Sa paglipas ng panahon at makabagong sibilisasyon, maituturing pa bang wikang pambansa ang wika natin ngayon?
      Ito ang malaking katanungan na naglalaro sa aking isipan. Tila binabagabag ang aking isipan sa aking mga nasisilayan. Kaguluhan, Hindi pagkakaunawaan at sari-saring hindi magagandang salita ang naglalaro sa nakararami. Bakit? Bakit patuloy pa rin tayo sa masamang gawain na ito?
      Ngunit ang wika ay walang ibang hinahangad kundi kapayapaan, pagkakaisa at pagkakaunawaan dahil ang wika nation ay tunay na daang matuwid. Dahil ang wikang matuwid ay iisa lang ang layunin, ang bigyan ng tuwird at masaganang buhay ang bawat mamamayan.
      Balikan natin ang malaking katanungan, wika pa bang maituturing ang wikang pambansa ngayon?
      Tama! Wika pa ngang maituturing ang wika natin ngayon sapagkat ito ang nagbubuklod sa pusong wasak, pamilyang watak-watak at Pilipinong away at gulo ang dulot sa mundo.
      Ang wika ay matuwid tulad ng pag-ibig. Siya ang nagbibigay buhay sa mga Pilipinong katulad ko.

Ang hindi magmahal sa sariling wika
Ay higit sa hayop at malansang isda
Ayon sa isang taludtod na isinulat ng ating pambansang bayaning si Gat. Jose Rizal

Sa Luzon, Visayas at sa Mindanao
Wikang Filipino ang katutubong wika ko
Iba-iba man ang mga dayalekto
May ilakano, waray, bikolano at tausug
Wikang Filipino ang siyang gamit ko

Ngunit tila ba nalilimutan na ng mga milenyal
Na ang ating wika'y nararapat na pagyabungin
At bigyang halaga sa pakikipagtalastasan
Hindi ang hayaan at tuluyang iwaglit

Sa sulating pormal nga at mga sanaysay
Hindi nababanaag kung ano ang nais ipahiwatig
Kulang na nga sa mga titik
Mali pa ang baybay
Akala nila sila'y tila mahusay na

Sa mundo natin ngayon
Na makabago at teknolohiya
Tila ang Wikang Filipino'y naisasawalang bahala na
Na dapat sana'y isinasaulo't binibigyang halaga
Upang Wikang katutubo'y maipakilala sa madla

Susugod na sa bilang ng tatlo
Isa… Dalawa… Tatlo…
Sugod

Ang giyera ay nagsimula
Ilabas na ang mga baril at sandata
Ilabas na ang mga kanyon at bomba
Ang mga tauhan at ang mga preda

Magsisimula na ang giyera

GIYERA
Na tungkol sa pagbabalik wikang filipino
Na minsan nang ipinagmalaki ng ating bansa
At ngayon ay ikinahihiya at itinatago na lamang
Na minsan nang ipinagmaybang at itinangkilik
At ngayon ay naiwan lang at tinangay na
Ninakaw ng mga dayuhan

Nang ito ay mawala ay bigla mo na lamang pinalitan
Humanap ng iba sa paligid
At sa katiyakan ay nakahanap ka nga

Nahanap mo ang ingles
Kaya’t ikaw ay humanap ng sabon na magpapaputi
Kinuskos ng kinuskos ng matagal ngunit di gumana
Kumuha ng puting pampintura
Kinulayan ang sarili
Hindi lang ang kulay ng buhok ang nagiging artipisyal
Pati na rin ang kulay ng sariling balat

Ngunit sa isang iglap ay ikaw ay nagsawa na
Sa mumunting kulay na lagi nang nakikita
Naisipan **** maglibot pa
At lumibot ka pa

Nahanap mo ang koreano na nagsasabi ng
“Hart Hart Saranghaeyo oppa”
Kaya’t ikaw ay kumuha ng papel
At nag-aral ng wikang banyaga
Ngayon ay napakanta ka na rin ng kantahin
Na kahit ikaw ay hindi makaintidi
Pero kinakanta mo dahil nakakatuwa
Hindi ba?

