hapdi at kirot na dulot ng pag-ibig.
Y- ung pangako niya sa'yo balang araw tatawanan mo na lang.
Z- ipper your heart kapag nakamove on ka na. Muli itong magbubukas sa taong... muling mananamasa at mananakit sa puso mo este magmamahal pala sa'yo hanggang sa iyong pagtanda.
Now you know your ABC
Let's play words
And sing with me.

Kung papasukin mo ang isip ko, mapupunta ka sa isang kwarto na punong puno ng punit na papel ng siphayo at kabiguan- ‘di matapus-tapos na kwento natin, mga salitang gusto kong sabihin pero ‘di ko masabi, mga dapat kong ginawa pero natakot ako. Nangyari ang nangyari dahil tumigil tayo. Paano kung ‘di tayo tumigil? bakit tayo naging ulan na kapag may kulog at kidlat doon lang bubuhos? Babagsak sa bubong ng pangako. Paano kung hindi natin nilagyan ng bubong ang mga pangako? Paano kung hinayaan na lang natin makita ang ulap at araw?