“It's being here now that's important. There's no past and there's no future. Time is a very misleading thing. All there is ever, is the now. We can gain experience from the past, but we can't relive it; and we can hope for the future, but we don't know if there is one.”

― George Harrison

Ang kamusmusan daw ang pundasyon kung gusto mo’ng magkaroon ng matibay na kinabukasan. Dahil ang isipan daw ng isang paslit ay tulad sa Tabula Rasa (blank slate) na magandang sulatan ‘pagkat tiyak ang kalinisan. Nasa labi ng isang musmos ang katotohanan at nakikita nang kanyang mga mata ang malinaw na mga kaganapan at naririnig n’ya ang bawat katagang binibigkas dalisay man ito o masama nang walang halong alinlangan.

Subalit may mga paslit na hindi na makikita ang kanilang kinabukasan dahil maagang nawawala ang kanilang buhay. May mga paslit na sa muarang edad ay marami ng lamat ‘pagkat dangal nila’y hinapak ng mga hinayupak. Mga inosenteng paslit na dahil sa maling pagkonsenti nang mga hangal na magulang ay naging mga pasaway at salot sa lipunan. Naging sinungaling ang kanilang mga murang labi kaya’t natutong magtahi ng mga k’wentong mali. Naging mapurol at mabalasik na tulad sa isang asong ulol.

Nagsisiksikan sila sa mga madidilim na eskinita habang sumisinghot ng solvent at lumalaklak ng syrup. Nagumon sa bisyo at kalaswahan, binaon sila ng sistema. Naging mga dilingkwenti at walang kwenta. Nasayang na buhay, nasayang na panahon. Ang iba ay bigla na lang tumutumba kapag tinamaan ng bala o di kaya ay nahagip ng saksak sa tagiliran. Mga makabagong desaparecidos na bigla na lang naglalaho sa dilim ng gabi.

Hindi ko na mabilang ang mga eksena sa telibisyon na tulad nito: binatilyo nawawala, dinukot daw nang mga di-kilalang lalake makalipas ang ilang araw natagpuan na patay. Binaril, tinadtad ng saksak. Riot sa kanto mga kabataan nagsagupaan. Nagpaluan, nagsaksakan at may nagpaputok pa ng baril – patay bumulagta na lang bigla. Sabi ni Rizal ang kabataan ang pag-asa ng bayan; hindi mali ka Pepe, ang kabataan ay hindi pagasa ng bayan kundi sila na ang panlaban sa mga sagupaan. May mga pick-up girls na nahuli sa kalye, ilan taon daw ito? Disisyete anyos lang, putang-ina naman hija kabata-bata mo pa bakit naging pakantot kana? Grabe! May gatas ka pa sa labi puro kantutan na ang alam mo bwesit kang bata ka.

Mga kabataan na pag-asa sana ng inang bayan bakit kayo nagkaganyan? Hindi n’yo ba naiisip ang iyong magiging kinabukasan? Bakit kayo nagpapatangay sa mga tuksuhan at mga walang kwentang huntahan? Meron pa kayong mapupuntahan, ang kabiguan ay hindi isang hangganan. Umahon kayo sa pagkakalugmok habang meron pang paraan. H’wag n’yo sanang sayangin ang inyong buhay.

De Francia partió la niña,   de Francia la bien guarnida,
íbase para París,   do padre y madre tenía.
Errado lleva el camino,   errada lleva la guía,
arrimárase a un roble   por esperar compañía.
Vio venir un caballero   que a París lleva la guía.
La niña, desque lo vido,   de esta suerte le decía:
-Si te place, caballero,   llévesme en tu compañía.
-Pláceme, dijo, señora,   pláceme, dijo, mi vida.
Apeóse del caballo   por hacerle cortesía;
puso la niña en las ancas   y él subiérase en la silla.
En el medio del camino   de amores la requería.
La niña, desque lo oyera,   díjole con osadía:
-Tate, tate, caballero,   no hagáis tal villanía,
hija soy de un malato   y de una malatía,
el hombre que a mi llegase   malato se tornaría.
El caballero, con temor,   palabra no respondía.
A la entrada de París   la niña se sonreía.
-¿De qué vos reís, señora?   ¿De qué vos reís, mi vida?
-Ríome del caballero   y de su gran cobardía:
¡tener la niña en el campo   y catarle cortesía!Caballero, con vergüenza,   estas palabras decía:
-Vuelta, vuelta, mi señora,   que una cosa se me olvida.
La niña, como discreta,   dijo: -Yo no volvería,
ni persona, aunque volviese,   en mi cuerpo tocaría:
hija soy del rey de Francia   y la reina Constantina,
el hombre que a mí llegase   muy caro le costaría.