1.
Noong unang panahon, dumalaw ang isang diyosa
Sa bagong kapapanganak na ina
Na ang bagong silang na sanggol ay biniyayaan
Ng mga bertud na may kapangyarihan
(Once upon a time, a goddess visited
A mother who has just yielded
A newborn infant who was blessed
With amulets wherein powers are wielded)

2.
Ang ina ay nagsumamo sa diyosa
Na biyayaan ng mahabang buhay ang anak niya
(The mother to the goddess implored
For a long life to the child she labored)

3.
Hindi sumagot ang diyosa
Pero ikinwintas niya ang agimat sa bata
(The goddess did not answer
But a necklace to the child she did wear)

4.
Sa kwintas nakasabit ay tatlong bato
May taglay na kapangyarihan ang mga ito
(The stones are the necklace’s pendants
A power in them enchants)

5.
Ang isa ay nagbibigay-lakas, sa pangalawa ay bilis naman
At sa pangatlo’y proteksiyon sa kapahamakan
(The one grants strength, speed is by the second charm
By the third protection from harm)

6.
Ang nasabing sanggol si Biuag ang ngalan
Siya ay tubong Enrile, Cagayan
(The said baby is Biuag by name
Enrile, Cagayan is from where he came)

7.
Kaya niyang bunutin ang isang puno
Na kaydali para lang siyang nagdadamo
(He can uproot a tree
Just like weeding so easily)

8.
Kaya rin niyang lumangoy nang matulin
Maging mga buwaya’y ‘di siya kayang habulin
(He can swim so fast
Even crocodiles through him can’t get pass)

9.
Nahulog narin siya sa lugar na mataas
Subalit walang natamong anumang gasgas
(He even fell from a high place
But didn’t obtain any bruises)

10.
Dahil sa mga kapangyarihang ipinamalas niya
Mga tao’y dinayo siya at sinamba
(Because of powers by his showmanship
To him people came and worship)

11.
Sa kabila ng lahat, malungkot si Biuag
Dahil ‘di niya makuha ang napupusuang dilag
(Despite of all, Biuag is desolate
Because the dear maiden he can’t get)

12.
Ang nasabing babae sa Tuao ay katutubo
Hindi tanyag ang nilalang na ito
(That lady in Tuao is indigenous
This creature is not famous)

13.
Noon din ay may binatang katulad ni Biuag
Malakas, makapangyarihan, hindi duwag
(At the same time like Biuag was a man popular
Strong, powerful, not coward)

14.
Malana ang tawag sa kanya
Taga-Malaueg, Rizal ang magiting na binata
(Malana is he being called
From Malaueg, Rizal is this bachelor bold)

15.
Noong labing-walong taong gulang siya
Nilangoy niya ang ilog na maraming buwaya
(Eighteen years old when he was
Swam he the river with lots of crocodiles)

16.
Ito ay upang kumuha ng pagkain
Mula sa malayong lupain
(This is in order to get fodder
From a land that’s farther)

17.
Para sa mga nasalantang tao
Ng nagdaang bagyo
(For the people devastated
By a typhoon that thrusted)

18.
Nang makauwi si Malana
May nakita siyang isang pana
(When Malana returned home
Saw he a bow and arrow)

19.
At nang kanya itong ipukol sa hangin
Sa kanya ang bala’y bumalik din
(And when on air it was thrown
To him the arrow returned)

20.
‘Di naglaon kanyang nabatid
Na ang sandata’y may kapangyarihang hatid
(Soon it came to his awareness
That the weapon a power possesses)

21.
Siya rin ang iniirog ng dilag
Na kinahuhumalingan ni Biuag
(It is him also liked by the maiden
To who Biuag has fallen)

22.
At nang matuklasan ni Biuag na si Malana ang napupusuan
Hinamon niya ang karibal sa isang labanan
(And when Biuag learned that Malana is the beloved
To a fight his rival he challenged)

23.
Nagimbal ang buong bayan
Sa katakut-takot na labanan
(The whole nation felt horrible
Upon the terrifying battle)

24.
Higanteng buwaya ginamit ni Biuag
Babaeng gusto pinagsabihan siyang duwag
(Giant crocodile Biuag utilized
Coward is he said the lady he liked)

25.
Dahil doon, si Biuag ay napahiya
Sa huli, kanyang nilunod ang sarili niya.
(Because of that, Biuag was embarrassed
Drowned he himself at the very last).

