Submit your work, meet writers and drop the ads. Become a member
Taltoy Apr 2017
Aking damdamin, aking hinaing,
Dahil sa mga saloobin, mga hiling,
Bilang isang batang walang muwang,
Sa mga bagay na sa paningi'y hunghang.

Nilalaman ng aking mga tula,
Mga dinaramdam sa buhay kong payapa,
Buhay kung saan ako naging malaya,
Buhay kung saan ako ngumiti at lumuha.

Ang mga tula kong ito,
Sumasalamin sa damdamin ko,
Kaligayahan man o panibugho,
O mga nararamdaman lamang nitong puso.

Pagkat di ako sanay sa malayang taludturan,
Piniling may tugma ang hulihan,
Tugmang nagkukubli sa buong ng kwento,
Linimitahan ang mga salitang ginamit ko.

Mas gugustuhin kong itula na lamang,
'tong mga nais sabihing nakakahadlang,
Dahil sa tula, ako'y nagiging malaya,
Malayang naipabatid ang di masambit nitong dila.

Dito, puso ang pinapairal,
Paggamit ng utak matumal,
Dahil ito ang pinto ng puso ko,
Bintana ng damdamin ko,

Dito ko nalang linalabas ang gusto kong sabihin sa'yo,
Dito ko nalang linalabas pati mga pangarap ko,
Lahat ng gustong makamit at gustong maabot,
Dahil ang katotohanan, dito ko nililimot.

Ito ang mundo ko ng imahinasyon,
Salungat sa pananaw kong sa realidad sumasang-ayon,
Iniisip ang lahat ng maaaring mangyari,
Kahit na sa paningin ko, imposible.

Ito ang aking naging takbuhan,
Takbuhan sa mga panahon ng kalungkutan,
Kasama sa panahon ng kaligayahan,
At sandigan kung ako'y nag-iisa't iniwan.

Ako'y nasanay mag-isa kasama sya,
Sa lahat ng oras na walang makakasama,
Sa lahat ng oras na walang makausap na iba,
Kaming dalawa, nagbigay buhay sa isang makata.

Akin ang ideya, kanya ang paraan,
Ako'y napalapit na, kinahiligan,
Dahil dito nadama ko rin ang kaligayahan,
Sa pagsulat ng laman nitong puso't isipan.

Ito ang isa sa aking mga katauhan,
Makatang pagsusulat ay naging takbuhan,
Pagsusulat ang ginawang libangan,
Sa tula buhay ay ipinaloob, pati katapatan.
ginawa noon, ipinakita ngayon
Sa pag-aaral natin ng panitikan ay mababatid natin ang mga Pilipinong pumanday ng ating matatayog at mararangal na simulain na naging puhunan sa pagbuo ng isang lipunan.
      Sa pamamagitan ng iba't ibang uri ng panitikan, mapalalawak at magagawang mahusay ng isang **** ang pagtuturo ng aaignaturang Filipino.
      Maaaring maiakma ang iba't ibang istratehiya upang mahikayat nang lubos ang interested ng mga mag-aaral at hawing kawili-wili ang oras nila lalo na sa pagbabasa sa pamamagitan ng paggamit ng tula, kwento, sanaysay, talambuhay, awit, bugtong, salawikain, sawikain, balagtasan at iba pa.
      Mahalagang maituturing ang panitikan sa edukasyon sa maraming paraan tulad ng mga teleseryeng napapanood sa telebisyon na kadalasang pinanonood ng mga kabataan na siyang kapupulutan ng maraming aral at magandang halimbawa sa buhay ng tao.
      Ang panitikan ay laging kasama sa kurikulum ng bawat paaralan bagamat ang bawat rehiyon ay mayaman sa tradisyon at kultura. Ang mga pasalindilang panitikan ay napapangkat sa mga sumusunod na uri ayon sa anyo ng pagkakatulad ng mga ito: kuwentong bayan, kasabihan, bugtong, salawikain, sawikain, sabi-sabi, palaisipan at balagtasan. Naglalarawan ito sa kanilang katutubong katalinuhan, kaalaman, karanasan, pananampalataya at iba pa.
      Patuloy ang pamumunga ng panitikang Filipino sa pamamagitan ng mga makabagong manunulat na may paninindigan at pagpapahalaga sa ugat, kasaysayan, kultura at lipunan. Mayabong itong nabubuhay sa patabang kaalaman at kamalayan, patubig ng limbagan at midya at paaraw sa modernisasyon at globalisasyon.
      Ito ang isa sa likas na tumutulong sa tagumpay ng isang banda at bawat bansa sa buong mundo. Kayamanang hindi mawawala.
wizmorrison Jul 2019
Wika ko ay siya ring wika mo
Tayo ay mga kapwa katutubo,
Pilipino ang ating sinisimbolo
Ano man ang ating kulay at anyo.

Wika ay pagkakaisa ng bawat isa
Pinagbuklod-buklod ang puso’t diwa,
Bukambibig ng maraming dila
Sa pagkakaintindihan siya’y itinakda.

