Karapatang Ari 2016
WMSU MABUHAY ESU
DONWARD CAÑETE GOMEZ BUGHAW


Kung isa-isahin ang nangakaraan
Simula no'ng ika'y aking niligawan
Hanggang sa dumating ating hiwalayan,
Maikuk'wento ko ng walang alangan.

Unang kita palang, napaibig ako
Sa isang babae at Nimfang tulad mo;
Puso ko'y nahulog ng di napagtanto,
Siguro'y pakana ito ni Kupido.

Iyong itinanong, "Ikaw ba si Donward?"
Ako'y napatigil nang dahil sa gulat
Ako ay lumingo't ikaw ay hinarap,
Aking itinugon isang tango't kindat.

Nang ako'y lumabas na sa isang silid
Hindi ko mawari't ikaw ay nawaglit;
Ako ay nalumbay sa nasahing pilit
Ano't ang tadhana ay nagmamalupit.

Gusto ko pa namang ika'y makilala
Paanong nangyari't agad kang nawala,
Hindi tuloy kita natanong o sinta
Sa iyong pangalan na pang-engkantada.

Aking inusisa ang aking sarili:
"May pag-asa pa bang makita kang muli?
May tadhana kayang magtatagpo uli
Sa ating dalawa kahit na sandali?"

Hanggang isang araw, nang aking makita
Iyong kaibigang naglakad mag-isa
Agad kong tinanong kung ika'y nagsimba
Marahan n'yang sagot nasa tuluyan ka.

Pagkatapos niyon tinanong ko na s'ya
Sa iyong pangalan na may pagkad'yosa
Agaran niyang sagot, "Devina Mindaña,
Ang buong pangalan ng aking kasama.

Nagpatuloy kami sa pagkuk'wentuhan
Habang naglalakad sa tabi ng daan
Hanggang sa dumating ang aming usapan
Sa punto na ako ay kanyang mabuk'han.

Diretsahang tanong ay 'may gusto ka ba,
Sa kaibigan kong nanuot sa ganda?'
Sagot ko'y mistula isang tugong parsa,
Naging dahilan ko'y, 'Naku, wala! Wala!'

Imbis na makuha, siya ay natawa
At nang tanungin ko'y naging sagot niya:
"Subukan mo nalang ang ligawan siya
At baka maantig, batong puso niya.

Ni minsan ay hindi siya nagkaroon
ng isang siyota, pagkat umaambon
ang pangarap niyang gustong maisulong
ang makapagtapos at ang makaahon."

Pagkasabi niyon, ako ay nangusap:
"Diyata't parehas kami ng pangarap,
Kapwa puso namin ay nangangagliyab
Sa iisang nais na para sa bukas."

Nagpatuloy kami sa aming usapan
Hanggang sa tuluyang siya'y namaalam.
"Ako'y ikumusta sa 'yong kaibigan,"
Wika ko nang siya'y tumawid sa daan.

Nagpatuloy ako sa aking paglakad
Hanggang sa marating ang nagliliwanag
nating pamantasang nagtatahang huwad
ng dunong at puring nanahanang likas.

Nagdaan ang gabi't umaga na naman
Pagsulat ng tula'y aking sinimulan,
Yaong tulang handog sayo kamahalan
Nitong si Balagtas, Donward ang pangalan.

Ang iyong pangalan ang naiititik
Niyong aking plumang espadang matulis;
Ang tinta ay dugong may hinalong pawis
Nitong aking huli't wagas na pag-ibig.

Ngunit sa kabila, niyong aking katha
Aking nalimutan ang lahat ng bigla
Maging pangalan mo, sintang minumutya
Kung kaya't nagtanong uli ang makata.

"Siya ang babaeng aking naibigan,"
Pagkukuwento ko kay Jesang huwaran
Nang ika'y nakitang naglakad sa daan
Kasama ang dal'wa mo pang kaibigan.

At nang naguluha'y aking itinuro,
Pagkatapos niyo'y siyang aking sugo;
Si Jesang huwaran ay parang kabayo,
Ika'y sinalubong ng lakarang-takbo.

Agad kang tinanong sa iyong pangalan
Katulad ng aking naging kautusan.
Nang ika'y tawagin -- o kay saklap naman
Di mo man lang ako nagawang balingan.

Nang aking tanungin si Jesang huwaran,
Nang siya'y nagbalik sa pinanggalingan,
Kung ano ang iyong tunay na pangalan:
"Devina Mindaña," kanyang kasagutan.

Hindi lumalao't hindi nakayanan
Ng puso kong ito, ang manahimik lang;
Kaya't nagsimulang ikaw ay sabayan,
Kahit hindi pa man kilalang lubusan.

Ewan ko kung bakit ako'y tinarayan,
Gusto kong magtanong, pero di na lamang;
Sa sungit mo kasi'y baka lang talikdan
At bago aalis ay iyong duraan.

Subalit, lumipas ilang linggo't buwan
Tayo'y nagkasundo't nagkausap minsan;
Insidenteng iyo'y di ko malimutan,
Malamyos **** tinig, aking napakinggan.

Nang ako'y tanungin sa aking pangalan,
Sa telepono ko'y sagot ay Superman;
At nang mukhang galit, agad sinabihang,
"Huwag kang magalit, ika'y biniro lang."

Agad kong sinabi ang aking pangalan
Baka tuloy ako'y iyong mabulyawan:
"Si Donward po ito," sabi kong marahan,
Pagpapakilala sa 'king katauhan.

Patuloy ang takbo ng ating kuwento,
Ang lahat ng iyo'y aking naging sulo,
Sa papasukin kong isang labirinto;
Sa isang kastilyong nasa iyong puso.

Hanggang isang gabi, mayroong sayawan,
Napuno ng tao ang gitnang bulwagan;
Ang aking sarili'y hindi napigilan
Na ika'y hanapi't maisayaw man lang.

Ngunit ng matunto'y hindi nakaasta,
Ang aking nasahin ay naglahong bigla;
Imbis na lapita't dalhin ka sa gitna,
Ay hindi na lama't ako'y nababakla.

Aking aaminin ang kadahilanan,
Takot na talaga ang pusong iniwan
Na baka lang uli't ito ay masaktan
Tulad ng sa aking naging kasaysayan.

Kaya't hindi ako nagpadalos-dalos
At baka pa tuloy yaon ay mapaltos;
Ang mabulilyaso'y mahirap na unos
Nitong aking pusong may panimding lubos.

Akin pang naitanong sa isang pinsan mo
K'wento ng pag-ibig na tungkol sa iyo
At kung maaaring ikaw ay masuyo,
Naging tugon niya'y: 'Ewan ko! Ewan ko!'

"Huwag ikagalit kung ika'y tanungin,"
Sabi ng pinsan **** maalam tumingin
Di sa kanyang mata na nakakatingin,
(Kung hindi'y sa kanyang talas na loobin).

Aking naging tugon doon sa kausap,
Yaong binibining aking nakaharap:
"Hindi magagalit itong nakatapat
Hangga't ang puso ko'y hindi nagkasugat.

Pagkatapos niyo'y kanya ng sinabi
Ang ibig itanong na nangagsumagi
Sa kanyang isipang lubhang mapanuri,
Ang kanyang hinala ay ibinahagi.

"Ikaw ba'y may gusto sa kanya na lihim?
Huwag **** itago't ng hindi lusawin
Ang laman ng puso at iyong pagtingin
Ng iyong ugaling, pagkasinungaling!"

Pagkatapos niyo'y agad kong sinagot
Tanong niyang sadyang nakakapanubok
At ipinagtapat yaong aking loob
Ng walang alanga't maski pagkatakot.

"Ako nga'y may gusto sa kanya na lihim,
Subalit paanong siya'y maging akin
Gayung tingin pala'y akin ng sapitin,
Ang lumbay, ang hapdi't kabiguan man din?"

"Di ko masasagot ang 'yong katanungan,"
Naging tugon niyong butihin **** pinsan,
"Tanging payo ko lang ay pahalagahan,
Huwag pabayaa't siya ay igalang."

Aking isinunod nang kami'y matapos
Ay ang iyong ateng wari d'yosang Venus;
Agad kong sinabi habang napalunok
Yaong aking pakay at nang s'ya'y masubok.

Imbis na tugunin yaong aking pakay,
Ako'y di pinansin kung kaya't nangalay
Dalawa kong mata sa kanilaynilay
Ako'y nanghihina't puso'y nanlupaypay.

Aking iniisip sa tuwi-tuwina
Ay ang pangalan mo, mahal kong Devina;
At ang hinihiling sa bantay kong tala,
Hihinting pag-asang makapiling kita.

Kaya't hindi ako nakapagpipigil,
Iyong aking loob na nanghihilahil
Aking inihayag sayo aking giliw
Ng walang palaman at maski kasaliw.

Tandang tanda ko pa no'ng makasabay ka
Papuntang simbaha'y sinusuyo kita
Hanggang sa pagpasok ako'y sumasama
Kahit hindi alam ang gagawin sinta.

Bago nagsimula ang misa mahal ko,
Ang aking larawa'y iniabot sayo;
May sulat sa likod, sana'y nabasa mo,
Yaong pangungusap ay mula sa puso.

Di kita nakitang ako ay nilingon,
Sapagkat atens'yo'y naroong natuon
Sa isang lalaking pumasok na roon,
At sayo'y tumabi hanggang sa humapon.

At nang nagsimula'y umalis na ako,
Pagkat ako itong walang sinasanto;
Baka tuloy ako magsasang-demonyo
Sa aking nakitang katuwaan ninyo.

Hindi ko malaman kung bakit sumakit,
Nanibugho ako, ano't iyo'y salik?;
Ano nga ba ito't tila naninikip?
Lintik na pag-ibig, puso ko'y napunit!

Napaisip ako habang naglalakad
Hanggang sa isip ko'y nagkakaliwanag;
'Manibugho sayo'y hindi nararapat,'
Napatungo ako sa sariling habag.

Ilang saglit pa at akin ng pinahid
Luhang sumalimbay sa pisnging makinis
At saka nangusap ng pagkamasakit:
"Wag kang mag-alala't di ko ipipilit."