Hindi nagtagal ay nagsawa ka
Sa mga kantahang hindi mo rin maintindihan
Kaya’t naglakbay ka pa
Naglakbay ka hanggang sa wala
Naglakbay ka hanggang sa ang araw ay dumilim at unti-unting pinalitan ng tala

Napagod ka

Napagod ka sa kahahanap ng bagay na hindi naman mapapasaiyo
Nakahanap ka nga pero hindi naman ito sa dugo mo ay itinatanggap
Nabigyan ka ng sagot na ang hinahanap mo ay
Nasa’yo na mismo
Hindi mo na kailangan humanap ng iba pa
Dahil ang wikang hinahanap mo ay nakabihag lamang

Ibinihag ito ng mga espanyol sa dulo ng puso mo
Para mapigilan ang pagbabago
Pagbabago na makakasira ng kaisipang kolonyal na nagsasabing
Ako ang piliin mo dahil dayuhan ako
Itinatatak sa isip mo

Laging magiging sosyal ang banyaga
Laging magiging bulok ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang banyaga
Laging magiging bulok ang sariling wika

Nagtataka na ako sa iyo
Ang sarili **** wika ay nakabaon lamang sa puso **** nakakandado
Nasayo naman ang susi pero pilit **** isinasarado

Ano

nga ba ang pumipigil sa’yo

Handa na ako
Sa aking pagsuko

Pagsuko
Hindi dahil natalo ako
Pero dahil idinedeklara ko na ang aking pagkapanalo
Isusuko ko na ang mga sandata
Isusuko ko na ang giyera

Inaanyayaan kita
Sabay sabay tayo
Magkahawak ang kamay at hindi kakailanganing bumitaw at maghiwalay
Sama-samang baguhin ang mundo gamit ang sariling wika

Buksan ang nakakandadong puso
At doon ay makikita mo ang sedula

Hawak ko na ang sedula

Hawak ko na ang sedula
Ng pagkabilanggo ng wikang filipino
Handa na akong palayain ito at gamitin para sa pagbabago
Ang dating linya ay magbabago

Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika
Laging magiging sosyal ang sariling wika

Susuko na sa bilang ng tatlo
Isa. Dalawa. Tatlo.
Suko

Tapos na ang giyera

Sa kulay-kape **** mga mata,
nakita niya ang kanyang halaga.
Ang iyong ngiti ang silbing niyang liwanag,
nagbigay sa diwa niya ng tatag.
Yakap mo'y kanyang tahanan,
siyang nagbibigay ng gaan.
Hindi man mabigkas ng bibig ang salita,
siya'y kuntento na sa iyong gawa.
Ika'y isang wikang walang tinig,
ngunit sa kanya'y isang magandang himig.

*-Steph Dionisio, September 09, 2015

Wika ko ay siya ring wika mo
Tayo ay mga kapwa katutubo,
Pilipino ang ating sinisimbolo
Ano man ang ating kulay at anyo.

Wika ay pagkakaisa ng bawat isa
Pinagbuklod-buklod ang puso’t diwa,
Bukambibig ng maraming dila
Sa pagkakaintindihan siya’y itinakda.

Wika natin ay dapat na mahalin
Hindi natin dapat alipustahin,
Ito ay karapat-dapat na galangin
Ating ipagmalaki at ating tangkilikin.

Wika ay siyang sagisag ng ating bansa
Na binuo ng mga  mamamayang bihasa,
Dilang bihasa sa paggamit ng wika
At mahilig sa mabulaklaking salita.

Wika ko ay siya ring wika mo
Bumubuhay sa ating pagka Pilipino,
Pinapatatag ang ating hukbo
‘Yan ang tibay ng Filipino!