Wika natin ay dapat na mahalin
Hindi natin dapat alipustahin,
Ito ay karapat-dapat na galangin
Ating ipagmalaki at ating tangkilikin.

Wika ay siyang sagisag ng ating bansa
Na binuo ng mga  mamamayang bihasa,
Dilang bihasa sa paggamit ng wika
At mahilig sa mabulaklaking salita.

Wika ko ay siya ring wika mo
Bumubuhay sa ating pagka Pilipino,
Pinapatatag ang ating hukbo
‘Yan ang tibay ng Filipino!
Krysel Anson Sep 2018
I.
Time passes, another
batch of refugees and migrants. Cities turn into
new houses of gambling and vicious cycles.
Some say only machines can speak clearly
and most humans have lost what they have earned
throughout all this time, just right on schedule.

To own our language,
and the relationships it sets into motion,
we learn painfully, repeatedly like sunrise
and sunsets.
Claiming our own spaces and demons
hidden in our conveniences and reflex routines,
and learning the tricks that has kept peoples
from fully healing from broken promises
and betrayals throughout time.

We own up to our language and its demons
every day and night that we toss and turn
into something feasible, edible, livable.


II.
Iba ibang uri ng digma.
duguang kasaysayang binabaong buhay
binubura ang lakas at memorya tulad ng siyudad
ng Songdo sa South Korea na ang ibig sabihin
ay "city with no memory".

Ito din ang isa sa mga modelo para sa New Clark City
na tinatayo sa Luzon. Sa dalawahang mga pamamaraan
ng mga naghahari-harian, nakikibaka ang anakpawis,
nakikibaka ang kamalayan ng pagpapasya at pagwasto
sa mga pagkakamali, na paulit-ulit na sinusubukang
patayin sa iba ibang mukha.

Mula pa sa panahon ng mga lolo at lola noong 1940s
hanggang ngayon, patuloy ang mga pag-eexperimento nila at paggamit ng panlilinlang  at dahas, sa ngalan ng kalusugan, edukasyon at batas, upang ipain ang buhay sarili, lasunin ang lupang kinakain ang sarili. Kung hindi tayo mag-aaral at mag-iingat din, tayo mismo ang papatay sa mga sinisimulan. #
English translation to follow. Work in progress.
Bryant Arinos Aug 2017
Sinaktan, pinuruhan, sinapak at sinikmuraan,
tinutukan ng baril, tinakot bago pinatakbo.
Sinigurado ang pag-asinta sabay kalabit sa gatilyo.

Pagkatapos ng gabing iyon, di lang isa ang namatay
isang pamilya ang ninakawan ng kaaway.
Anong motibo mo sa pagpatay?
Anong gusto mo bakit ka pumapatay?

Nasa posisyon ka pero bakit mali ang paggamit mo sa kapangyarihan mo?
Ikaw ang naaangat pero bakit ikaw pa tong namiminsala sa bansa mo?
Nasa mas mataas kang upuan at kalagayan pero bakit tingala ka pa rin ng tingala?
Halatadong di mo pinapansin, ay mali, halatadong wala kang pake sa mga taong nahihirapan sa baba.

Tapos ka na ba sa ginagawa mo?
Ilang pamilya na ba ang nabawasan mo ng bilang?
Ilang sanggol na ba ang hindi naisilang ng tama dahil sayo?
At ilang pangarap na ba nagnawala kasama ng nangangarap nito?

Kelan pa ba matatapos ang pwersahang pagkitil ng buhay sa bansa ng pilipinas?
Matagal na tayong nahihintay ng kapayapaan pero kasabay rin nito ang paghawak ng baril sa kanang kamay.
Pakiramdam ko ang kalayaang mamili ay nawala na sa kamay nating lahat
Dahil mismong kagustuhang mabuhay di natin makuha.

Wag nang hintayin na bumaliktad pa ang bandila ng Pilipinas

Bangon Kabataan
Gising Kababayan
itigil na ang patayan
****-usap subukan naman nating magmahalan.
Gat-Usig Oct 2013
Mahal ko ang Filipino, pagdiriwa’y walang plano
Malaking palaisipan pag-alala ng gobyerno
Samantalang ‘di naisip prayoridad wala rito,
Pagpapayaman sa Ingles hindi na magkandatuto.

Paggunita anong saysay, pagsasabuhay sa wikà
Makakapagpamulat ba lalo na sa mag-aaral;
Pagsambit sa mga ito maging sa mga parangal,
Ito ba’y nakagugulat isang buwang itinakdà.

Totoo namang ginamit sa pakipagtalastasan
Filipino’y instrumento sadyang hindi matumbasan;
Kahit na karamihan pa napagkakamalang Kanô
Pakikinig sa istasyong bumibilib na napunô.

Ang tanong sa puntong ito, napapayaman ba kayâ?
Sa mga naging konteksto, ang masa ba’y nakukutyâ?
Sa mga nakakarinig, nahalua’y kabaduyan
Maging mga komentaryo, kalaswaa’y kinantsawan.