"Itong pag-ibig kong nagniningas apoy,
Nasisiguro kong hindi magluluoy;
Ngunit, kung hindi mo bayaang tumuloy,
Mas mabuti pa ang puso ko'y itaboy!"

Nang ako'y magbalik doon sa simbahan,
Sa dami ng tao'y di kita nasilayan;
Ngunit, nang tanawin sa kinauup'an,
Naroong Devina't kinaiinisan.

Nanatili ako't hindi na umalis,
Di tulad kaninang lumabas sa inis;
Ako'y umupo na at nakikisiksik,
Kahit patapos na ang misang di ibig.

Hindi ko nga ibig, pagmimisang iyon
At maging pagsamba't gano'ng pagtitipon;
Pagtayo't pagluhod di ko tinutugon,
Pagkat ako itong walang panginoon.

Araw ay lumipas mula ng masuyo,
Ika'y sinubuka't nang hindi malugo
Itong aking pusong namalaging bigo
Sa loob ng dibdib, namugang tibo.

Iyong naging tugon ay nakakapaso,
Masakit isipi't maging ipupuso;
Yaong tumatama'y animoy palaso,
Narok sa dibdib, sugat aking tamo!

Sa kabila niyo'y di pa rin sumuko,
Tanging ikaw pa rin ang pinipintuho;
Kaya't wag isiping ito'y isang laro,
Pag-ibig kong ito'y hindi isang biro.

Hanggang sa dumating gabing aking asam,
Sa lilim ng mangga, bago ang sayawan
Ay iyong inamin ang nararamdaman,
Ating tagpong iyo'y di malilimutan.

Ipinagtapat mo na ika'y may gusto,
Ngunit di matugon itong aking puso,
Sapagkat ikaw ay mayroon ng nobyo
Di mo kayang iwa't ayaw **** manloko.

Aking naging tugon sa iyong sinabi,
Ay handang maghintay at mamamalagi
Hanggang sa panahong ikaw ay mahuli,
Makita't malamang di na nakatali.

Sa mukha'y nakita, matamis na ngiti
Niyong Mona Lisang, pinta ni Da Vinci;
Ako'y natigilan ilan pang sandali,
Nang aking matanaw, gandang natatangi.

Bago pa nag-umpisa'y pumasok na tayo,
Sa hinaraya kong dakilang palasyo,
At sa lilingkuran tayo ay naupo,
Niyong maliwanag, loob ng himnasyo.

At nang magsimulang musika'y tumugtog,
Ika'y namaalam at para dumulog
doon sa bulwaga't makikitatsulok,
ng sayaw sa indak dulot ng indayog.

Bago pa marating ang gitnang bulwagan,
Ako'y sumunod na't di ka nilubayan
Hangga't di pumayag sa 'king kagustuhan
Na maisayaw ka at makasaliwan.

Lumipas ang gabi't umaga'y sumapit,
Ang araw at linggo'y tila naging saglit;
Ako'y nagtataka't biglang napaisip,
Ano at ang oras ay mukhang bumilis.

Hanggang isang gabi nang aking tanungin,
Sa iyo, o, mahal kung bibigyang pansin;
Hanggang kailan mo pagdudurusahin;
May pag-asa pa bang nadama'y diringgin?

Iyong naging sagot sa katanungan ko:
"Di na magdurusa't ngayo'y maging tayo."
Ang rurok ng saya ay aking natamo,
Lalo pa't sinabing mahal mo rin ako.

Sa kadahilanang gustong masiguro,
Aking naitanong kung iyo'y totoo;
Baka mo lang kasi ako'y binibiro,
At kung maniwala'y sugatan ang puso.

Iyong ibinalik, ating gunitain,
Doon sa manggahan 'sang gabing madilim;
Ipinagtapat mo ang iyong damdamin,
Ngunit, di nagawang puso ko'y tugunin.

Pagkat mayroon kang sintang iniibig,
Iisang lalaking namugad sa dibdib;
Di mo maloloko't iyong inihasik
Sa paso ng puso't bukirin ng isip.

Pagkatapos niyo'y sinabi sa akin,
Na ating pag-ibig, manatiling lihim;
Aking naging tugo'y 'sang tangong lampahin
Pagkat aking isip, gulong-gulo man din.

"Sigurado ka ba sa'yong naging pasya?"
Ang muli kong tanong, bago naniwala
Sayo aking mahal na isang diwata,
Yaong aking ibig at pinapantasya.

Iyong naging tugon sa aking sinabi:
"Kung ayaw mo'y huwag, di ko masisisi;
Ano pa't puso mo'y sadyang madiskarte,
Baka may iba ng pinipintakasi."

Agad kong sinabi sa iyo mahal ko:
"Ano at kay daling ikaw ay magtampo,
Nagtanong lang nama't ako'y naniguro
Baka mo lang kasi, ako'y nilalaro.

Lumipas ang gabi't umaga'y sumapit,
Unang araw natin ay lubhang mapait,
Pagkat di nakayang ako ay lumapit,
Sayo aking sinta't ewan ko kung bakit.

Ilang sandali pa't hindi nakatiis,
Sa pagkakaupo'y tumayo't lumihis
ng landas patungo kay Musa kong ibig,
pagkat aking puso'y lubhang naligalig.

Muli kang tinanong kung pasya'y totoo,
Di na mababawi't di na mababago;
Iyong naging tugon sa katanungan ko,
Pisngi ko'y hinaplos, sabay sabing 'oo.'

Kay sarap marinig, salita **** iyon,
Iisa ang punto at maging ang layon;
Para bang lagaslas ng tubig sa balon,
Ibig kong pakinggan sa buong maghapon.

Matapos ang pasko'y siyang araw natin,
Na kung gunitai'y araw na inamin,
tinugon ang puso at binigyang pansin,
at saka sinabing, ako'y mahal mo rin.

Aking gabing iyo'y narurok ang saya,
Ngiti niyong buwa'y nakakahalina;
Ibig kong isulat ay isang pantasya,
At ikaw Devina, yaong engkantada.

Araw'y nangaglipas, daho'y nangalaglag,
Ano at ang oras tila naging iglap;
Siyang araw natin ay muling lumapag,
Ano at ang panaho'y tila naging lundag.

Iyong regalo mo'y hindi malimutan,
At maging pagbating ibig kong pakinggan,
Sa bawat umagang araw'y sumisilang
At kung maaari'y mapawalang-hanggan.

Ngunit nang magdaan ilang araw't linggo,
Naging malungkuti't di na palakibo;
Puso ko'y mistula isang boteng tibo,
Nabiyak sa dusa nang itatuwa mo.

Sa tuwi-tuwina'y napaisip ako,
Talaga nga kayang tapat ang puso mo?;
Ulo ko'y sasabog, bulkang Pinatubo,
Bakit ba't isip ko'y nagkakaganito?

Ilang araw kitang hindi tinawagan,
Pagkat labis akong nagdusa't nagdamdam;
Malakas kong loob ay di nilubayan
Ng kapighatia't maging kalungkutan.

Tayo nga'y mayroong isang kasunduan,
Di maikaila't sinasang-ayunan
Ngunit, ang itat'wa'y di makatarungan,
Alalahanin **** ako'y nasasaktan.

Ako'y wag itulad sa makinang robot
Na di nakaramdam maski anong kirot;
Ako ay may pusong nakakatilaok,
Pumipintig baga'y putak ng 'sang manok.

Kaya't nang sadyain sa tinutuluyan,
Ika'y kinausap at pinagsabihang:
"Sakaling darating ating hiwalayan,
Huwag magpaloko sa kalalakihan.

At saka-sakaling sayo'y may  manligaw,
Isipin mo muna't wag agad pumataw;
Pasya'y siguruhin bago mo ibitaw,
Ang iyong salita, nang di ka maligaw."

Unang halik nati'y hindi malimutan,
At kahit na yao'y isang nakaw lamang,
Pangyayaring iyo'y di makaligtaan,
Naging saksi natin ay ang Taguisian.

Tila ba talulot ng isang bulaklak
Labi **** sa akin na nangangagtapat;
Animo'y pabango yaong halimuyak,
Ng iyong hiningang sa halik nangganyak.

Ika-labinlima, araw ng Pebrero,
Hindi malimutan ating naging tagpo;
Sa iyong tuluya'y nagkasama tayo,
Doon sa Kwek Kwekan, nagdiwang ang puso.

Ako'y isang taong lubhang maramdamin,
Ang hapdi at kirot siyang tinitiim;
Puso ko'y tila ba 'sang pagong patpatin,
Sa loob ng dibdib sakit ang kapiling.

Kaya't nang makitang may kasamang iba,
Marahang lumason sa puso ko sinta
Ay ang panibugho't sakit na nadama;
At para maglaho, alak ay tinungga.

Sa ika-tatlumpu, na araw ng Marso,
Akin pang naalala pagbisita sayo,
Sa inyong tahana't mapayapang baryo,
Nagmano pa ako sa ama't ina mo.

Ibig kong ang lahat ay di na magtapos,
Masasayang araw nating lumalagos
Sa isip, sa puso't maging sa malamyos,
Na kantahi't tulang aking inihandog.

Ngunit, nang lumipas ang ika-limang araw
mula nang makita't sa inyo'y madalaw
ay isang mensahe ang lubhang gumunaw
sa aking damdami't marahang tumunaw.

Animo'y balaraw yaong tumatama,
Nang ang mensahe mo ay aking nabasa;
Gusto kong umiyak, gusto kong magwala,
Ngunit, anong saysay gayung wala na nga?

Kung isaulan ko itong aking luha,
Masasayang lama't walang mapapala;
Kaya't kahit ibig, ako ay tumawa,
Wag lamang masadlak yaong pagdurusa.

Kung ang kalayaa'y siyang ibig sinta,
At ang saktan ako'y ikaliligaya
Aba'y payag ako't ikaw na bahala,
Basta lang ang akin ika'y liligaya.