Nagsimulang mangarap ang karamihan
Ngunit bigo ang iilan
marami ang naghangad ng pagpapala
ngunit ang iba ay halos walang napala

ang sabi "Ilabas mo ang nararamdaman mo!"
pero ang pagkakaintdi nila "Sige lang tago mo!"
natakpan ng pagkatakot ang tainga ng bawat Pilipino
binulag ng maling galaw ang lahat ng papanaw ng tao.

Ika ni Gat Jose Rizal, "mahalin ang sariling wika"
ngunit panay ibang lenguwahe ang gusto ng iba.
Simpleng paalala, nais ng karamihan ang pagkakaisa
pero sa sariling pagtangkilik ng atin, ayaw rin ng iba.

"Lipstick na pula", "Damit na may hati sa gitna"
"kantang di maintindihan ng bata", at mas masakit sa pandinig
ang tanong na ngayon ng mga bata, "Ano po ang ABAKADA?"
at ang nakakainis, ang pinagtanungan hilig rin ang wikang banyaga.

Pader ng pagiging malaya? Oo, may kalayaan ang bawat isa kung ano ang pipiliin nila, pero tandaan na sa bawat kilos at galaw,
mayroon itong kapalit pagdating ng araw.

Pader ng pagiging malaya? Oo, may nais ang lahat, may pangarap ang lahat pero isaisip di lamang sariling kagustuhan,
Maaaring makuha ang tagumpay pero maaari ring mayroong ibang taong madamay.

Pilipino ka, panindigan mo ang nais ng lahat ng kapwa mo.
di mo piniling maging Pilipino, pero ito ang biyayang binigay sayo
kung ang isda nahuhuli sa bungaga
ang bawat tao nahuhuli naman sa bawat salita.

Pader ng pagiging malaya, ilista mo rito lahat ng gusto mo, lahat ng ninanais mo, at lahat ng pangarap mo.
Pader ng pagiging malaya, di man ito ang huhusga ng kung anong pagkatao mo pero makakatulong to.

Pader ng pagiging malaya, sabihin mo lahat ng nilalaman ng puso mo
Pader ng pagiging malaya, ilantad mo dito ang ginagawa mo
Pangako bilang pilipino mababago dito ang pananaw mo.
at Pangako bilang Pilipino, ingatan mo rin lahat ng malalaman mo.

Pader ng pagiging malaya.

FreedomWall ika-nga.
Hayaan **** itong Pader ng pagiging malaya ang maging sandigan mo at gabay patungong pagkakaisa.

Kapagka ang baya’y sadyang umiibig
Sa langit salitang kaloob ng langit
Sanlang kalayaan nasa ring masapi

Katulad ng ibong nasa himpapawid
Pagka’t ang salita’y isang kahatulan
Sa bayan, sa nayo't mga kaharian


At ang isang tao’y katulad, kabagay
Ng alin mang likha noong kalayaan.
Ang hindi magmahal sa kanyang salita
Mahigit sa hayop at malansang isda

Kaya ang marapat pagyamanin kusa
Na tulad sa inang tunay na nagpala
Ang wikang Tagalog tulad din sa Latin,


Sa Ingles, Kastila, at salitang anghel,
Sapagkat ang Poong maalam tumingin
Ang siyang naggagawad, nagbibigay sa atin.
Ang salita nati’y tulad din sa iba


Na may alfabeto at sariling letra,
Na kaya nawala’y dinatnan ng sigwa
Ang lunday sa lawa noong dakong una.