-08/17-18/2013
(Dumarao)
*for Epic Day 2013

Ipanligo ang luha
Gawin basahan ang damit na
pamunas sa sugat na di gumagaling
Hulug bituin ba na matutupad ang mga hiling o bagay na tinatapon ng langit

Ano ang susundin
Naduhagi sa buhay
Nabubuwal sa kapalarang sinapit
Kagustuhan ng loob o ang ikakaunlad ng Maharlikang angkan
Sa basbas ng langit
Iniusal ang dasal

Sapat na ang saya nang masilayan si dessa
Walang dusa't unos na nanaig
Anyong Diyosa, diwata ang kawangis
Kinang ng perlas
Kagandahang nang -aakit

Marupok na ang silya
Habang ang damit ay tagpi-tagpi
Naluoy na ang labi
Mata'y nangamuti
Inilalarawan  na ang mukha sa salamin ng bukas

Natatangi man ito ang sa isip
Ang kabiguan ay tinitiis
Pa isa-isa man ang balahibo idinidikit
na para pumagaspas sa hangin
Makakalipad nang mataas
Bubulusok nang mabilis

Mayroon akong kwento,
Sana ay mabasa ninyo.
Tungkol sa isang bobo,
Na minahal ang matalino.


Makurba ang katawan ni Matalino.
Mapungay naman ang mata ni Bobo.
Kabaitan ang ipinapakita ni Bobo.
Kamalditahan naman ang kay Matalino.

Isang araw sa may parke, nagkita ang dalawa.
Bumili ng minatamis si Bobo at ibinigay kay Matalino.
Pero hindi ito tinanggap dahil si Bobo ay hindi tao.
Sa halip na mainis, si Bobo ay ngumiti sa kanya.


Iniiwasan siya ni Matalino pero ayaw ni Bobo.
Mistulang kabute ito't lulubog-lilitaw.
Gusto niyang mahalin siya ni Matalino.
Kahit masunog pa ang balat ni Haring Araw.


Lumipas pa ang ilang linggo, buwan at taon,
Sumuko na si Matalino kay Bobong makulit.
Binigyan ng pag-asa ang pagsisikap niya hanggang ngayon,
Dahil alam niyang wala itong hihilinging anumang kapalit.



Hindi naglaon at sila'y naging kasintahan.
Ipinagmalaki si Matalino, siya'y kinaiinggitan.
Abot na niya ang langit sa kanyang harapan,
Pagka't napasagot niya ang Diyosa ng Kagandahan.

1.
Noong unang panahon, may isang diyosa
Ang ngalan niya’y Alunsina, marikit na dalaga
Mula sa langit na pinagmulan niya
Siya’y pumanaog sa lupa
(Once upon a time, there was a divine woman
Her name was Alunsina, the Unmarried One
From heaven above where she had gone
The earth below she landed upon)

2.
Isang araw, habang namamasyal siya
Kanyang nasilayan bayang kahali-halina
(One day, while she was roaming
Saw her a town so captivating)

3.
Ang nasabing pook, may makisig na hari
Siya ang butihin at maginoong Datu Paubari
(On that place ruled a king so handsome
He was Datu Paubari, so gentle and awesome)

4.
Sa kabila ng mga pagsubok, sila’y nagsanib
Walang nakapigil sa kanilang pag-iisang dibdib
(Despite the setbacks, they still united
They were able to marry undaunted)

5.
Sila’y biniyayaan ng magigiting na anak –
Sina Labaw Donggon, Humadapnon at Dumalapdap
(They were given courageous sons –
Labaw Donggon, Humadapnon & Dumalapdap)

6.
Si Labaw Donggon na panganay, humarap sa pagsubok
Ng mangkukulam na si Sikay Padalogdog
(Labaw Donggon, the eldest, faced all challenges
Of Sikay Padalogdog, a sorceress)

7.
Makuha lamang ang sinisinta
Na si Angoy Ginbitinan, kaakit-akit na dalaga
(In order to win her beloved one
The charming maiden, Angoy Ginbitinan)

8.
Marami pang paghamon ang kanyang nalagpasan
Upang pag-ibig sa sinisinta’y kanyang mapatunayan
(Came all other odds which he kept on surpassing
In order to prove the love for his darling)

9.
Tulad nalang ni Abyang Durunuun
Ang naging pangalawang asawa niya sa paglaon
(Just like Abyang Durunuun
Who became his second wife soon)