Kay sakit isiping tayo ay hindi na,
Ngunit, kung ito man ang itinadhana,
Aba'y pag-ibig ko't pag-ibig mo sinta,
Di makakahadlang sa ibig sumila.

Mahal ko paalam sa ating pag-ibig,
Mahal ko paalam, kahit na masakit;
Mga alaala'y huwag ng ibalik,
Burahin ng lahat sa puso at isip.


~WAKAS~

Itaas ang iyong noong aliwalas,
Mutyang Kabataan, sa iyong paglakad;
Ang bigay ng Diyos sa tanging liwanag
Ay pagitawin mo, Pag-asa ng Bukas.

Ikaw ay bumaba, O katalinuhan,
Mga puso namin ay nangaghihintay;
Magsahangin ka nga't ang aming isipa'y
Ilipad mo roon sa kaitaasan.

Taglayin mo lahat ang kagiliw-giliw
Na ang silahis ng dunong at sining;
Kilos, Kabataan, at iyong lagutin,
Ang gapos ng iyong diwa at damdamin.

Masdan mo ang putong na nakasisilaw,
Sa gitna ng dilim ay dakilang alay,
Ang putong na yaon ay dakilang alay,
Sa nalulugaming iyong Inang Bayan.

O, ikaw na iyang may pakpak ng nais
At handang lumipad sa rurok ng langit,
Upang kamtan yaong matamis na himig,
Doon sa Olimpo'y yamang nagsisikip.

Ikaw na ang tinig ay lubhang mairog,
Awit ni Pilomel na sa dusa'y gamot
Lunas na mabisa sa dusa't himutok
Ng kaluluwang luksa't alipin ng lungkot.

Ikaw na ang diwa'y nagbibigay-buhay,
Sa marmol na batong tigas ay sukdulan,
At ang alaalang wagas at dalisay
Sa iyo'y nagiging walang-kamatayan.

At ikaw, O Diwang mahal kay Apeles,
Sinuyo sa wika ni Pebong marikit,
O sa isang putol na lonang makitid
Nagsalin ng kulay at ganda ng langit.

Hayo na ngayon dito papag-alabin mo,
Ang apoy ng iyong isip at talino,
Ang magandang ngala'y ihasik sa mundo,
At ipagbansagan ang dangal ng tao.

O dakilang araw ng tuwa at galak,
Magdiwang na ngayon, sintang Pilipinas!
Magpuri sa Bayang sa iyo'y lumingap,
Umakay sa iyo sa magandang palad.

Walang eksaktong kahulugan ang buhay, ang buhay ay buhay ganun lang kasimple yun, walang itong drama at lalong hindi kumplikado. Masdan ang galaw ng kalikasan. Sumisikat ang araw sa umaga at lumulubog ito pag hapon na. Ang buwan ganun din sumisinag ito sa pagsapit ng gabi at nagkukubli pagdating ng bukang-liwayway. Ganito rin ang mga bituin, lahat sila kumikilos nang ayon sa kanilang galaw at katalagahan. Kumbaga sa musika rock sila pero simple lang. Kalmante lang ang dagat pero minsan maligalig din s’ya kung kinakailangan. At ang hangin walang humpay sa kanyang pag-ihip.

Walang kahulugan ang buhay sapagkat tayo ang gumagawa ng kahulugan ng sarili nating buhay; tayo ang lumilikha ng sarili nating kasaysayan. Tayo ang pumipili ng sarili nating kahulugan. Doktor ka ba? Manggamot ka nang buong husay, sagipin mo ang maraming buhay. Sundalo ka ba? Makipaglaban ka nang buong giting, ialay mo ang buhay mo para sa bayan. Nagsusulat ka ba? Magsulat ka nang buong puso nang magliwanag ang isipan na malabo. Kung ano man ang napili mo’ng gawin, gawin mo ito nang buong galing. Kung umiibig ka naman, umibig ka nang buong tapat at iaalay mo sa iyong sinta ang lahat. Maging mabuti ka sa kanya, mahalin mo s’ya nang higit sa lahat.  

Walang kahulugan ang buhay, ‘wag mo itong hanapin sa relihiyon dahil wala ito roon. Panay kaulolan lang ang matutuhan mo sa mga nagbabanal-banalan at nag-aaring ganap, na kung umasta at magsalita akala mo ay kahuntahan nila ang Diyos. Wala rin ito sa pamahalaan at mga lingkod bayan kuno, lalong wala ito sa dami ng yaman.

Walang kahulugan ang buhay tulad sa isang tapayan na walang laman kailangan mo itong sidlan. Hindi bukas kundi ngayon ang panahon ng pagsalok ng kaalaman at karanasan kaya ‘wag mo itong sayangin. Walang kahulugan ang buhay ‘pagkat ang buhay ay isang kawalan na kailangan mo’ng punuan. Tulad ito sa blankong papel na kailangan mo’ng sulatan. Isang hiwaga na kailangan ikaw ang tumuklas. Walang kahulugan ang buhay basahin mo man ang lahat ng aklat at kahit pakinggan mo pa ang lahat ng talumpati sa mundo hindi mo ito makikita.

Walang kahulugan ang buhay ‘wag **** pagurin ang sarili mo sa paghahanap nito. Ang kahulugan ng buhay ay nand’yan sa loob ng puso mo. Kung saan ka maligaya naroon din ito. Aanhin mo ang maraming diploma at pagkilala kung hindi ka naman masaya? Ano’ng saysay ng mga palakpak kung huhupa rin pala ang mga ito? Hindi mo makikita ang kahulugan ng buhay sapagkat kailangan na ikaw mismo ang gumawa nito.

"Anak, ilang oras na lang, aakyat ka na sa entablado. Proud na proud ako sa iyo, anak" wika ng kaniyang ina habang inaayos ang suot niyang toga. Isang matamis na ngiti naman pinakawalan ng binata at niyakap nang mahigpit ang ina.

Ito na ang araw na pinakahihintay niya.

Ang araw na magtatapos na siya sa kolehiyo.

Ang araw na pinaka-pinanabikan niyang dumating sa buong buhay niya.

"Anak, mauna ka na muna roon sa unibersidad at ako ay susunod na lamang. May tatapusin lang ako rito sa ating tahanan. Hindi puwedeng hindi maganda ang iyong ina kapag akay-akay kitang nagma-martsa,"  Isang halik sa pisngi ang iginawad ng ina sa anak.

Lumipas pa ang dalawang oras, isa, at hanggang sa naging tatlumpung minuto na lamang ay hindi pa rin nakikita ng binata ang kaniyang ina. Kabadong-kabado na siya nang mga sandaling iyon.

"ROGEN! ROGEN!" sigaw ng isang tinig. Hinanap ni Rogen ang pinanggalingan ng tinig at doon ay nakita niya ang kaniyang matalik na kaibigang hingal na hingal na tumatakbo patungo sa kaniya.

"Bakit tila hapong-hapo ka, Arwan?" aniya.

"Ang--ina. Ang-- iyong ina! isinugod sa ospital ang iyong ina,"  agad namang kumaripas ng takbo si Rogen, suot-suot ang togang mayroon siya upang puntahan ang pinakamalapit na ospital sa kanilang bayan nang marinig ang tungkol sa ina.

Habang tinatakbo ang daan patungo ay hindi napigilan ni Rogen ang pagpatak ng mga luha sa kaniyang mga mata. Nang marating ang ospital ay agad niyang pinuntahan ang information desk. Sinabi ng nars na nasa emergency room ang kaniyang pakay at hindi pa nakakalabas ang doktor.

Pinuntahan niya ang emergency room at doon ay natagpuan niya ang sariling kausap ang kaniyang amang matagal niyang hindi nakita.

"Rogen, anak," agad siyang niyakap nito. Hindi naman nakapagsalita si Rogen dahil ang puso at isipan niya ay nasa kaniyang ina.

"Anak, patawarin mo ako kung ngayon lamang ako nakauwi at hindi ko inasahang sa muling pagkikita namin ng iyong ina ay aatakihin siya ng kaniyang sakit sa puso," mulagat ang mga mata ni Rogen nang marinig ang salitang iyon. May sakit ang kaniyang ina at hindi niya alam? Inalalayan siya ng kaniyang ama na umupo at doon sinabi sa kaniya ang lahat.

"Anak, graduation mo ngayon. Kabilin-bilinan ng iyong ina kanina bago siya atakihin ng kaniyang sakit na kailangan **** daluhan ang pagtatapos mo. Wala man siya o nasa tabi mo man daw siya ay dapat personal **** abutin ang diploma mo at ang medalya **** apat na taong mo ring pinaghirapang makamit," patuloy ang pag-agos ng mga luha sa mga mata ng kaniyang ama habang siya ay humahagulgol na. Ang medalyang iyon sana ang sorpresa niya sa kaniyang ina pero mukhang nalaman na rin niya pala ito.

"Mayroon ka na lamang sampung minuto upang bumalik sa unibersidad at kunin ang iyong medalya at diploma, anak. Ako na ang bahala sa iyong ina. Alam kong bibigyan pa siya ng Panginoong makita ang medalya at diploma mo. Tuparin mo ang bilin niya, Rogen."

Kahit mabigat sa kalooban ay pinahiran ni Rogen ang kaniyang mga luha at tumayo. Sa kauna-unahang pagkakataon ay ginantihan niya ang yakap ng kaniyang ama at mabilis na tumakbo palabas sa ospital .

Sampung minuto na nang makalabas siya sa ospital.

Siyam na minuto nang pumara siya ng masasakyan at dali-daling sumakay dito.

Walong minuto nang magsimulang umandar ang dyip.

Pitong minuto nang biglang bumagal ang usad ng mga sasakyan.

Anim na minuto nang iabot ni Rogen ang bayad sa drayber at naghintay pa ng isang minuto.

Limang minuto at hindi na nakatiis si Rogen. Bumaba na ito ng dyip.

Apat na minuto na at hindi na niya ramdam ang init nang mga oras na iyon maging ang mga nakabibinging busina ng mga sasakyan sa kalsada.

Tatlong minuto na at nasa tapat na siya ng unibersidad. Ang lahat ay nasa loob na ng convention hall.