Mahal kita

Di ko maintindihan
Ako ay lagi **** iniiwasan
Simula lang noong inamin
ang pag-ibig na matagal ko sa iyo nilihim

Bigay kong mga rosas sa akin ay ibinalik
pati ang puso ko na aking inihati
Nang hindi na sumugpong ang isang piraso
Nalaman ko na kay sakit pala mabigo

Tatlong beses nanalamin
Hinanap ang sariling kapintasan
Buo kong kalooban ay naranasan
na madurog nang lubusan

Ngayon nagmukmok sa loob ng madilim na kwarto
Liwanag ng buwan ay tumungo sa silid
at nakapagsulat ako gamit ang hinanakit

Mahal, ang una kong salita na  magdudugtong ng aking pagsinta
Kita, ang kasunod para malaman mo na ang saklaw ng aking mundo ay tayo lang dalawa

Di magtatatapos sa tuldok ang mga huling taludtod
at ang ningning ng estrelya
ay susundo sa wikang pampag-ibig
na puno ng mga ninanais

Nais kong tanggapin mo ang aking pag-irog
at malaman mo na sa iyo lang ito nakalaan
Ikaw ang pinipintuho ng mga ulap at sa ibaba ako'y makikipagsapalaran

Nais kong kipkipin mo ang mga rosas
na minsan nahiya
Dalawang puso natin na sabik
Nais ko rin basbasan ito ng langit

Gusto ko tumaglay ng katangian na sa iyong mga mata ay kagigiliwan
Di man matipuno, may galaw sana akong magalang

Nais ko sa isang kubo tayo ay mamituin
Sa labas ng bintana, sabay natin ipanalangin
na ang pag-iibigan ay pagpalain

Tulad ng pananalamin ng mga letra
gayun din ang pangyayari sa unang apat na saknong ay kabaliktaran ng aking mga kagustuhan
At ang huling mga salita
Ang Hiling sa Pasko na tula ko'y pakinggan

akin, sa atin, sa kanya, wika ng bansa
ikaw, ako, ikaw, siya, gamit natin kung saan man mag *****
ilokano, bisaya, cebuano
ilonggo, bicolano, maski tagalog oh.

Gamit sa pang araw-araw na gawain
nag-imbento ng sariling salitain
ngunit hindi mag babago ang aking pag-tingin
ikaw pa rin ang wikang mamahalin

Pangako na ibibigay sayo ang mundo,
ibibigay ang lahat sa’yo kahit mula sa kabilang dulo.
wikang ipinag tanggol ng mga pilipino
hindi ko papabayaan maski kalimutan ka ng buong hukbo

Wikang ginagamit ng lahat
tagalog, mahal at tapat
sa dinami-daming wikang nagkalat
tagalog, ang wikang para sa ating lahat

Isang republika na gawa sa pangarap,
Pangarap na walang kasing sarap,
Pangulo na karapatdapat sana'y mahanap,
Upang pangangarap ay makita kahit isang sulyap.

Pero pano natin ito magagawa kung tayo'y nakakulong,
Ang nakaraan na kinulong tayo sa isang selyadong kabaong,
Na hanngang ngayo'y tayo'y nakalibing,
Dahil produktong banyaga'y ating laging hinihiling,

May pag-asa pa ba tayong lumaya?
May pag-asa pa ba tayong umiwas sa hiya?
Kung lagi tayong kumokopya,
Kailan pa ba tayo tunay na liligaya?

Tama nga ang sinabi ni heneral Luna na "hindi natin kalaban ang amerikano o ang espanyol dahil ang tunay nating kalaban ay sarili natin",
Paano tayo tatayo sa sarili nating paa kung tayo'y nagpapaalipin,
Ang sugat ng kolonisayon ay ating gamutin,
Wag hayaang tayo'y lamunin.

Produktong pilipino'y mahalin,
Hindi ang produkto ng banyaga ang tangkilikin,
Sariling wika ang aralin,
Hindi ang wikang tayo'y paiiyakin.

Pero ang mga hiling ko'y napakahirap makamit,
Dahil tayo'y isa paring yagit,
At nagpapagamit,
At masasabi kung tayong mga pilipino ay punit.

112715 #4:25PM

“Banaag ko ang Wikang tugon;
O Giliw na siyang inaapuhap,
Sayo ang bituing salin sa tatsulok
Sayo ang kambal ng Langit at Dugo.”