10.
Sa pangatlong pagkakataong umibig si Labaw Donggon
Kailangan niyang harapin ang pinakamabigat na paghamon
(On the time Labaw Donggon fell in love with someone
He needed to face a trial – the hardest one)

11.
Iyon ay ang talunin ang hari ng karimlan
Walang iba kundi ang demonyong si Sinagnayan
(That was to defeat the King of the Underworld
No other than Sinagnayan the demon)

12.
Sa kasamaaang palad, si Labaw Donggon ang pinatumba
Binihag at pinahirapan; gayunpaman, hindi pinaslang ang bida
(Unfortunately, Labaw Donggon was the one defeated
Was made captive and tortured; nonetheless, he wasn’t killed)

13.
Ang masamang balita’y nakarating sa kapatid na si Humadapnon
At sa mga anak niyang sina Aso Mangga at Buyung Baranugon
(The bad news reached his brother Humadapnon
And also his sons, Aso Mangga and Buyung Baranugon)

14.
Ang kadugong tatlo
Kaagad na sumaklolo
(The three kinsmen instantly
Came to set him free)

15.
Si Humadapnon ay napagtagumpayan
Na pabagsakin si Sinagnayan
(Humadapnon succeeded
Sinagnayan he defeated)

16.
Samantalang sina Buyung Baranugon at Aso Mangga
Tinanggal sa pagkakagapos ang ama
(While Buyung Baranugon and Aso Mangga proceeded
To their enchained father whom they soon liberated)

17.
Nang si Sinagnayan ay nagapi na
Si Humadapnon ay may nakilalang marikit na dalaga
(After Sinagnayan had just fallen
Humadapnon met a lovely maiden)

18.
Siya ay si Nagmalitong Yawa
Kay Humadapnon naging asawa
(Nagmalitong Yawa was her
To Humadapnon she became partner)

19.
Si Humadapnon ay may pangalawa ring kinagiliwan
Siya ay si Burigadang Bulawan
(Humadapnon also had a second one
She was Burigadang Bulawan)

20.
Samantalang si Dumalapdap, kinalaban ang halimaw
Na si Uyutang, sa apoy tumatampisaw
(While Dumalapdap fought a monster
That was Uyutang who splashes on fire)

21.
Kanya ring dinaluhong ang basang halimaw
Na si Balanakon sa tubig nakasawsaw
(He also struggled against a wet monster
That was Balanakon who soaked in water)

22.
Nang ang dalawang halimaw nagapi sa kahuli-hulihan
Napaibig ni Dumalapdap si Mahuyuk-huyukan
(In the end, when the two monsters were killed
Dumalapdap and Mahuyuk-huyukan then married)

23.
At sa pinakakahuli-hulihan,
Ang tatlong magkakapatid ay masayang nagkabalikan.
(And in the very end,
The three brothers happily met one another again.)

-03/11/2012
(Dumarao)
*for Lit. Day 2012

Patuloy paring umaasa,
Dahil sa mga kilos mo na paasa,
Mga kilos na nagbibigay pag-asa,
Sa puso kong parang tasa.

Bakit mo ba pinagkakait?
Ang pag-ibig na kaakit-akit,
Ang pag-ibig na langit,
Ngunit naging mapait.

Bakit sayo pa tumibok ang puso?
Puso'y sa huli'y naging piraso,
Akala ko'y pag-ibig mo'y paraiso,
Ngunit ito'y pala'y abuso.

Masakit umasa,
Sa taong parang diyosa,
Ngunit paasa,
Ang pag-ibig ay puno ng sorpresa.

Sa kubo na giba-giba ay nagbuntong-hininga
Nakatigil ang tanaw sa museo ng damdamin
Sinasaliwan ang kaganapan
Umuugnay ang mga pangyayari

Mabini dumaan sa bangkete
Dali-dali na binigyan ng upuan
Lahing kayumanggi ay di-palatandaan
Tanyag sa bansag na "Pamilya ng Perlas ng Silangan"

Isalin ang buhay sa ibang anyo ngunit di ang nararamdaman
Diyosa ng kagandahan ang kahawig ng minamahal
Maigsi ang oras ng pag-ibig
Natutuliro nang walang hanggan

Nang una malapitan, pisngi ay naging krimson
Naasiwa tumingin sa mga mata
Kailan nagsimula ang pag-ibig?
Nais sana ito'y sambitlain

Gaya ng mayuming baro't saya,
Ang alindog ay mahirap iwasan
Hinibo ang isip pati kaluluwa
Nang wala na sasagip sa pagkaalipin ng kanyang kamunduhan