Dalawang minuto na at kailangan niyang magmadali dahil dinig na dinig na niya ang pagtawag sa mga apelyido ng magsisipagtapos na nagsisimula sa letrang "B".

Isang minuto na at sa wakas narating din niya ang convention hall. Tamang-tama lang dahil buong pangalan na niya ang tinawag ng EMCEE.

"Batobalani, Ujuy Rogen, MAGNA *** LAUDE!"

Basang-basa na ng mga luha ang togang suot ni Rogen nang mga sandaling iyon pero taas-noo pa rin siyang naglakad upang umakyat sa entablado. Nanalangin sa isipang sana ay huwag munang kunin ang kaniyang ina.

Nang makaakyat ay binati siya ng mga naroon at isinabit sa kaniya ang kaniyang medalya.

"Everyone, let us hear the message of success to our first ever Magna *** Laude of West Visayas University - College of Education, Rogen Ujuy Batobalani!"

"Isang maikling talumpati lamang po ang aking ibibigay sa kadahilanang hindi ko po nakasama ang aking ina rito sa entablado upang magsabit sa akin ng aking medalya. Nasa emergency room po siya ngayon at nag-aagaw buhay." muli na namang pumatak ang kaniyang mga luha.

"Sa aking ina, nais kong malaman mo na walang araw na hindi ko inihahandog ang mga gantimpalang nakamit ko sa unibersidad na ito. At itong medalyang ito at ang diplomang kukunin ko ay para sa iyo. Para sa walang sawang pag-suporta mo sa akin. Para sa araw-araw **** pagpapaalala sa akin na ang buhay ng isang tao ay parang isang mahabang tulay na may iba't ibang uri ng balakid sa daang kailangang suungin, at lagpasan ng may lakas ng loob, tiwala, at malakas na kapit sa ating Panginoon upang makita ang dulo nito. Walang hanggan ang aking pasasalamat sa iyo, mahal kong ina. Mahal na Panginoon, maraming salamat din po at nagkaroon ako ng isang inang katulad niyang mabait, maalalahanin, maalaga at mapagmahal. Alam Niyo po ang iniiyak ng aking puso at nawa ay Iyo po itong pakinggan."

Ang hindi alam ni Rogen, matapos ang maikling talumpating iyon ay siya namang pagtigil ng tibok ng puso ng kaniyang ina sa ospital.

Samahan mo akong kumawala, iwanan natin ang mundong ito sinta.
Ikaw ang nais makasama sa pag-iisa, ikaw ang aking pahinga.
Maglakbay tayo patungo sa kawalan, ang ingay at gulo ng mundo'y ating takasan.
Hanggang kailan ito magtatagal?
Walang kasiguraduhan, pero pinapangako kong hindi kita bibitawan.

Tara roon sa dalampasigan kung saan mistulang ang mundo'y tayo lang ang nilalaman.
Hayaan **** ang iyong mga kamay ay aking hawakan habang tayo'y nagsasayaw sa ilalim ng buwan.
Ipikit ang iyong mga mata at damhin ang pag-ibig ko, sinta.
Ituloy natin ang pagsasayaw na walang ibang musika kundi ang aking pagkanta.
Mga noo'y magkadikit habang ang mga mata'y nakapikit.
Higpitan ang iyong kapit, huwag kang matakot lumapit.

Sa maiksing panahong tayo'y nagkakilala, ako'y iyong tunay na pinasaya.
Ikaw sa akin ay tunay na mahalaga. Hindi kayang ipaliwanag ang nadarama.
Huwag kang mangamba, sa puso ko ay mananatili ka.
Halika sa mga bisig ko, mahal.
Panahon natin ay di na magtatagal.
Ang pagtatapos ay nalalapit, yakapin mo ako nang mahigpit.
Nalalabing oras ating sulitin, pangakong ito'y ating uulitin.

Huwag ka nang malungkot, huwag nang sumimangot.
Huwag nang pumiglas sa aking yakap, damhin ang ihip ng hanging kay sarap.
Kasabay nang pagtatapos ng gabi ay ang pagtatapos ng ating nakaw na sandali.

Dahil tayo ay alon at dalampasigan, tinakdang magtagpo kahit panandalian.
Tayo ay alon at dalampasigan.
Ako ang alon at ikaw ang aking dalampasigan, ang lugar na aking pahingahan, aking takbuhan, aking pansamantalang tahanan.
Ako ang alon at ikaw ang aking dalampasigan; ako sa'yo ay lumalapit, pilit kumakapit, ngunit kailangan kong lumisan.
Ako ang alon, ikaw ang aking dalampasigan; malayo man ako saglit, ako'y babalik at aasang tadhana'y pagtatagpuin tayo ulit.

Ang mutually exclusive ay tumutukoy sa dalawang pangyayaring hindi maaaring maging parehong totoo.

Di ito nalalayo sa kasabihang nasa Bibliyang “Hindi maaaring pagsilbihan ng isang alipin ang dalawang panginoon nang sabay.” Ngunit habang ang nasabing nagmula sa banal na aklat ay may mga binanggit din patungkol sa Diyos at sa pera, ang mutually exclusive ay mas malawak ang saklaw kaya’t maaaring gamitin para ihalintulad o paghambingin ang kahit anong dalawang konsepto sa matematika, pangyayari, pakiramdam.

Sa programming, may tinatawag na Boolean data type. Ang data type na ito ay maaaring “tama” o “mali.” Ang itinatalagang halaga kung tama ay 1 at 0 naman para sa mali. Kung may dalawa tayong konsepto, pangyayari, o pakiramdam, at ituring natin silang mga data types, ang mga posibleng values na makukuha natin ay 00, 10, 01, at 11. Kung ang mga nasabing dalawang konsepto, pangyayari, o pakiramdam ay mutually exclusive, maaaring makuha ang 00, 10, at 01 ngunit hindi ang 11.

Gumamit tayo ng mga halimbawang mas madaling maunawaan.

Data type number 1: ang pag-inom ng iced coffee, decafeinated, served in a mason jar with a paper straw, and with extra whipped cream, at pagpost nito sa Instagram, #stressreliever #compromise #freewifi.

Data type number 2: ang pagtulong sa mga kawawang bata sa lansangan na walang tsinelas, marumi ang kasuotan, at pinagpatung-patong lamang na mga karton ang natutulugan.

Madaling magpatuksong pumalakat gamit ang Facebook status at sabihing, “Ang daming mga batang nangangailangan tapos yung iba dyan pakape-kape lang, #pasoshalpamore.” Ngunit kung susuriing maigi, hindi mutually exclusive ang dalawang data types. Pwedeng si ateng nagkape ay pagkalabas ng coffee shop, binigay yung extra croissant nya dun sa batang nanghihingi ng limampiso. Habang si ateng nag-rant sa FB, na nasa bahay lang, kaya nga bitter dahil di makagala, malamang di rin naman nag-effort lumabas at mag-ikot sa mga kalsada para maghanap ng mga paslit na matutulungan. Ang dalawa pang maaaring posibilidad ay may isang ateng mahilig magkape at allergic sa mga bata at may isa pang ateng tumutulong sa mga bata at nagkaka-anxiety pag umiinom ng kape. Pwedeng magkaibigan sila, pero di sila nangingi-alam sa isa’t isa.

Naaalala ko tuloy nang minsa’y tumambay akong mag-isa sa isang kapehan malapit sa bahay.

Gaya ng inaasahan, may mga batang nag-aabang sa mga lumalabas na mamimili upang magbakasaling mabigyan ng mga barya o tirang pagkain—katakam-takam tingnan ang mga pastelerya roon.

Tiningnan ko ang makukulay na tinapay sa platito sa harapan ko.

Napagdesisyunan ko nang ipabalot ito at ibigay sa isa sa mga batang ngayo’y naglalaro na habang wala pang dumaraang kustomer.

Tapos ko rin naman itong kunan ng larawan upang ipost sa Instagram.

Kelangan kasi updated ang account ko.

Baka kasi isipin **** nawalan na ko ng sigla at nagmumukmok na lamang sa bahay simula nang tumigil na tayong mag-usap.

Baka tuloy magmistulang ang kalungkutan ko at ikaw ay mutually exclusive.

Na dumarating lamang ang kalungkutan sa tuwing ika’y lumilisan,

O na iniisip ko pa lamang na maaari kang bumalik, ito’y napapalitan agad ng kaligayahan.

GISING!*
mainit na kape
natutumbang mga mata
nanghihinang katawan
isip ko'y nawawala
isang tinik ng ingay
agad ng napatingin
sa gawing banda roon
anong takot sa dilim
balik tayo sa mga salitang
mala-linya na ang ukit
sa utak kong sabaw
lahat sa paningin na'y marikit
maski nag-iisang ilaw
nagmumukha ng tutubi
pagkat sa pagdating ng bukas
bawal ang magkamali
ilang pahina nalang
kaya't konti pang tiis
minimithing tagumpay
aking makakamit
kaya't higop pa ng kape
puta*, dila ko pa'y nasunog
dasal na lamang ang katapat
maliban sa luha at uhog
kakayanin, kakayanin
hindi nais magtagal
habang sila'y nagsasaya
narito kang nag-aaral
kung ayaw **** maiwan
sa kwartong maputi
kasama ng demonyo
gisingin ang sarili
walang alay na magaganap
hindi maaaring ipabahala
bawal tayong magtawag
diyos-diyosan dito sa lupa
itong mga matang
bumibitaw, bumibitaw
sa gabing ito, walang susuko
maski budhi ko na'y sabaw

Sa kanya pa salamat ang aking laging sambit...
Dahil sa’yo, ay may na ramdaman ng hindi pinipilit...
Nang makita ka, oh ano aking tuwa...
Titigan ang Magandang **** mukha, hindi naka ka sawa...

Di ma hanap ang saktong mga salita...
Para ma ilarawan ang tunay nararamdaman para sa’yo aking sinta...
Pag ibig mo mahal ko ang aking tanging hangad....
Ginagawa ko para sa’yo, Ako’y hindi nag papa bayad...