Mala-unos ang bungang may diin.
Salawal ng kataga’t tugma’y banderitas na puti,
Doon nabuo ang Kasaysayang hindi makasarili.

May iilang Juang Hudas,
Bumalasubas sa Bayang itinakwil
Kaya’t suwail ang makabagong talinhaga –
May lalim sa pag-unawa
Bagkus ang isip ay libingan ng mga diktador
Na siyang puspos sa paghihikahos.

“Paumanhin, Giliw
*Pagkat ang puso’y may gitgit.”

Pang Akademiko o Hindi, ang asignaturang Filipino
Para ito sa kahit kanino
Mapagawa ka man ng bionote,
O kahit anino pa to

Pero sa gamit ng kaalaman at husay,
At sa tamang paggamit neto,
Ito'y magiging hubog sa bansa natin
Ang wikang Filipino, ang wikang dapat angkinin.

Mapa-likhang awit man ito,
Ito'y may sining, gamit sa likhang-pagiisip
Ako'y estudyante na Filipino,
Para sa ipagmalaki ang hubog neto

Gamit ang tamang etika,
Sa pagsulat para umabot sa tala,
Ito'y magiging tamang paraan,
Sa pag-unlad ng nakalaan

Matapos ang bawat kanta ng aming pwedeng kantahin
Dasal na alay para sa mga taong may ilaw na bilog sakanilang ulo

Hihinga ako ng malalim
Ngunit di maaalis ng aking paghinga ang kaba at takot sa aking dibdib

Tubig at bolpen lang laman ng aking bag
Sa pagdarasal
Alam kong hindi sapat ito para ako’y manatili sa aking kinalalagyan

At tulad ng aking dalangin
Naghihintay ang aking ina sa ibaba
Sa kanyang puso at mata
Dama ko ang kanyang pagmamakaawa


                                  “Bigyan niyo po kami ng awa”


                                              “Maawa po kayo”


Rosaryo, rosaryo, rosaryo, rosaryo, rosaryo
Rosaryo sa Huwebes
Rosaryo na aming kailangan sabihin sa wikang ingles


Siguro sa aking pagdarasal ng rosaryo ng malakas
Ay maawa sila saamin
Masakit man ang tuhod sa pagluhod
Hindi pa rin nito maalis ang takot at kaba sa aking puso


                     “Alam ko pong hindi sapat ang aming dala”


Ang Ikalimang Misteryo ng aking pagmamakaawa


                            “Pero sigurado po na ako’y may alam”


Naghihintay ang aking ina sa ibaba
Nananalangin na sana’y hindi niya ako isama sa kanyang pag-uwi

Matapos man ang mga Misteryo ng Rosaryo
Alam kong hindi pa tapos ang aking kalbaryo
Dahil ilang minuto na lang alam kong tatawagin na aking pangalan


                                               “Maawa po kayo”

                                                         ­    .
                                                             .
                                                             .
                                                             .
                                                             .
                                                             .


Hindi maaalis ng lamig ang pagpawis ng aking mga kamay ng buksan ko ang pinto
At sa ibaba, nakita ko agad ang aking ina

Itinaas ko ang aking kamay
Sabay ng kanyang pagngiti

Ako’y mananatili
Hindi na niya kailangang mag-alala
Magsisimula na ang aming pagsusulit
At kailangan kong pumasok na




© 2019 B.L.
All Rights Reserved.