Kung bastos ang naging dating, anong magiging termino?
Ang mga dapat ilimbag sa papel ng mga dyaryo;
Sa pagbibigay ng aliw,ito’y pulos kababawan
Inisip ng mamamayan, may ganitong katangian.  

Kapuri-puri ang iba, may mahahalgang paksà
Ito’y kinakikitaan na may seryosong diskurso;
Sa kabilang banda pala, ito’y nawalan ng bisà,
Tulog na ‘pag pinalabas, ito’y kadalasang kaso.

Paano papaunlarin kung iba’y pinagpilitan
Tunay na nakalulungkot ito’y naging panambitan;
Sa halip pa ngang gamitin bilang makatwirang midyum,
Sa mga usap-usapan, maging sa mga simposyum.

Ang pagpapaunlad nito ay hindi sa balarila
Hanggang sa pag-uunawa pati ng ortograpiya;
Kinailangang mawala ang mga maling pananaw,
Ito’y nangangahulugang pagkilatis ‘di papanaw.


Ang natanging lingua franca nagbibigay identidad
Sambayanang sumasambit pagka- Pinoy lumalantad;
Sa bansa’y nagbigay-linaw, paggamit ng isang wikà,
Kaysa sa salitang- dayo, nagturan ng hakahakà.

Oo, Agosto na naman, dapat pa bang magkamayan?
Wika nati’y maging ilaw siyang magsisilbing lakas,
Juan, gumising ka naman, kamtan mo’y tuwid na landas;
Kung hindi tayo kikilos, mayroong paglalamayan.
Kalyx Aug 2020
Pang Akademiko o Hindi, ang asignaturang Filipino
Para ito sa kahit kanino
Mapagawa ka man ng bionote,
O kahit anino pa to

Pero sa gamit ng kaalaman at husay,
At sa tamang paggamit neto,
Ito'y magiging hubog sa bansa natin
Ang wikang Filipino, ang wikang dapat angkinin.

Mapa-likhang awit man ito,
Ito'y may sining, gamit sa likhang-pagiisip
Ako'y estudyante na Filipino,
Para sa ipagmalaki ang hubog neto

Gamit ang tamang etika,
Sa pagsulat para umabot sa tala,
Ito'y magiging tamang paraan,
Sa pag-unlad ng nakalaan
Jun Lit Jan 2020
Tinuruan po ninyo kami
kung paano magsalita at sumulat nang taas-noó
sa isang wikang inampon,
na hindi naman namin Ina.
Ang balumbon ng panuntunan
at talaan ng mga tanggap na kataliwasan
kabisadung-kabisado po ninyo
at ipinagpakasanay po ninyo sa amin,
buung-tiyagang inalagaan
ang mahiyaing mga buko
masikap na hinamon kami
araw-araw, at ang iyong tinig
hanggang ngayon sa diwa’y naririnig –
“Correct practice makes perfect!”
Higit pa sa mga tugmaan ng simuno at panaguri
Ang inyo pong mga aralin sa balarila, na tila gintong may-uri
Ay tinuruan ang mga batang puso, bata sa puso,
Ang mga malambot pang isip:
the malleable minds:
Bawat lalaki o bawat babae ay – “Every man or every woman is”
Pero
Lahat ng lalaki at lahat ng babae ay – “Men or women are”
Anuman – “regardless or irrespective”
Ng pinagmulan – “of beginnings”
Ay kailangang malaman:
1. May mga panuntunang dapat sundin.
          - at isinabuhay namin ang bawat sinabi mo,
          At hindi lang sa aming mga saknong at pangungusap
2. May mga taliwas o eksepsyon na dapat isa-alang-alang.
          - di-tuwirang tinuruan po ninyo kami,
          Kilalanin ang mga pagkakaiba-iba
          At ang mga hirap sa pag-aaral at pagsasalita ng Ingles
          Ay katulad lamang ng mga kahinaan ng mga tao
          At mga katangi-tanging pag-uugali ng aming mga kaibigan
3. Mabuting magpakadalubhasa sa balarila
          - Pero katapatan sa sarili at sa kapwa ang pinakadakila!

Kung kaya, ang mga aralin **** pinakamahalaga
higit pa sa maayos at pusturang pananamit at sapin sa paa
at mga ebanghelyo ng tamang paggamit ng mga salita, syntax,
at ibang hiyas lingguwistika
ay naghatid ng mabuting pagkamamamayan
at butil ng paano maging mabuting kaibigan
Ang mahusay ng pag-i-Ingles na aming natutunan
ay mga aral ng araw-araw na pamumuhay
Mga kayamanang walang katapat na perang kabayaran.
Translation into Filipino (Tagalog) of a poem I wrote last year entitled "Beyond Grammar [https://hellopoetry.com/poem/2958926/beyond-grammar/], in memory of our teacher in English Grammar, Ms. Araceli M. Katigbak, in The Mabini Academy, Lipa City (Batangas Province, Philippines).

— The End —