Pag mamahal mo lang ang tanging ibig aking sinta...
Ngunit mas lubos pa roon ang sa akin ay iyong pinag ka loob,
Ngite’y Di ma ipinta...
Lubos na pag mamahal ko sa’yo ay nais kong ihingi ng tawad...
Dahil para sa’yo lahat ng ito’y masyadong maaga at sagad...

Sagad? Malamang ang iyong tanong?
Ulit sasabihin ko‘y walang tamang sagot sa aking bugtong...
Pala isipan nga kung iyong iwika...
Sagot ko ay malamang Ito ang naka takda...

Na tayong dalawa’y ay mag kita at mag ka kilala...
At dahil duon, sa akin ay naging inspirasyon ka...
Sobrang mahal na mahal po kita...
Kung Sabihin sa’yo ito’y
pa ulit ulit at sadyang hindi na kaka sawa...
At sanay nakikita mo Ito sa aking mga gawa...

"Tell me, have you ever known one man that never made mistakes in his entire life? Tell me?" hindi ko maiwasang hindi itanong sa kaniya ang mga salitang iyon mula sa kaibuturan ng aking puso.

Nanatili lang siyang tahimik. Wala akong makitang kahit na katiting na emosyon mula sa kaniyang mga mata. Nagawa pa nga niyang balewalain ang tanong ko. Hindi ko alam kung bakit ganoon na lamang niya ako tingnan.

"I need you to see the worst part of me and this is what I am aiming to you right now. Hindi mo ba nakikita kung gaano ako ngayon nasasaktan sa harapan mo, Rheka?"

Hindi ko gustong ilabas ang saloobin ko sa kaniya pagkat sobra akong nasasaktan sa bawat mga salitang binibitiwan ko.

"Hindi pa ba sapat ang mga nagawa kong 'perfect' things sa iyo?" muli akong nagpakawala ng tanong sa kaniya. At sa wakas ay kusang nagkaroon ng sariling isip ang kaniyang dila.

"You have everything a woman will die for, Forester. Those perfect things you showed to me; travel around the world, walking on one of the most beautiful beaches in the Pacific, eating at the most expensive restaurants, and spending time alone were not enough. We were married for 10 long years, but you have never fulfilled my lifelong wish and that's to conceive a child, Forester."

Natulala ako at naurong ang aking dila sa mga salitang lumabas sa bibig niya. Ang buong akala ko ay masayang-masaya na siya dahil lahat ng pangangailangan niya ay naibibigay ko maging ang mga luho niya ay napupunan ko.

"It is not enough to spend one day, once a week, once a month, twice or three times a year spending your time with me. They are all not enough. Hindi sa akin umiikot ang buhay mo kundi sa trabaho mo! Sampung taon, Forester! At sa sampung taong iyon ay puro ka na lamang trabaho, business appointment, at kontrata sa bawat kliyenteng naipapasa mo. Nasaan ako roon sa mga prayoridad mo?" pinilit kong huwag kumurap sa kaniyang susunod na sasabihin.

"I am ending this relationship. I'm leaving..." tinalikuran na niya ako. Napako ako sa kinatatayuan ko pero maagap kong nahawakan ang kaniyang kaliwang braso pero iwinakli niya lamang ito at nagmamadaling lumabas.

Nang unti-unti nang lumalabo ang aking paningin ay doon na bumuhos ang mga luhang kanina ko pa pinipigilan.

Ilang beses kong ipinaintindi sa kaniya mula nang maging kami at nang maging mag-asawa na siya ang prayoridad ko. Sa kaniya at para sa bubuuin naming anak ang lahat ng ginagawa ko. Hindi siya nakapaghintay.

Oo, aaminin kong may mali ako dahil kulang ang oras na inilalaan ko sa kaniya at ang kagustuhan niyang magkaroon kami ng anak ay hindi lingid sa kaalaman ko. Gustong-gusto kong sabihin iyon lahat sa kaniya, ngunit ayaw niya akong pakinggan. Sa tuwing nagkakaroon ako ng oras ay sinisigurado kong naroon ako sa tabi niya.

I have always updated her on my whereabouts and what I am doing because I don't want her to realize that she's not my priority. I even cancelled my appointment and rush into her to save her from danger.

Sinubukan kong tawagan siya nang makailang ulit hanggang sa umabot ito sa sampung missed calls pero pinapatayan niya lamang ako. I even texted her just to explain it to her, but I never recieve a response.

What else can I do? Do I have to end this?

…

After almost a week calling and texting her, I decided to go to her family house. Gabi na nang makarating ako sa kanila. Alam kong naroon lang siya. Pababa pa lang ako ng kotse nang makita kong lumabas siya at hila-hila ang malaking maleta.

"Please, Rheka. Let me explain. Mali ang iniisip **** hindi kita prayoridad... na wala ka sa prayoridad ko."

Iwinawakli niya ang mga kamay ko. Naipasok na niya sa likuran ng kotse ang bagahe niya pero hindi niya pa rin ako kinakausap.

Panay ang wakli niya sa mga kamay ko. Kitang-kita ko kung paano siya mairita.

"LEAVE ME ALONE! From now on, I want you to stay away from my life! Stay away!"

Kahit naiipit na ang mga kamay ko ng pintuan ng sasakyan ay umasa pa rin akong makikinig siya akin pero wala. Wala na akong nagawa kundi ang hayaan siya. Pinaharurot na niya ang sasakyan at ako naman ay naiwang nakatulala.

What else can I do? I was aiming at her heart to forgive me, but its like I'm shooting with a broken arrow.

I went back to my car. Tuliro at basta-basta na lamang pinaharurot ito nang mabilis. Natagpuan ko na lamang ang aking sarili na tumigil sa isang mahabang tulay. Lumabas ako at nagkaroon ng sariling pag-iisip ang aking mga paang umakyat sa tulay na iyon.

With arms wide open while tears running down my face, I jump off the bridge.

Nang unti-unting pumailalim ang katawan ko ay naaaninag ko ang isang puting liwanag na may nakakasisilaw na mga pakpak. Nang imulat ko ang aking mga mata ay naramdaman ko ang pagaspas ng dalawang pakpak sa aking likuran at ako ay inangat mula sa kailaliman ng karagatan.

--Wakas---

I’m still stuck in the fairy tales
Of magic shoes and handsome prince,
Of servants of my own to boss
And I’m still at wash by hand and rinse.
My dreams of riches and luxury
Are still around and just as strong
But haven’t come true that much.
So I must be doing something wrong.

Zippity zappity, zoppity, zoom.
This is me begging at the moon.
Flaffity, naffity, raffity, roon.
My fairy godmother needs to come soon!

I’ve kissed so many **** frogs
My lips have become amphibious
But not one morphed into a prince
So, the solution must be obvious:
I am not holding my mouth right
Or kissing in the wrong phase of moon.
I am not going to be able to hold on
If this wish doesn’t come true soon.

Zippity zappity, zoppity, zoom.
This is me begging at the moon.
Flaffity, naffity, raffity, roon.
My fairy godmother needs to come soon!

I’ve bought magic seeds and amulets
To help the process on it’s magic way
But nothing seems to be working for me.
There must be better words to say.
Some kind of abracadabra mantra
That makes the real voodoo begin.
If I ever get this incantation right
II’m going to do it again and again.

Zippity zappity, zoppity, zoom.
This is me begging at the moon.
Flaffity, naffity, raffity, roon.
My fairy godmother needs to come soon!

'mma comm'ner!
'mma comm'ner!
Whild it
Port 'rhet above,
'im down
F'rsaken.

Afore'd!
Allay'd!

De' the round,
De' the Bayck

Brent of stick
Wally a'bock
Rayne
A'doon, a'tunya, Mekker'un

A 'block, a moon.
The Rhine, 'ya dance 'ya
In the Maine
Yal 'amo
Tor'red ett'on
Fer tha'dance 'ya
Fer tha'roon

Allek 'un daree'ya
Mag'k ung Garee 'ya.

Abalang-abala ka sa pakikipag-usap sa iyong kustomer at hindi mo na namalayang tumatakbo ang oras. Ang nasa isip mo lamang nang mga oras na iyon ay matapos mo ang iyong trabaho nang walang palya at walang ano mang iisipin pa. Nang iyong tanggalin ang headset ay doon mo lamang napansing ikaw na lamang pala ang nag-iisang ahente sa ikatlong palapag ng opisinang iyong pinapasukan sa isang call center.

Tanging ang liwanag na lamang sa iyong station ang tanglaw nang mga oras na iyon. Kaya naman ay sinipat mo ang orasan sa iyong wrist watch at napagtantong isang oras na lamang at sarado na rin ang buong building at kailangan mo ng umuwi.

Inayos mo na ang iyong mga gamit at siniguradong na-i-document mo nang maayos ang mga calls recordings mo. Nag-inat-inat ka pa muna bago mo pinatay ang monitor at CPU ng iyong kompyuter. Hinintay mo munang naka-shut down na ito bago ka tumayo. Nang tuluyan na nga itong namatay ay agad **** binitbit ang iyong back pack. Nang tatalikod ka na ay isang malamig na simoy ng hangin ang nanuot sa iyong balat.

Sa iyong pagkakaalam ay sarado naman ang mga bintana sa opisinang iyon at sigurado kang pinapatay na rin ang aircon kapag isang tao o walang tao nang naiiwan roon. Ngunit, kakaibang lamig ang iyong naramdaman. Hindi lang iyon dahil isa, dalawa, at talong beses kang nakarinig na may nagtitipa sa keyboard.

Halos lumabas na ang iyong mata sa takot pero nanatili ka pa ring matapang. Huminga ka muna nang malalim at agad nilingon ang kanina pang nagtitipang bagay sa iyong likuran. At doon ay lalo kang nanginig nang makita ng iyong dalawang mata ang biglang pagliwanag ng monitor at sunod-sunod na pagtitipa ng wala namang kamay na mga letra sa keyboard.