Marahil walang isang salita
ang makakapag-bigay linaw
Sa kadilimang taglay ng tuwina,
sa aking labi, tila nawawala ang ilaw

Mga mata'y malayo ang tanaw
ngunit hindi nito saklaw ang pagitan
Higit na malawak at binabalot ng panglaw,
sa paggising ay salat sa iyong galaw

At oo, tila nagkakaiba ang wika
na kilala ng ating mga dila,
kaya't iaalay na lamang ang buwan at araw
sa'yo, aking mahal, pati na rin aking diwa

Mula sa sulok ng aking silid
at sa isip na puspos ng suliranin,
isinusulat itong munting tula
sa buwan ng aking wikang kilala

Mga kamay ko'y ipinagdiriwang
na mayroong ikaw at ikaw ay akin,
ipinagbubunyi ang buwan ng ikaw
puso'y tatangis hangga't ika'y makapiling

Sabi mo, walang magbabago
Pero ngayon, halos hindi na kita makilala
Hindi mo lang ako basta isinabay sa iba
Ipinagpalit mo pa ako
Hanggang sa tuluyan mo na akong kinalimutan

Sabi mo, walang magbabago
Pero ngayon, ibang-iba ka na
Minsan, tinatanong ko ang sarili ko
Katulad ng pagtanong ni Liza Soberano kay Enrique Gil
“Pangit ba ako?”
“Kapalit-palit ba ako?”
“Am I not enough?”

Dati, halos walang makapaghiwalay sa ating dalawa
Ang sabi mo pa, “Ikaw lang at wala nang iba pa”
Ako mismo ang naging kaagapay mo sa pagkilala mo sa kanila
Pero bakit ako mismo ngayon ang nawalan ng halaga?
Bakit ako mismo ngayon ang hindi mo na binibigyang pansin?
Nagpaka-layo-layo ka’t ibinaon ako sa limot
Ibinaon mo ako sa kahapon
Kung saan kasama ko ang mga iba mo pang itinapon

Pero tama na
Tama na ang pagiging Liza Soberano
Hindi na kita kukulitin at magtatanong ng isang milyong bakit
Hindi rin ako magiging si Piolo Pascual
Na hihingi ng explanation at acceptable reason
At lalong hindi rin ako magiging si Bea Alonzo
Na hihilingin na “sana ako na lang ulit”

Dahil tanggap ko na
Hindi ko na hihingin pang ako lang ang piliin mo
Magpaparaya ako’t papayag na isabay mo sa iba
Isa lang ang hihilingin ko
Na sana ‘wag mo akong tuluyang kalimutan
Na sana ‘wag mo hayaang tuluyan akong mawala sa buhay mo
Dahil gaano man kahabang panahon ang lumipas
At gaano man karami ang nagbago sa pagitan nating dalawa

Ako pa rin ang tunay na laging andito para sa’yo
Ako pa rin ang Wikang Filipino na kahit nagbago man, ay nandito pa rin at nananatili para sa’yo

Isantabi muna ang takot sa dilim. Isantabi muna ang nasaktang puso . kalimutan muna ang mga mapapait na nakaraan at  tayo ay magkaisa para bigyan pansin ang wikang Pilipino na unti unting nalulunod dahil sa impluwensya ng mga banyaga. nakakalungkot isipin na hindi na pinapansin ang sariling wika nakontento na tayo sa kaalaman tungkol sa wika . nakakalimutan na ang kahalagahan at kaimportansya neto sa bansa. Nasaan na kayo?

Sa sariling sikap nagtapos ng abugasya
Naging pangulong senador mula pagkapsikal
Tinaguriang Ama ng Wikang Pambansa
Sa sariling wika itinuro pagmamahal.

-12/17/2014
(Dumarao)
*Pinuno Namin sa Panahong Tanso Collection

"Matamis na lunggati
sa bumubusilak na bukang-liwayway
Nasnaw sa bibig at dila
ang pita sa lilim ng Pinya"

Lunggati't bukang-liwayway sa wikang Ingles ay isalin
Kapag naisalin na ang lunggati ay dagdagan ng "e"
Gawing "e" ang letrang "i" sa salita sa dulo ng huling dalawang taludtod
Palitan ng "ñ" ang baybay ng katapusan na salita na kasintunog
Doon lamang malalaman ang buong pangalan ng irog

Ngayon isulat kung ano ang ibinuo...