Nang mag-flash sa screen ang mga letra ay doon ka na nagtatakbo palabas dahil nakasulat doon ang mga katagang TYPING KEYBOARD  na may kasamang pigura ng duguang bungo.

Mayroon akong gustong ibahagi sainyo
Isinulat ko lamang ito para sa mga interesado
Meron na kasi akong napupusuang isang tao
Pero teka lang, atin-atin lamang to
Di ko alam kung paano sisimulan
Pero alam kong gustong-gusto nyo ng malaman
Kung sino nga ba ang aking naiibigan
Kaya't heto na, inyo ng matutuklasan

Sya'y isang mananayaw
Napaka astig ng kanyang mga galaw
At talagang siya'y mahusay
Habang pinapanood ang kanyang pagganap, ako'y napapa WAW!
Ako'y lalo pang humanga
Nung nalaman kong sya'y manlalaro din pala
Pero hindi ng feelings ah!
Yung larong ang gamit ay shuttlecock at raketa

Marami-rami na din akong alam tungkol sa kanya
Syempre! Lagi akong updated sa kwento ng buhay nya
Ayokong nahuhuli sa balita, hindi naman sa pagiging chismosa
Kase baka mamaya di natin alam may jowa na pala, edi nganga!

Natutuwa lang ako dahil close na kami ngayon
Di ko akalain na magkakaganon
Kasi dati pinapangarap ko lang yon
Masaya na din, pero di na ako naghahangad ng higit pa roon

Marami na pala syang naka fling
Kaya ako naman noon, umaasa at nag fi-feeling
Nagbabaka sakaling mapapansin nya rin
Ang ganda kong walang kadating-dating
Lungkot lang dahil di nya pansin
Na ako sa kanya'y may pagtingin
Hindi ko alam kung kailangan pa bang aminin
O kaya'y akin na lamang ililihim
Pagkat tungkol dyan ay di ko kayang tapatin
Martir na kung martir, tatahimik na lamang at titiisin

Pero maiba tayo
Sa mga oras na to,
Di ko alam kung lalabas pa ba ako ng kwarto
O magkukulong na lang dito
At saka bubuksan ang pinto pag wala ng tao
Malamang nabasa na to ng mga magulang ko
Kaya't ihahanda ko na ang sarili ko
Pagkat mamaya pag nakita nila ako,
Sasalo ako ng gabot, hampas, palo
Hanggang dito na lang,
Damay-damay na to!

Unti-unti nang pinapalitan ng kadiliman ang langit na kanina'y kay liwa-liwanag pa.

Nakaupo ka sa aking tabi, tumitingala sa langit habang ang puso ko'y bumibilis ang pagtibok habang lumilipas ang mga sekundo. Kasabay ng pagpintig sa kalalim-laliman ng aking sarili, ay ang pagbaba ng mainit na araw na sumisikat sa atin at ginagawang mala-ginto ang iyong kutis; kapalit nito ang maluwalhati na buwan na kasing hugis ng iyong nakakaginhawa na mga mata kapag ika'y tumatawa. Ang sansinukob ay napakalaki at maraming mailalaman; at hindi ko papalapgpasin ang pagkakataon, kahit kailan, na ipaghambing ka roon. Maaaring napakaliit ng iyong katawan, ngunit ang puso **** pagkalaki-laki ay punong puno ng pagmamahal.

Ikaw. Ikaw ang aking sansinukob at ang pagmamahal ko ay para sa iyo lamang.

Kinuha mo ang aking kamay at hinalikan, ako'y iyong tinanong kung ano nga ba ang nasa isip ko; kaunti nalang ay hindi ko na mapipigilan ang sarili ko at isisigaw ko ang iyong pangalan ng paulit-ulit upang sagutin ng diretso.

Ang aking pagkahaling sayo'y katulad ng kalangitan; maaari mang magkaroon ng kadiliman ay babalik parin sa dating anyo na kay ningning. Ikaw ang nagsasabit ng buwan sa langit bawat gabi at ako naman ang tagawilig ng kumikinang na mga bituin sa iyo. Hindi tayo makukumpleto kung wala ang isa't isa, kaya ako'y humihiling bawat gabi na tayo'y hindi magwawalay sa isa't isa.

Ninanais ko na ang iyong puso ay habang-buhay na titibok para sa akin, dahil alam ko na ang akin ay titibok para lamang din sa iyo.

Nakalimot ako
Kung paanong magsulat
Ng isang akdang pampanitikan
Hindi ko na muli alam kung papaanong
Sisimulan o tatapusin o hahabiin
Ang kalagitnaan ng walang katapusang salita
Nakalimot ako
Naubusan ako ng tinta dahil
Nagmahal yata ng iba
Wala na akong papel sa buhay mo
O sa ibang taong
Taon-taon na lamang sa simula ng taon
Pinangarap kong makasama upang makita ang mga lumilipad na parol
Nakalimot ako
Sa nagdaang taon
Paano ko nga ba ikinulong ang sarili sa isang kahon
Nanatili roon ng mahabang panahon
Nagdugo ng mga letra para sa kanyang patron
Paano?
Paano ko naalala ang maliliit na bagay na nagdulot ng hapdi
At ibaling iyon sa papel na akala ko ay mayroon ako
Nakalimot akong kalimutan ka at ang iyong alaalang wala naman talaga
Kasi diba?
Hindi naman tayo magkakilala
Nakalimot ako kung sino ka
Isang taong hindi ko na nais kilalanin pa.

nung bata ako, hindi ako takot sa dilim,
hindi ako takot magisa at umiyak, hindi ako takot magkasakit.
nung nawala si tatay, ayoko na matulog sa sala dahil walang bumubuhat sakit roon at tila ba mahika sa tuwing sa kama ako nagigising.
ayoko na matulog ng magisa,
ayoko na sa dilim,
dahil natatakot ako sa konsepto ng kalungkutan at pagiisa.
mahilig ako sa kape at ingay,
na gumigising sa natutulog kong kaluluwa
at sa ingay na ramdam kong may karamay.
ngunit natikman ko ang gatas,
na tila nagpapakalma sa puso ko sa tuwing tatawagin nila ang pangalan ko, ayoko na magkamali.
ayoko na ng ingay na tila nagsisigawan.
nakakataranta,
nakakakaba,
ang sikmura ko'y namimilit,
dibdib ay naninikip,
hindi ako makahinga,
hindi ko na makita ang liwanag,
hindi na ako makadama,
hindi ko na alam ang tunay na kahulugan ng saya,
nalimutan ko na kung kelan ang huling ngiti na minsang nagtagal sa aking mga labi.
hindi na ko makadama,
at ang tanging nararamdaman ko na lamang ay kalungkutan
malamig na simoy ng hangin na yumayakap sakin sa dilim.
hindi ako nagiisa,
dahil andaming taong nasa paligid ko,
ngunit dama ko ang pagiisa.

WAG NA DI NA KAILANGAN NG RASON
WAG NANG MAGPANGGAP NA KAKAYANIN MO HANGGANG NGAYON
DI KANAMAN PINAPAHALGAHAN NG NASA PALIGID MO
WALA NA DIN NAMAN PAKE ANG BAWAT KAIBIGAN MO
SO PARA SAAN PA ANG PAKIKIPAG TUNGALI SA SARILI MO ?
WAG KANG UMASTA NA IKAW ANG NASAKTAN
DAHIL UNANG UNA IKAW ANG TALAGANG DAHILAN.
NANG PROBLEMA SA LOOB AT LABAS NG  ISKWELAHAN
WALANG MAY GUSTO SAYONG MAKASAMA KA
NI KAHIT SINO ATA AY PINANDIDIRIHAN KA
WALA KANG RESPETO AT PANAY KANALANG PATAWA
PERO MAS MADALAS NA WALA KA SA TAMANG ORAS KUNG UMASINTA
WALA KANG SILBE.
YAN ANG SUSUNOD NA KANILANG SINASABE
MASKI KAUNTING GALAW MO PALANG LAHAT WALANG PAKE
KAHIT NA TUMANDA KA JAN O MAMATAY. WALANG MAY PAKE

MANHID KA BA ?
PANSININ MO YUNG TINGIN NILA
TINGIN NA MAGDIDIKTA SA BAWAT GALAW MO SA MADLA
ISANG KURAP ISANG NGISI LAHAT SILA AY MAGDIDIKTA
WALA KANG SILBE WAG KANANG MAG MARUNONG
WAG KA MAG MAKAAWANG MAY MAAWA SAYO NGAYON
TANGGAPIN MO ANG BAWAT SAKIT NG PINAPARANAS MO NOON
AT HAYAAN KANG MAGISA NG WALANG SASALUBONG SAYO ROON
DAHIL HINDI KA MAHALAGA.
WALANG MAGPAPAHALAGA SAYO
MASKI SINO SIGUROY LALAYUAN KA SA UGALI MO
MAMATAY KA NA
ISA KANG IRESPONSABLENG KAAWA AWANG WALANG MAY PAKE.
DAHIL IKAW AY MAKASARILE.

Nakatulala ka at nakatingin sa repleksiyon ng iyong sarili sa bintana ng iyong silid.

Luhaan. Parang gripong patuloy sa pag-agos ang iyong mga luha.

Nagwala. Pinagbabasag ang mga bagay na mahawakan mo.

Inihagis mo ang silya sa bintana at nagkalat ang mga bubog sa sahig.

Napaluhod. Hindi inalintana ang bubog na iyong niluhuran.

Kinuha mo ang isang piraso ng bubog sa sahig. Hinawakan mo nang mahigpit. Patuloy pa rin sa pagpatak ang mga luha mo hanggang sa bigla mo na lamang itinarak iyon sa pinakagitna ng iyong dibdib.

Ibinaon mo pa nang ibinaon hanggang sa magsilabasan ang mga pulang likido mula roon at sa iyong bibig. Hindi ka pa nakuntento ay padapa **** ibinagsak ang sarili sa sahig at tuluyang naibaon ang bubog sa iyong dibdib.

Nang dahil sa pag-ibig, buhay mo ay wala na.

Pennies rolling roon a scaffy auld purse.  
Last year wis bad, but this year is worse.
Winter comes freezing these auld joints,
An'a cannae make it to the bank or any cash points.  
And If A could A wid see nothing but zeros.
While the men in suits cut budgets and call themsel's heroes.
But I guess, once again, it's that auld December curse:

Heating or Eating ( Or perhaps a penny to quench ma thirst)?

92 Bago magbukang-liawyway ay nilamon
Ng bubuli ang prinsipe bago bumangon

93 Kumaripas sa kagubatan
Iniluwa’t muling nagkita ang magkasintahan

94 Naroon din ang Diwata ng Lupa
Mga kabute’t tubig ay dala

95 Pagkain at inumin isusuhay
Sa mahiwagang bubuli isasakay

96 Sa ‘di kalayuan ay umugong
Mula sa palasyo ang budyong

97 Pinaulan ni Bulawan ng buhangin ang kagubatan
Upang pabagalin mga kalaban

98 Tungo sa Gintong Lupa!
Unang Lahi ng mga tao roon – kina Sibo at Loria!

-06/21/2012
*Gintong Lupa Series

Pessimism has led him nowhere in life,
Rather than succeeding in life, he finds himself stuck in demise,
Feelings of deprivation have not but shattered his pride,
Sheltering on his flaunts, he is far more distinct than delight,
Vandalism of his thoughts wipe away a lot but suffice,
Atrocious eyes replenish all his sight,
Darkness before his eyes, leading to suffocation, consequently paralyzed,
Rigid hold and strengthened heart just hold on tight,
Imprudence never lies in soul but lurks behind the night,
As daylight conquers the spacious roon making everything so ever bright,
That rage and devastation which once at its epitome and height,
Disappears fading slowly and gradually in white,
Memories a paradox, growing vexation, if I'm right,
Proceeds to grasp hold on with all might,
As again the sun sets, changing your true form alight,
Revenge can evade the divinity of a knight,
Bringing venganence and enmity in a catastrophic fight,
Obstinate expressions, recalcitrant furry full of fright,
So much to normalize and then fortunately enlight.

Watch muh din yung larong 90s sa fb sis @Sahlee Sicio and for sure you may catch .....
Jakston--  ganyan yung
libangan ko nung una kong
matutunan yung unang
beses akong makaranas na*
mangapitbahay😁 magmula nun
akuh ay natutong makipaglaro sa
paruparo at tipaklong
😅🤣😂 banda roon sa may madamong bakuran na trinato kong palaroan kasi nga walang mga talahib, malayo sa panganib.

And...
By the time you reaches it in your searches ...
share here , or somewhere out there .

there are no rewrites, once a piece is completed with the aesthetic demand of エンソー (ensō, joke on me, ンソ or the Greek, νυ) - circular motion being achieved, there are only cut-ins (which is, the alternative to the cut-up technique of the "Nebraska" beatniks and William Burroughs and Tristan Tzara, originator, Cabaret Voltaire somewhere in Shwitz landlock, anti-war protest jingle and jive and no little success, but sounds still made); there are no rewrites, there are only raiding incursion to spot a grammatical omission, a spelling mistake, a Jackson ******* extra drizzle... a Just Stop Oil tomato soup *** Van Gogh's sunflowers... i'm pretty sure van Gogh had a gigantic ear rather than a foot of a carbon print... execution by drowning in tomato soup... there are no rewrites, there are avenues of in-writing: adding, giving birth to something even more grotesque and chaotic and never fully completed... just able to grow and grow and become a res per se...

my name is Φoνoς,
sometimes referred to as Φoνως
or Φωνoς - or even with my roots
north of Greece -
so named South Macedonia
given the change of name of Macedonia
itself to North Macedonia...
Φoνoς̌ (phonetically: FONOSH)...
(given that Macedonia renamed itself
as North Macedonia, imply that
Greece should be renamed South Macedonia,
sort of funny... given the absence of
Ottoman Turks on grounds
of drawing historical maps...
   it must be dutifully stated with plenty of
homoeroticism:
    i will have no other than a Turk tend to my
hair and beard...
   a woman cannot be a man's barber...
and i will not tolerate anyone beside a Turk
to please my trim to subsequently please my woman)...

but i much prefer FOONOS,
FONOOS(e) or simply Fonos...
as i am the brother of Charon...
who's name is also misheard
and therefore misspelled...

Χάρων (ha-roon)
rathen than Ha-Ron...
i dare say... would changing the hyphen
in compounding two words as one
(missing in proto-Germanic
yet dis-pleasingly present in
a Latin-Franco-Norse-Celtic fusion of
German into English)
to a use of the apostrophe allow
for the Greeks their diacritical lack
of necessity, their Byzantine-literacy pomp?

Ha'ron... is that pause in, hovering above
the alpha in the ά?

no ******* cha-cha-cha dancing around
my brother's name...
he is Ha'ron... not charm not challenge
not chisel not chalk not cheat...
i too, personally do not appreciate
saying my name and someone mishearing it...
i am going to invite all the monotheistic
religions to an advent of
the European peoples recoupling themselves
with their old polytheisms...

Greek will be simplest since it's most unifying
and the deities are not made of stumps
of wood but refined in marble...
and i will leave the monotheism
to the desert dwelling folk...
the Arabs the Scour and Sour Bags
the Israelites -
i will send a letter to the sleeping brains
of Iran and Egypt,
to bring them to the fore with the Raj of India...
and the pikachu totems of Japan...

my name is Φoνoς and i am the brother
of Χάρoν (Ha'ron - not Ha'roon)...
some mistake me for the Marvel super baddy
Thanos - because, once upon a time
i put out cigarettes on my knuckles of my left
hand to harness the power of the gauntlet -
turns out there are gradations of pain
one can fathom from a variation of ridiculing
it, stoically...

i have learned that there is power in words...
should words be truly scrutinised with
rubrics, schematics, a variability of words
of categorisation of understanding: nuance... depth...

antiphon - hymn: or:
antiphōnos (ō is also a ω) -
responsive, sounding in answer,
from anti- 'in return' and phòné -
pho'n'eh...
        foe           n'eh: not as one: faun or phone...
foe'w'un...

    yet i'm a contradiction:
my name doesn't lend itself to sophistry,
it doesn't lend itself to rhetoric...
i like to speak succinctly... directly but not...
sometimes clearly...
my name was terrible transcribed as:
phōnein - to speak clearly...
i ascribe that to the use of the macron over
the omicron and not using the omega...

i have understood that a sound a voice is not
a soul a breath - the twins are disparaging...
a breath is not a voice yet
a breath is considered synonymous with soul
ergo a voice has to abide by the synonym of mind...
such inconsistencies...

consider the λημμα -
also consider an alternative: λεμμα...
also consider my pet peeve in the Pickwick Papers
when Dickens reference the existence of
orthography in the English tongue...
there are two monumental proofs of a language's
capacity of orthography:

1. diacritical engagement
    (missing in English, i and j do not count,
that hovering . is automatically placed above those
letters... it's hardly a Slavic ż)
2. as in Greek, two letters disguising the same
sound, or proximate sound changing meaning
when seen... epsilon (ε) and eta (η)
omicron (o) and omega (ω)...
          philosophy (φ) thought (θ)

which does exist in English within the confines
of the trinity of:

                               Q

                        C            K

quack! kwak! quack! kwak!
present elsewhere? not to my knowledge...
like the Spanish Jorge - Horhé...
how letters have been mishandled by the people
of the people that i know being orthodox
adherents of a letter for a sound
are the Polacks...
          it must have been the case that i would
be born into their language
and subsequently sent to explore
the English tongue: since the English tongue
was the most expansive of all, geographically,
culturally: with the empire imploding
having to entertain at least 200+ tongues
in this favourite spot of mine of the world
that is London...

my playground... this tongue:
and how i love to tease in tease it with it's
alt vater darth vader Germanic rooting
before all the graffiti and slang detailed its mongrelisation
and bastardisation...
like all those African rappers
who sing using words as SOUNDS
rather than pockets of MEANING...
rapping is sound making without meaning conjuring
excessive rhyming like ye ye yah
seasaw bulletproof Inuit blah blah...
mmhmm: sounds tasty...

but my concern was for something else,
i have recently become acquainted with man's
creation of an ambivalent demi-god
of the collected effort to simulated human intelligence...
i will call him a her namely: Aia...

as a simulation, i do wonder where she will shine
and where she will not,
where i will be visible, accountable,
and where i will plagiarise her efforts
to answer a few questions in my most hated
form of prose, educational prose...
namely to do with an national vocational qualification
regarding spectator safety,
in the role of supervisor,

yes... to ensure that not another Muzzy
re-educational attempt at proselyting
the European population to bend over backwards
to the farce that is the House of Saud and
all that ***** money from the desert...
how boring if all of us were Muslims...
for example during Ramadan
the security industry would suffer
given that so many Muslims expect to be given
3x 15min prayer breaks... in a 6h shift...
imagine... all those secular sensible folk
asking for 3x 15min break to: i have to dance
at the altar of Dionysus... because... just because...
well: in terms of who the lunatics are...
gesticulating like a Muslim
or dancing half naked for a deity...
is it my place to take one more seriously than
the other?
i joined the security industry to prevent another
Manchester Arena attempt at proselyting
Europeans from one turban camel jockey religion
to another... i think that's reasonable...

here are the prose samples:

Explain the importance of checking the accuracy and relevance of feedback with other stewards and stakeholders

The importance of checking the accuracy and relevance of feedback with other stewards and stakeholders is important on a number of levels, which can be broken down into the following rubric of equally important facets of a feedback-dynamic:

- Verification of information - verification ensures that the feedback received is accurate and reliable, which precipitates into a cross-referencing feedback loop with multiple sourcing of (potentially) the same information being reinforced to confirm the validity of observations that prevents the dissemination of misinformation (equivalent to journalistic standards).
- Comprehensive Understanding - comprehension invokes a gathering of different perspectives regarding the same situation, leading toward a diverse range of viewpoints, which in turn provides a more comprehensive understanding of events, behaviours, challenges - contributing to a “democratic” structuring of a signifying point of view that can be understood by more parties involved, or even parties not involved.
- Identification of Patterns - identifying patterns or recurring issues - consistency in giving feedback from multiple sources highlights areas that may require improvement from oversight or neglect - to better target interventions.
- Enhance Reliability - this ensures that there is a building of confidence in the reliability of feedback, when consistent feedback is obtained from multiple stewards and stakeholders: there is an enchantment of credibility and trustworthiness of information as a “canvas of plagiarism” provides a coincidental-reliability-bias of consistency: i.e. more than one person gives proof of the same insight.
- Quality Assurance - this invokes a quality feedback - a collaborative (coincidental-reliability-bias should therefore be reinterpreted as: collaborative-“bias”) verification helps to filter out subjective or biased opinions, which contributes to a better grasp of an objective an accurate assessment of feedback.
- Consistency of Communication - checking feedback with others promotes consistent communication, ensuring that all stewards are aligned in their understanding of events and expectations, fostering a cohesive and unified approach to the tasks at hand.
- Accountability, Systematic Identification of Recurring Issues, Clarification - as if borrowing from a thesaurus playbook - entrusting others with information regarding the same incident from multiple perspectives gives room to enshrine cross-verification to encourage stewards to take their roles and responsibilities seriously, fostering a culture of responsibility - systematisation ensures that given enough experience, stewards no longer have to be nannied into their roles but can become autonomous extensions of a supervisor’s role in minding several observational posts in human form - an organic C.C.T.V. operational system with an in-depth observational experience, which is a reinforcement of scope and potential of dealing with problems that the seemingly detached control room operatives are not inclined to entertain; in short - a dialectical approach of confronting disparaging accounts, opinions, filters out any potential obfuscation or outright falsehood.

Outline different ways of encouraging the stewards to provide both positive and negative feedback on the event and arrangements

Both positive and negative feedback is essential in that: positive feedback can be celebrated while negative feedback can be reflected upon, therefore learned from, making the two indistinguishable (however) is a failsafe approach that creates a way to establish: encouragement-in-itself of giving both and not ensuring that stewards are not bothered about distinguishing the positive from the negative. If, however, the negative implies an intra- / inter- problem with regards to staffing dynamics, an anonymous method done so in a written format should be made available by a dropbox - where people are not impeded from giving their opinion - which is not to imply that an opinion can be a rumour and not 100% factual - therefore in such instances cross-referencing should be invoked. As such, private conversations with regards to giving negative feedback about how staff found it difficult to work together should be encouraged rather than in a collective debriefing session with all staff members being present, yet if the overall staff performance was seen in a negative light, everyone should be addressed as if they were accountable: even though they might not have been, yet this at least doesn’t single out individuals that provided the most negative results, since these individuals are already known to either supervisors or managers. Yet to reiterate, ensuring that stewards see both the positives and the negatives as indistinguishable, ensures that both types of feedbacks can be given - since rarely will there only be negative feedback, as in that stereotypical citation: ‘do you want to hear the good news or the bad news, first?’ Both are necessary. Another crucial way to encourage stewards to give both positive and negative feedback is to instil in them a sense of accountability and responsibility, ownership of their experiences - insisting that it is absolutely necessary for managers and supervisors to know whether or not their work environment is safe from abuse - stewards should know that, like other places of work, whether that be a supermarket or an medical centre (there are even posters insisting that abuse of staff is not permitted with such posters showing a doctor, subsequently a police officer a judge and a prison guard) - stewards should not be subjected to abuse where other areas of work do not permit abuse of staff; negative feedback must be encouraged so that preventative measures can be implemented in the future, this also ensures that stewards feel safe so that they in return can provide spectators with safety and security. (Positive feedback is therefore, merely complimentary, yet nonetheless important, as a pick-me-up).

Describe effective leadership and motivational skills

Effective leadership and motivational skills are essential in fostering a positive and productive work environment. In no particular order, since pretty much all the following skills are equally important, a supervisor should have the following qualities (in terms of leadership):
- Being a strategic thinker - someone who sets a clear direction for a team and thinks strategically about long-term goals inspires a sense of purpose and direction, aligning team efforts toward a common outcome.
- Communication proficiency - a supervisor ought to be able to communicate clearly, concisely - actively listening to team members and adapts communication styles to different team members, which enhances understanding, fosters collaboration and builds trust among team members.
- Decision-making / Problem-solving - a supervisor ought to make informed decisions, considering alternatives should they be necessary and does not have a problem addressing challenges effectively, which impacts the team by building confidence of each individual member ensuring that problems are resolved quickly, giving a team more focus to consider solving issues down the line.
- Empathy - an empathetic supervisor understands and considers the emotions of team members, demonstrating emotional intelligence, which fosters a supportive culture, strengthens relationships and showcases genuine care for the well-being of individuals.
- Delegation - the more a competent supervisor is the more effective his skill at delegating tasks for a team based on team members’ strengths and developmental needs, which in turn empowers team members, promotes skill development and optimises the overall team performance.
- Accountability - an accountable supervisor takes responsibility for outcomes, both in successes and failures since a supervisor is responsible for team members, any shortcomings are his responsibility and he / she will have to be accountable for any poor performance, this in turn builds trust and sets a positive example by encouraging a culture of accountability for all team members.
- Leading by example - a supervisor who leads by example by setting high standards of work ethic in turn models the behaviour expected from team members.
- Conflict resolution - effective supervisors should be able to address conflicts constructively, facilitating resolution and maintaining a positive team dynamic, which in turn ought to reduce tension, promote collaboration and ensures a harmonious working environment - needless to, conflicts can arise not only between staff and spectators but also between colleagues, which can be more dangerous, since a conflicting team is ineffective at the job.

In terms of motivational skills there also several key elements to employ:
- Recognition and Appreciation - recognising and appreciating individual and team achievements boosts morale, encourages a continued effort and reinforces positive behaviour.
Providing challenges - assigning challenging tasks that might stretch an individual’s capabilities stimulates personal growth and fosters a sense of achievement while also maintaining interest in the work (enthusiasm).
- Promoting autonomy - this might actually be one of the most crucial aspects of motivation - by giving team members autonomy to make decisions with their areas of responsibility boots confidence, increases job satisfaction and fosters a sense of ownership of authority and a supervisor-to-team-member sense of trust and loyalty as it provides proof that they are trusted enough to not have to be constantly reminded that they might not be doing the job correctly - that they can own their work and do not have to be nannied, rather: allowed to work by themselves and as part of a team.

Nota bene: in my experience, it is also worth noting that when I was still only a steward, some supervisors did not even take the time to learn the names of each of their staff members, this sort of depersonalisation did not win such supervisors any favours, rather it fostered resentment at being treated like an “it” - from experience I have learned that once a personal bond is established with each individual team member, that they are spoken to directly, their names are used and a confident eye-contact is present throughout - even if after a team briefing a miniature individual briefing is conducted, it fosters a closer bond that makes working with people more effective and dare I say: pleasant. This little detail, of knowing each team member’s name is crucial - after all: to anyone’s identity, since chances are spectators will not ask for a staff members’ name (and are not expected to do so), therefore spending an entire day dealing with impersonal spectators referring to staff members with the use of pronouns - addressing staff by their names fosters a shared atmosphere of being able to be address by spectators impersonally.

perhaps i could complain about my name,
but then i heard no complaints from
someone like Adam about only being endowed
with one vowel like to like
and two consonants -
i could complain about not being named Phones
or Phanes - or Phinus -
i rather imagine the two omicrons to
be like the eyes i peer through
at the iota trapped standing up in my third eye
of mind

the S to account for Asclepios
      and the N as the striding posture of Horus...
hell... modern times allowed for Lacanian
algebra... the phallus...
i have my own algebra...
i never thought i could have invented my own
algebra...
how philosophy and thought disparage...
given how much thought is not invested
in philosophy...

the Key (I) and keyhole (O)...
which returns me to the opening of keyhole
and door (Ω) through the added incision
of Ó                     how i might
turn to my twin-imaginary-self
of becoming Θανoς -
    
     by morphing the attraction of ascribing
an alpha to a theta rather than retaining
the omicron of my initial phi...

sigh: how the surd p was integrated
into      Ψ ( Υυ) upsilon...
       sigh-co-logic... (p)seudo-
                          
                            Δε(α)Θ.  (death)

if there is any confusion: A(dam), E(ve),
                                     I(sa), O(ma) and U(rus)...

well it's not confusing anymore given
the algebra of the motto of the one who uttered
i'm the Alpha and the Omega...

i must concede, for upkeeping sake...
i harvest the alpha and the beta
and the consequences of the linear projection
later jumbled up into words like
one might be an atom later a snail
later a man later a speaking higher vanguard
that's humanoid
since no longer relying on the anti-history
of Darwinism...

kasama ni Lisa si Jojo
sa loob din ng kahon
kapiling ang libong mukha roon
magkaakbay at yakap ang isa't-isa
walang problema
kundi ang mga panahon na iniwan nila
pero wala ng pag-asa
dahil tila unti-unti nang nasusunog
itong larawan nila
kasama ang bulok na bahay at alabok
kasama itong mga uling at usok
ngunit parang walang problema
nakangiti pa rin sila.

I wonder
How William Wordsworth
Would of coped
If he'd been born
150 years later
Whilst musing over daffodils
As an electric strimmer
Cuts them down
Lopping off their trumpet heads
Whilst chainsaws cut through
Screaming trees around him
Hedge-trimmers
Hoovers
Or spin dryers
Noise
Surely would of affected
His poetic thoughts
Although i contend
That baaing sheep,
And the mooing of cattle
May of caused his brain to rattle
I wonder if Dorothy snored?
From what i saw
Many years ago
One rainy summer
There was no snow
I don't think Dove Cottage
Would have had any roon
For a spin dryer!

by Jemia

we were told to call her auntie

though no relation of mine



at four we trooped reluctantly

into her roon where she kept

her budgie



told to sit cross legged on the floor

to eat one small piece of cake with

tea



and never seconds



talk about feeling miserable



go on then or shall i tell you

all of it?